آرتاباسدوس (به یونانی: Ἀρταύασδος، به ارمنی: Արտավազդ) (درگذشتهٔ ۷۴۳) ژنرالی ارمنی و امپراتور روم شرقی برای مدت کوتاهی از ۷۴۱ تا ۷۴۳ بود.

آرتاباسدوس
Ἀρταύασδος
Արտավազդ
امپراتور بیزانس (روم شرقی)
سلطنت۷۴۱ ۷۴۳
پیشینکنستانتین پنجم
جانشینکنستانتین پنجم
درگذشته۷۴۳
همسر
  • آنا
دودمان-

زندگینامه ویرایش

آرتاباسدوس ژنرالی ارمنی[۱] و فرماندار شهر نظامی آرمنیاکون بود.[۲] او در ۷۱۵ با آنا، دختر لئوی ایسوریایی، فرماندهٔ لشکریان آناتولی نامزد شد و لئو را در شورش علیه تئودوسیوس سوم، امپراتور وقت بیزانس یاری نمود. لئو در ۷۱۷ تئودوسیوس را از قدرت برکنار و خودش باعنوان لئوی سوم بر تخت نشست.[۱] آرتاباسدوس در همان سال با آنا ازدواج نمود[۱] و مقام کُنتِ اوپسیکیون، بزرگترین شهر نظامی بیزانس در شمال‌شرقی آسیای صغیر در نزدیکی قسطنطنیه و با اهمیت نظامی بالا به او اعطا شد.[۲]

پس از آنکه لئوی سوم در ۷۴۰ درگذشت، پسرش کنستانتین پنجم که به‌مدت ۲۰ سال عنوان امپراتور مشترک با پدرش را داشت جانشین او شد.[۲] با این حال هنگامی که کنستانتین برای مقابه با تهدیدات مسلمانان به مرزهای شرقی رفته بود آرتاباسدوس علیه او سر به شورش برداشت.[۳] کنستانتین به آموریوم[۳] در شهر نظامی آناتولیکون، جایی که پدرش پیشتر فرماندار آن بود گریخت[۲] و در قسطنطنیه اعلام شد که او کشته شده است.[۳] این خبر مورد استقبال اهالی قرار گرفت و آرتاباسدوس که از حمایت روحانیون و مردم عادی طرفدار استفاده از شمایل‌های مذهبی قرار داشت در ۷۴۱ به‌عنوان امپراتور جدید بیزانس بر تخت نشست.[۴]

اما کنستانتین پنجم که از حمایت لشکریان موافق شمایل‌شکنی در آسیای صغیر برخوردار بود[۴] و در این مدت توانسته بود پایگاهی برای خود در آموریوم برپا سازد، در ۷۴۳ به سوی قسطنطنیه لشکر کشید و در سپتامبر همان‌سال شهر را محاصره نمود.[۲] دیری نپایید که او توانست وارد شهر شده و قدرت را در دست گیرد.[۲] کنستانتین سپس فرمان به کور کردن چشمان آرتاباسدوس و پسرانش داد و برخی از حامیانشان را نیز اعدام نمود و خود بار دیگر با عنوان کنستانتین پنجم بر تخت امپراتوری بیزانس نشست.[۲]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Jennifer Lawler (۲۰۰۴Encyclopedia of the Byzantine Empire، McFarland & Co. (Original from the University of California)، شابک ۰۷۸۶۴۱۵۲۰۷
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ ۲٫۵ ۲٫۶ Andrew Louth. Greek East and Latin West: the church, AD 681-1071. St Vladimir's Seminary Press, 2007, شابک ‎۰−۸۸۱۴۱−۳۲۰−۸. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Saint Nicephorus (Patriarch of Constantinople). Short history. Dumbarton Oaks, 1990, شابک ‎۰−۸۸۴۰۲−۱۸۴-X. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Inc Icon Group International. Byzantine: Webster's Quotations, Facts and Phrases. ICON Group International, 2008, شابک ‎۰−۵۴۶−۶۵۷۰۰−۱. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۱۰ فوریه ۲۰۱۱).

خطای لوآ در پودمان:External_links2 در خط 126: assign to undeclared variable 'link'.