آمونیوم دی‌کرومات

آمونیوم دی‌کرومات (به انگلیسی: Ammonium dichromate)، یک ترکیب غیرآلی است که به دلیل استفاده‌اش در ایجاد آتش‌فشان‌های روی‌میزی گاهی با نام Vesuvian Fire (معنی Vesuvian: وابسته به کوه آتش‌فشان Vesuvius؛ آتش‌فشانی) نیز شناخته می‌شود. این ماده در مواد آتش‌زنه و در دوران نخستین عکاسی به کار رفته است.این ماده در صنایع شیمیایی و مواد اولیه و همچنین لیتوگرافی ، به عنوان منبع نیتروژن خالص در آزمایشگاه و به عنوان کاتالیزور مورد استفاده قرار گرفته است و همچنین به عنوان ماده رنگی برای رنگ آمیزی رنگدانه ها ، در تولید آلیزارین ، آلوم کروم ، برنزه شدن چرم و تصفیه روغن استفاده می شود

آمونیوم دی‌کرومات
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۷۷۸۹-۰۹-۵ ✔Y
کم‌اسپایدر ۲۳۰۰۲ ✔Y
شمارهٔ یواِن 1439
شمارهٔ آرتی‌ئی‌سی‌اس HX7650000
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • [O-][Cr](=O)(=O)O[Cr]([O-])(=O)=O.[NH4+].[NH4+]

  • InChI=1S/2Cr.2H3N.7O/h;;۲*1H3;;;;;;;/q;;;;;;;;;۲*-1/p+۲ ✔Y
    Key: JOSWYUNQBRPBDN-UHFFFAOYSA-P ✔Y


    InChI=1/2Cr.2H3N.7O/h;;۲*1H3;;;;;;;/q;;;;;;;;;۲*-1/p+2/rCr2O7.2H3N/c3-۱(۴٬۵)۹-۲(۶٬۷)۸;;/h;۲*1H3/q-۲;;/p+2
    Key: JOSWYUNQBRPBDN-RFRSXZKWAS

خصوصیات
فرمول مولکولی (NH4)2Cr2O7
جرم مولی 252.07 g/mol
شکل ظاهری Orange-red crystals
چگالی 2.115 g/cm3
دمای ذوب ۱۸۰ درجه سلسیوس (۳۵۶ درجه فارنهایت؛ ۴۵۳ کلوین)
انحلال‌پذیری در آب 18.2 g/100ml (0 °C)
35.6 g/100ml (20 °C)
40 g/100ml (25 °C)
156 g/100ml (100 °C)
انحلال‌پذیری insoluble in استون
soluble in الکل
خطرات
MSDS ICSC 1368
GHS pictograms [۱]
GHS hazard statements H272, H301, H312, H314, H317, H330, H334, H340, H350, H360, H372, H410[۱]
GHS precautionary statements P201, P220, P260, P273, P280, P284[۱]
شاخص ئی‌یو ۰۲۴-۰۰۳-۰۰-۱
طبقه‌بندی ئی‌یو Explosive EOxidising agent OVery Toxic T+خورنده CDangerous for the Environment (Nature) NHarmful Xn
ماده سرطان‌زا
جهش‌زا
Repr. Cat. 2
کدهای ایمنی R۴۵, R46, R60, R۶۱, , , R21, R۲۵, R۲۶, R۳۴, R42/43, R48/23, R50/53
شماره‌های نگهداری S53, S45, S60, S61
لوزی آتش
دمای خودآتشگیری
ترکیبات مرتبط
دیگر کاتیون‌ها پتاسیم دی‌کرومات
سدیم دی‌کرومات
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 ✔Y (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

ساختار شیمیایی ویرایش

فرمول شیمیایی آمونیوم دی‌کرومات ‎(NH4)2Cr2O7‎ است. این ترکیب یک جامد یونی محسوب می‌شود که حاوی یونهای آمونیوم (NH4+) و دی‌کرومات (Cr2O72-) است[۲]. در ساختار بلوری، پیوندهای هیدروژنی به جهت‌دهی این یون‌ها کنار هم کمک می‌کنند[۳]. به دلیل عدد اکسایش کروم که 6+ است، آمونیوم دی‌کرومات مانند تمام ترکیبات کروم یک ماده سمی و سرطان زا است همچنین ماده تحریک کننده قوی نیز می باشد

خواص فیزیکی ویرایش

این ماده، همانند اکثر ترکیب‌های یونی، در دمای معمولی جامد است و نقطه ذوب بالایی دارد. آمونیوم دی‌کرومات به شکل جامد نارنجی رنگ محلول در آب وجود دارد. انحلال آن در آب به دلیل جاذبه‌های یون - دوقطبی، پیوند هیدروژنی و هم‌چنین نیروهای دوقطبی - دوقطبی (به دلیل قطبیت آنیون) صورت می‌گیرد.

خواص شیمیایی ویرایش

واکنش کوه آتش‌فشان، معروف‌ترین واکنش آمونیوم دی‌کرومات است که شامل تجزیه‌شدن مقداری از این ماده در اثر حرارت و انرژی اولیه است. معادله این واکنش گرماده را در زیر می‌بینید:

(NH4)2Cr2O7(s) → Cr2O3(s) + N2(g) + 4H2O(g)

محصول‌های این واکنش، بخار آب، گاز نیتروژن و جامد سبز رنگ کروم(III) اکسید است که در آب نیز نامحلول می‌باشد.

مانند مادهٔ آمونیوم نیترات شناخته شده، آمونیوم دی‌کرومات هم شامل یک اکسیدکننده (دی‌کرومات) و هم شامل یک کاهنده (آمونیوم) می‌باشد.[۴].

پانویس ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ کاتالوگ آنلاین زیگما بدون تاریخ.
  2. Chemistry; Charles E. Mortimer; 6th Edition; Chapter7
  3. Keresztury, G. and Knop, O. (1982). "Infrared spectra of the ammonium ion in crystals. Part XII. Low-temperature transitions in ammonium dichromate, (NH4)2Cr2O7". Can. J. Chem.: 1972–1976
  4. G.A.P. Dalgaard, A.C. Hazell and R.G. Hazell "The Crystal Structure of Ammonium Dichromate, (NH4)2Cr2O7" Acta Chemica Scandinavica A28 (1974) 541-545

منابع ویرایش

Wikipedia contributors, "Ammonium dichromate," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ammonium_dichromate&oldid=162611785 (accessed November ۸, ۲۰۰۷).