ابررایانه سیمرغ
این نوشتار آکنده از الفاظ طفرهآمیز است: عبارتهای مبهمی که اغلب با اطلاعات جانبدارانه یا اثباتناپذیر همراه است. (مارس ۲۰۲۲) |
ابررایانه ملی سیمرغ یک ابررایانه است که به‌واسطهٔ همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات) و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با جمعی از اساتید و دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر[۱] در سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسیده‌است.[۲] نام سیمرغ برگفته از نام پرنده اساطیری در ایران باستان است.[۳]
 تصویری از ابررایانه | |
| توسعه‌دهنده | دانشگاه صنعتی امیرکبیر |
|---|---|
| گونه | ابررایانه |
| تاریخ انتشار | ۱۴۰۰ |
| وبگاه | |
تاریخچه ویرایش
ابررایانه ملی سیمرغ به عنوان قدرتمندترین ابررایانه ایران با حمایت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات) و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و توسط متخصصان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در سال ۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسید.[۴] توسعه سیمرغ بیش از یک سال طول کشید و بیشتر آن در داخل ایران تولید شده، اما حداقل بخشی از سخت افزار آن وارد شده است. حدود ۱۰۰ میلیارد تومان (حدود 4.5 میلیون دلار) برای طراحی این ابررایانه هزینه شده‌است.[۵] زیرساخت ابررایانه در فضایی به مساحت تقریبی ۲۵۰ مترمربع با قابلیت گسترش به ۴۰۰ مترمربع ساخته شده‌است. این ابررایانه با ظرفیت ۴۲ رک (قابل گسترش به ظرفیت ۸۴ رک) بر مبنای سطح سوم استاندارد TIA-942 ساخته شده و می‌تواند از توان پردازشی ۵ پتافلاپس (قابل گسترش به ۱۰ پتافلاپس در فاز بعدی) پشتیبانی کند. همچنین دفتر ارائه خدمات جدید برای استفاده از خدمات این ابررایانه به مساحت تقریبی ۱۸۰ مترمربع در برج فناوری ۲ دانشگاه صنعتی امیرکبیر احداث شده‌است.[۶] برق مصرفی سرورها در این ابررایانه از دو مسیر کامل مستقل به صورت افزونه از دو پست برق متفاوت تأمین می‌شود. افزونگی برق مصرفی، خنک‌سازی و مپارد دیگر در کل زیرساخت ابررایانه برای دسترس‌پذیری بالا رعایت شده‌است.[۷]
پروژه بعدی ویرایش
به گفته آذری جهرمی ابررایانه بعدی ایران که مراحل ساخت آن شروع شده ۱۰۰ برابر این ابررایانه قدرت دارد. نام این ابررایانه از مریم میرزاخانی ریاضی‌دان زن ایرانی گرفته شده‌است.[۳][۸]
ظرفیت ویرایش
این ابررایانه در مجموع دارای حدود ۱۸۰ سرور پردازشی قدرتمند است که از آخرین نسل از پردازنده‌های Intel Xeon Scalable و AMD EPYC بهره می‌برند.[۹] همچنین این ابررایانه دارای بیش از ۱ پتابایت ظرفیت ذخیره‌سازی است که تقریباً نیمی از این ظرفیت با استفاده از فناوری ذخیره‌سازی نرم‌افزار محور (SDS) و دیسک‌های NVMe و Intel Optane ایجاد شده‌است که آخرین فناوری‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری در حوزه پردازش‌های فوق سریع بوده و تا ۳ برابر سریع‌تر از SSDهای تجاری هستند. در بخش پردازنده‌های گرافیکی، ابررایانه دارای پردازنده‌های گرافیکی RTX3090، V100S و A100 است. پردازنده‌های گرافیکی A100 با ۴۰ گیگابایت حافظه که آخرین نسل از پردازنده‌های گرافیکی هستند، در کاربردهای پردازش فوق سریع، هوش مصنوعی و کلان داده مورد استفاده بوده و بسیار قدرتمند هستند. زیرساخت شبکه بین سرورها در این ابررایانه پهنای باند ۲۰۰ گیگابیتی اختصاصی با تأخیر حدود ۳۰۰ نانوثانیه بین هر دو سرور و بین هر سرور و بستر ذخیره‌سازی ایجاد کرده که در کاربردهای فوق سریع (HPC) و کلان داده که نیاز به کلاستر شدن مجموعه‌ای از سرورها را دارند بسیار مفید و ضروری است.[نیازمند منبع]
کاربرد ویرایش
از ابررایانه سیمرغ می‌توان در هوش مصنوعی، تحلیل کلان داده‌ها، اینترنت اشیا، تصویرسازی، بازسازی و پویا نمایی، شبیه سازی علمی، هواشناسی، تحلیل داده‌های ژنتیک و دیگر کاربردهای علمی که به توان پردازشی بسیار زیاد نیاز دارند استفاده کرد.[۱۰] به گفته خبرگزاری ایرنا مراکز پژوهشی دانشگاه‌ها و مراکز دولتی و خصوصی و شرکت‌های دانش‌بنیان جامعه هدف این ابررایانه هستند.[۱۱] احمد معتمدی، رئیس دانشگاه امیرکبیر، در اینباره گفت: این ابررایانه علاوه بر خدمات رسانی به دولت، در نظر دارد تا زیرساخت قابل اعتمادی را برای شرکت هایی با تمرکز بر شرکت های خصوصی فراهم کند.[۳]
پانویس ویرایش
- ↑ «مراسم افتتاح و رونمایی از ابررایانه سیمرغ در دانشگاه صنعتی امیرکبیر برگزار شد». دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلی تکنیک تهران). ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۷.
- ↑ «راه‌اندازی ابررایانه سیمرغ با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد تومانی». خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Motamedi, Maziar. "Iran unveils its strongest domestic supercomputer". www.aljazeera.com (به انگلیسی). Retrieved 2022-03-20.
- ↑ «ابر رایانه ملی سیمرغ رونمایی شد». خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «Iran Gains HPC Capabilities with Launch of 'Simorgh' Supercomputer». HPCwire (به انگلیسی). ۲۰۲۱-۰۵-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «نحوه استفاده کسب و کارها از کاربردهای ابررایانه سیمرغ». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۷-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «ابر رایانه سیمرغ، گام بلند متخصصان ایرانی در عرصه علم و فناوری». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۱۷.
- ↑ 1573 (۲۰۲۱-۰۵-۱۶). «ساخت ابررایانه «مریم» با ظرفیت ۱۰۰ برابر سیمرغ آغاز شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «ابر رایانه سیمرغ وارد سرعت یک پتافلاپسی می‌شود». خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا. ۲۰۲۱-۱۲-۰۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «ابر رایانه سیمرغ در دانشگاه امیرکبیر افتتاح شد». snn.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
- ↑ «ابر رایانه ملی سیمرغ رونمایی شد». ایرنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۳-۲۰.
