اطلس زبانهای ایران
اطلس آنلاین زبانهای ایران (ALI) مجموعه ای از نقشه‌های توزیع زبانهای تعاملی و نقشه‌های زبانی زبانهای رایج در سراسر ایران است.[۱] اطلس در مرکز تحقیقات ژئوماتیک و کارتوگرافی (GCRC)[۲] در دانشگاه کارلتون در اتاوا، کانادا گسترش یافته و نگهداری می‌شود. نقشه‌های اطلس جستجوپذیر هستند و الگوهایی را در واج‌شناسی، مورفوسنتکس و واژگان زبانهای رایج در کشور ایران را نشان می‌دهند.[۱][۳][۴] از آنجایی که اطلس تعاملی است، کاربران می‌توانند به داده‌ها و اطلاعات نشان داده شده بر روی نقشه‌ها دسترسی داشته باشند، و تشویق می‌شوند تا در مورد داده‌های زبانی برای هر مکان مشارکت کرده و نظر بدهند.[۱][۵]
 | |
گونه وبگاه | اطلس آنلاین |
|---|---|
| در دسترس به زبان | انگلیسی فارسی |
| محدودهٔ فعالیت | زبانشناسی زمین زبانشناسی نقشه زبانشناسی نوع‌شناسی زبانشناسی مستند زبان زبانهای ایرانی |
| وبگاه | |
| وضعیت کنونی | فعال |
نقشه زبانی ویرایش
هدف اصلی این اطلس ارائه یک دید کلی از وضعیت زبان در ایران است.[۶][۷] اطلس هم نقشه‌های توزیع زبان تعاملی و هم نقشه‌های زبانی ایستا را ارائه می‌دهد. نقشه‌های توزیع زبان، انواع زبانهای رایج در سراسر استان‌های ایران را به همراه تخمینی از شمار گویشوران برای هر گونه نشان می‌دهد.[۱]
طبقه‌بندی زبان ویرایش
اطلس زبانهای ایران (ALI) با استفاده از درخت طبقه‌بندی سنتی، بر پایه آثار زبان‌شناسان و دیگر پژوهشگران، طبقه‌بندی کاری از زبانهای ایران را ارائه می‌کند.[۸]
درخت طبقه‌بندی زبان نیز به‌عنوان یک نمودار نیروی سه‌بعدی وب نمایش داده می‌شود که انواع زبان‌ها و انواع گوناگون پیوندهای میان آنها را تجسم می‌کند مانند وراثت تبارشناسی، شباهت منطقه‌ای و هویت قومی.[۹]
منابع اطلس ویرایش
منابع مورد استفاده برای جمع‌آوری داده‌های زبان و مستندسازی در درازای فرایند ساخت این پروزه در صفحه اطلس ارائه شده‌است.[۱] کتابشناسی نیز شامل فهرستی از مراجعی که در اطلس استفاده شده یا به آنها اشاره شده‌است می‌باشد.[۱۰]
پرسشنامه ویرایش
پرسشنامه داده‌های زبانی اطلس زبانی ایران که به زبانهای انگلیسی و فارسی موجود است، به‌طور ویژه برای زبانهای موجود در کشور ایران تهیه شده‌است و برای جمع‌آوری داده‌های زبان در سراسر کشور نیز بکار می‌رود.[۱۱] این پرسشنامه از سه بخش اصلی تشکیل شده‌است: واژگان، مورفوسنتکس و اعداد که زبان شناسان با استفاده از آن داده‌های واژگانی و صرفی را در جلسات کار میدانی جمع‌آوری می‌کنند.[۶] داده‌های واژگانی جمع‌آوری‌شده به‌عنوان منبع مهمی برای فرهنگ‌های ریشه‌شناسی الکترونیکی آینده برای زبانهای ایران محسوب می‌شود.[۱۲] افزون بر داده‌های زبان، پرسشنامه حاوی پرسشهای زمینه زبان‌شناختی اجتماعی است که اطلاعات دقیقی در مورد پیشینه زبانی پاسخ‌دهندگان مصاحبه و استفاده از زبان ارائه می‌دهد، زیرا این عوامل مستقیماً بر داده‌های زبان استخراج‌شده تأثیر می‌گذارند.[۶][۱۳]
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ Geomatics and Cartographic Research Centre, Carleton University. "Atlas of the Languages of Iran". iranatlas.net/index.html. خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ نام «http://iranatlas.net/index.html» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Geomatics and Cartographic Research Centre, Carleton University. "Geomatics and Cartographic Research Centre". gcrc.carleton.ca.
- ↑ El Zarka, Dina; Ziagos, Sandra (2020). "The beginnings of word order change in the Arabic dialects of southern Iran in contact with Persian: A preliminary study of data from four villages in Bushehr and Hormozgan" (PDF). Iranian Studies. 53 (3–4): 465–488. doi:10.1080/00210862.2019.1690433. Retrieved 5 January 2023.
- ↑ Murasugi, Kumiko (2019). "Linguistic Cybercartography: Expanding the boundaries of language maps". Modern Cartography Series. 7: 389–412. doi:10.1016/B978-0-444-64193-9.00022-1. ISBN 978-0-444-64193-9. Retrieved 6 January 2023.
- ↑ Anonby, Erik; Sabethemmatabadi, Parisa (2019). "Representing complementary user perspectives in a language atlas". Modern Cartography Series. 7: 413–440. doi:10.1016/B978-0-444-64193-9.00023-3. ISBN 978-0-444-64193-9. Retrieved 6 January 2023.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ Anonby, Erik; Taheri-Ardali, Mortaza; Hayes, Amos (2019). "The Atlas of the Languages of Iran (ALI): A research overview" (PDF). Iranian Studies. 52 (1–2): 199–230. doi:10.1080/00210862.2019.1573135. Retrieved 29 December 2022. خطای یادکرد: برچسب
<ref>نامعتبر؛ نام «The Atlas of the Languages of Iran (ALI): A research overview» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.). - ↑ Taheri-Ardali, Mortaza; Anonby, Erik (2021). "The Online Atlas of the Languages of Iran: Design, Methodology and Initial Results" [اطلس برخط زبانهای ایران: طراحی، روش‌شناسی، و نتایج اولیه] (PDF). Language Related Research (به فارسی). 12 (2): 231–291. doi:10.29252/LRR.12.2.8 (inactive 1 August 2023). Retrieved 29 December 2022.
{{cite journal}}: CS1 maint: DOI inactive as of اوت 2023 (link) - ↑ Geomatics and Cartographic Research Centre, Carleton University. "Atlas of the Languages of Iran". iranatlas.net.
- ↑ Geomatics and Cartographic Research Centre, Carleton University. "Atlas of the Languages of Iran". iranatlas.net.
- ↑ Geomatics and Cartographic Research Centre, Carleton University. "Atlas of the Languages of Iran". iranatlas.net.
- ↑ "Questionnaires - Materials for the Atlas of the Languages of Iran (ALI)". carleton.ca.
- ↑ Chundra A., Cathcart (2020). "Dialectal Layers in West Iranian: A Hierarchical Dirichlet Process Approach to Linguistic Relationships". Transactions of the Philological Society. 120 (1): 1–31. arXiv:2001.05297. doi:10.1111/1467-968X.12225. Retrieved 6 January 2023.
- ↑ Elling, Rasmus; Harris, Kevin (2021). "Difference in difference: language, geography, and ethno-racial identity in contemporary Iran". Ethnic and Racial Studies. 44 (12): 2255–2281. doi:10.1080/01419870.2021.1895275. Retrieved 5 January 2023.
برای مطالعه بیشتر ویرایش
- Aliakbari, Mohammad; Gheitasi, Mojtaba; Anonby, Erik (2015). "On Language Distribution in Ilam Province, Iran". Iranian Studies. 48 (6): 835–850. doi:10.1080/00210862.2014.913423.
- Anonby, Erik; Mohammadirad, Masoud; Sheyholislami, Jaffer (2019). "Kordestan Province in the Atlas of the Languages of Iran: Research process, language distribution, and language classification". Current Issues in Kurdish Linguistics: 1–9. Retrieved 29 December 2022.