انوکسولون یا اسید گلیسیریتینیک به انگلیسی: (Enoxolone)، دارویی گیاهی است که در درمان برخی التهابات پوستی، آفتاب‌سوختگیها، اگزما و .... به کار برده می‌شود.

انوکسولون
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس ۴۷۱-۵۳-۴ ✔Y
پاب‌کم ۱۰۱۱۴
کم‌اسپایدر ۹۷۱۰ ✔Y
ChEBI CHEBI:30853 ✔Y
ChEMBL CHEMBL230006 ✔Y
کد اِی‌تی‌سی D03AX10
جی‌مول-تصاویر سه بعدی Image 1
  • O=C(O)[C@]5(C)C[C@H]4/C3=C/C(=O)[C@H]1[C@](CC[C@@H]2[C@]1(C)CC[C@H](O)C2(C)C)(C)[C@]3(C)CC[C@@]4(C)CC5

  • InChI=1S/C30H46O4/c1-25(2)21-8-11-30(7)23(28(21,5)10-9-22(25)32)20(31)16-18-19-17-27(4,24(33)34)13-12-26(19,3)14-15-29(18,30)6/h16,19,21-23,32H,8-15,17H2,1-7H3,(H,33,34)/t19-,21-,22-,23+,26+,27-,28-,29+,30+/m0/s1 ✔Y
    Key: MPDGHEJMBKOTSU-YKLVYJNSSA-N ✔Y


    InChI=1/C30H46O4/c1-25(2)21-8-11-30(7)23(28(21,5)10-9-22(25)32)20(31)16-18-19-17-27(4,24(33)34)13-12-26(19,3)14-15-29(18,30)6/h16,19,21-23,32H,8-15,17H2,1-7H3,(H,33,34)/t19-,21-,22-,23+,26+,27-,28-,29+,30+/m0/s1
    Key: MPDGHEJMBKOTSU-YKLVYJNSBE

خصوصیات
فرمول مولکولی C30H46O۴
جرم مولی ۴۷۰٫۶۸ g mol−1
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
 ✔Y (بررسی) (چیست: ✔Y/N؟)
Infobox references

رده درمانی: ضد التهاب.

اشکال دارویی: پماد جلدی ۱۵ گرمی.

ترکیبات مؤثر ویرایش

هر پماد ۱۵ گرمی انوکسولون حاوی ۲٪ از این ماده می‌باشد که از گیاه شیرین بیان به دست می‌آید

مکانیسم اثر ویرایش

اسید گلیسیریتینیک دارای شباهت ساختمانی با هیدروکورتیزون می‌باشد، اما مکانیسم اثر این دو دارو احتمالاً با یکدیگر مشابه نیست و به لحاظ اثر ضدّ التهابی و ضدّ تورمی تفاوتهایی با یکدیگر دارند. مطالعات انجام شده نشان داده‌است که گلیسیرتینیک اسید نسبت به اتصال با گیرنده‌های گلوکوکورتیکوئیدی و مینرالوکورتیکوئیدی تمایل نسبی دارد و احتمالاً با تاثیر بر این گیرنده‌ها، روی فعالیت استروئیدهای آندوژن تاثیر می‌نماید. همچنین این ترکیبات با وقفه عمل آنزیم ۱۱بتا هیدروکسی استروئید (۱۱-Beta Hydroxy steroid) در کبد و کلیه از تبدیل کورتیزول به کورتیزون غیر فعال جلوگیری می‌کنند. همچنین ترکیبات موجود در عصاره شیرین بیان با ایجاد وقفه در عمل آنزیم‌های لیپواکسیژناز و سیکلو اکسیژناز موجب کاهش فعالیت اسید آراشیدونیک می‌گردند.

موارد مصرف ویرایش

انوکسولون در درمان التهابات پوستی و بویژه در موارد زیر بکار می‌رود:

طریقه مصرف ویرایش

  • در بالغین و کودکان: پس از تمیز کردن پوست روزی ۲ تا ۴ بار لایه نازکی از پماد روی موضع مالیده می‌شود.

موارد احتیاط و منع مصرف ویرایش

  • داروی انوکسولون (پماد) را در زخمهای عفونی و عفونت‌های پوستی نباید مصرف نمود.
  • در مورد پوست نوزادان، نباید این پماد را روی مخاط و پوستی که هنوز لایهٔ خارجی آن تشکیل نشده‌است، استفاده کرد.
  • مصرف طولانی مدت این دارو توصیه نمی‌شود.
  • در حاملگی، شیردهی و کودکان زیر ۲ سال، ممنوعیت خاصی ذکر نگردیده‌است.
  • به علت ایجاد حساسیت در اثر تماس با انوکسولون، این دارو نباید به مدت طولانی و روی سطح وسیعی از پوست استفاده شود.
  • از استعمال پماد در چشم و اطراف آن خودداری شود

عوارض جانبی ویرایش

در صورت مصرف دارو به مدت طولانی و در سطح وسیع و آسیب دیدهٔ پوست احتمال بروز علائم مینرالوکورتیکوییدی وجود دارد.

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش