برهان لِمّی یا برهان «چرا هست»[۱] (به فرانسوی: Démonstration du pourquoi)[۲] (به انگلیسی: Demonstration through the cause)[۳] برهانی است که از علّت پی به معلول می‌بریم. مثلاً در اطراف دهی پشهٔ مالاریا می‌بینیم و حکم می‌کنیم به اینکه اهالی آن ده به مالاریا مبتلا هستند. یا از تجزیهٔ خون و ادرار یا ترشّح سینه به مرض قند یا نارسائی کبد و کلیه یا مرض سل و امثال آن پی می‌بریم. برهان أنّ برهانی است که حدّ وسط آن علّت وجود اکبر برای اصغر است. برهان لِم هم علّت وجود مطلوب را بیان می‌کند و هم علّت تصدیق به آن را.[۴]

منابع ویرایش

  1. منطق ارسطو (اُرگانون). ترجمهٔ میر شمس‌الدین ادیب‌سلطانی. تهران: نگاه. ۱۳۷۸. ص. ۵۹۶. شابک ۹۶۴۶۷۳۶۴۷۵. پارامتر |first1= بدون |last1= در Authors list وارد شده‌است (کمک)
  2. خوانساری، محمّد (۱۳۷۶). فرهنگ اصطلاحات منطقی. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. ص. ۳۱۶.
  3. Aristotle Organon And Other Works (PDF) (به انگلیسی). Translated by W. D. Ross. p. 319. {{cite book}}: |نام= missing |نام= (help)
  4. خوانساری، محمّد (۱۳۸۸). منطق صوری. ج. دوم. تهران: آگاه. ص. ۳۷۸. شابک ۹۷۸۹۶۴۴۱۶۰۱۵۸.

جستارهای وابسته ویرایش