بید گیاه(نام علمی: Agropyron repens)(همچنین: مَرغ، چمن گندمیِ رونده، گور گیاه، قیاق، خافور) (نام علمی: Elymus repens) نام یک گونه از تیرهٔ گندمیان است. گیاهی پایا شبیه چمن که در کنار جویهای آب رشد میکند و در زمستان خشک شده و در بهار دوباره رشد خود را از سر میگیرد که به گیاه هرطمان و تیرهٔ گندمیان می‌رسد و ستور از آن تعذیه می‌کند.[۱]

بید گیاه
گیاه مَرغ، Elymus repens subsp. repens
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
راسته: گندم‌سانان
تیره: گندمیان
گونه: E. repens
نام دوبخشی
Elymus repens

در کتاب های قدیم از علف مَرغ به نام های ثیل، ثیل صغیر– ابریق اوتی – عرق النجیل – خومه – فرز ، فریز، فریژ – فرزد– کرک جرواش (مازندران) – مرج و سبزه چمن یاد شده است ولی در خارج از ایران به علف مرغ « dog grass » یا « scutch grass » میگویند. این علف معمولاً در مناطق متعدله از جمله ایران در کنار جوی ها و زمینهای نمناک میروید و تولید چمن میکند و لازم به ذکر است که از چمنهای اصیل ایرانی نیز به شمار میرود. سرعت انتشار علف مرغ زیاد است و گلهای آن در فاصله ی خرداد و تیرماه ظاهر می شوند و سبز رنگ بوده و به شکل سنبله می باشند .ساقه ی زیرزمینی این گیاه ( که کمی شیرین ، تند و گس است و به غلط یرخی آنرا ریشه میدانند ) مهمترین بخش آن است که برای مصارف دارویی ( منجمله سنگ مثانه و … ) در طب سنتی از آن استفاده میشود .

نام علمی: Agropyron repens (L.) Beauv . از خانواده‌ی گندمیان Graminaceae نام انگلیسی: Couchgrass, Twitch _ grass , Quick _ Grass

مَرغ گیاه علفی پایا میباشد که دارای ریزوم های سفید مایل به زرد به قطر ۳ ـ ۱ میلی‌متر با دسته های باریک و ریشچه‌های کوچک است. ساقه گیاه مرغ همیشه عمودی و معمولاً بدون کرک میباشد.رنگ برگ های گیاه مرغ سبز رنگ یا مایل به کبود و به ندرت پهن‌تر از ۱۵ میلی متر هست. گل‌ها و میوه‌های گیاه علف مرغ بر روی یک محور زیگزاگ شکاف دار و در داخل یک غلاف مسطح و شل محصور شده است. گل‌های آن در فاصله‌ی خرداد و تیر ظاهر می‌شوند. طعم ریزوم آن کمی شیرین‌ می‌باشد. در زبان ترکی آذربایجانی به این گیاه گیاخ نیز گفته می شود

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. الجُر، خلیل (۱۳۸۱). فرهنگ لاروس عربی به فارسی. ج. ۱. ترجمهٔ سید حمید طبیبیان. تهران: امیرکبیر. ص. ص ۸۸۴. شابک ۹۶۴۰۰۳۳۰۱ مقدار |شابک= را بررسی کنید: length (کمک).

پیوند به بیرون ویرایش