تأسیسات هسته‌ای نطنز

تأسیسات هسته‌ای در استان اصفهان، ایران

تأسیسات هسته‌ای شهید احمدی روشن یا تأسیسات هسته‌ای نطنز، یکی از تاسیسات هسته‌ای مرتبط با برنامهٔ هسته‌ای ایران می‌باشد که به‌منظور غنی‌سازی اورانیوم در نزدیکی نطنز احداث شده‌است.[۱] تأسیسات زیرزمینی غنی‌سازی این مرکز، توسط سپری بتنی به ضخامت تقریبی ۷٫۶ متر محافظت می‌شود.[۲]

تأسیسات هسته‌ای نطنز
ورودی تأسیسات هسته‌ای نطنز در جاده قدیم کاشان - نطنز
Map
کشورایران
مکانشهرستان نطنز، استان اصفهان
مختصات۳۳°۴۳′۳۲٫۰۵″ شمالی ۵۱°۴۳′۳۳٫۱″ شرقی / ۳۳٫۷۲۵۵۶۹۴°شمالی ۵۱٫۷۲۵۸۶۱°شرقی / 33.7255694; 51.725861
وضعیتعملیاتی
مالک(ـان)جمهوری اسلامی ایران
گرداننده(ها)سازمان انرژی اتمی
پیوندهای بیرونی
ویکی‌انبار

طبق اعلام مقامات جمهوری اسلامی ایران، دستگاه‌های سانتریفوژ، برای «ایمنی مردم»[۳] و هم‌چنین بیم از «حمله هوایی احتمالی»،[۴] به تأسیسات زیرزمینی[۵] غنی‌سازی اورانیوم این مرکز، در عمق ۴۰ تا ۵۰ متری زمین انتقال داده شده‌اند.[۶]

وجود این مرکز هسته‌ای، اولین بار در سال ۲۰۰۲ توسط سازمان مجاهدین خلق افشاء شده بود.[۷] این تأسیسات از سال ۱۳۸۵ تا ۱۴۰۰، هدف ۵ مورد حمله تخریبی گسترده قرار گرفته‌است.[۸]

نام‌گذاری ویرایش

در تاریخ ۲۶ بهمن ۱۳۹۰ هم‌زمان با بهره‌برداری از دستاوردهای هسته‌ای با حضور محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت ایران، نام ۵ مرکز و بخش هسته‌ای ایران به نام پنج نفر ترور شده تغییر کرد. نام پایگاه نطنز نیز به تأسیسات هسته‌ای شهید احمدی روشن به یاد مصطفی احمدی روشن که ۲۱ دی ۱۳۹۰ ترور شد، تغییر کرد.

پیش از آن، نام این تأسیسات هسته‌ای هم‌نام مکانش یعنی نطنز بود.

ویروس استاکس‌نت و ترور افراد مرتبط با تأسیسات نطنز ویرایش

در تاریخ ۱۶ ژانویهٔ ۲۰۱۱ میلادی، روزنامهٔ نیویورک تایمز در مقاله‌ای تحقیقی مدعی شد که اسرائیل و آمریکا هیچ‌گاه به‌طور رسمی دست‌داشتن در انتشار ویروس استاکس‌نت را تأیید نکرده‌اند.[۹]

در تاریخ ۲۱ دی ۱۳۹۰ خورشیدی، مصطفی احمدی روشن، «معاون بازرگانی» تأسیسات غنی‌سازی نطنز در اثر انفجار یک بمب در منطقهٔ سیدخندان تهران کشته شد.[۱۰]

خرابکاری‌ها ویرایش

به گفته فریدون عباسی، رئیس سابق سازمان انرژی اتمی ایران، این تأسیسات از سال ۱۳۸۵ تحت حملات تخریبی بوده‌است که در ۵ مورد، حملات گسترده بوده‌اند. این اقدامات گسترهٔ وسیعی از قبیل کار گذاشتن مواد منفجره در سنسورهای هوای دستگاه‌های سانتریفیوژ تا قطع برق دستگاه‌های سانتریفیوژ را شامل شده‌است. برخی از این حملات، به عمد در روزهای با مناسبت خاص در تقویم ایران همچون روز قدس و نیمه شعبان صورت گرفته‌است.[۸]

گسترش تأسیسات ویرایش

براساس گزارش واشینگتن پست، تصاویر ماهواره‌ای نشان می‌دهد ساخت‌وساز در تأسیسات هسته‌ای نطنز در جریان است. همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرده‌است که ایران در حال ساخت یک کارخانهٔ پیشرفتهٔ مونتاژ سانتریفیوژ در زیر زمین است.[۱۱]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. https://www.globalsecurity.org/wmd/world/iran/natanz.htm
  2. https://www.timesofisrael.com/incident-damages-building-near-iran-nuclear-plant-reactor-said-untouched/
  3. احمدی‌نژاد: تأسیسات اتمی برای ایمنی مردم زیر زمین ساخته می‌شود، بی‌بی‌سی فارسی
  4. تأیید آغاز غنی‌سازی اورانیوم در تأسیسات زیرزمینی ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  5. نقشه و تصاویر ماهواره‌ای از تأسیسات اتمی ایران، بی‌بی‌سی فارسی
  6. https://m.jpost.com/middle-east/natanz-attack-destroyed-facility-50-meters-underground-664979
  7. https://www.radiofarda.com/a/f9_ncri_says_tehran_transfers_nuclear_research_site/25133240.html
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «تاکنون چند خرابکاری در نطنز انجام شده‌است؟ / توضیحات رئیس سابق سازمان انرژی اتمی». خبرگزاری جماران. دریافت‌شده در ۱ مه ۲۰۲۱.
  9. Israeli Test on Worm Called Crucial in Iran Nuclear Delay, The New York Times
  10. پیام رهبر ایران به مناسبت ترور مصطفی احمدی روشن، بی‌بی‌سی فارسی
  11. «Satellite photos show construction at Iran nuclear site». Washington Post. ۲۰۲۰-۱۰-۲۸. بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۹ اکتبر ۲۰۲۰.