ترایود (به انگلیسی: Triode) ترایود یا تریود یک لامپ خلاء تقویت‌کننده است که شامل ۳ الکترود که توسط یک پوشش شیشه‌ای در خلاء احاطه شده‌است، می‌شود. یک فیلامان حرارتی (کاتد)،یک شبکه یا grid و یک صفحه آند. ترایود در سال ۱۹۰۶ توسط لی د فارست به وسیله اضافه کردن پایه گرید به لامپ فلمینگ Fleming tube اختراع شد. ترایود اولین ابزار تقویت‌کننده الکترونیکی بود و جد دیگر لامپ‌های خلاء مانند تترود و پنتود حساب می‌شود. این اختراع پایه عصر الکترونیک بود و تقویت رادیویی و تلفن از راه دور را ممکن ساخت. ترایود به‌طور فراگیری به عنوان ابزار الکترونیکی در رادیوها و تلویزیون‌ها استفاده می‌شد تا در سال ۱۹۷۰ ترانزیستور جایگزین آن شد. امروزه ترایود جایگاهش را در تقویت کننده‌های توان بالای RF در فرستنده‌های رادیویی و ایستگاه‌های RF صنعتی حفظ کرده‌است. ریشه نام ترایود از کلمه یونانی triodos می‌باشد، tri به معنی سه و hodos به معنی راه و جاده است که در اصل به مکانی گفته می‌شده که دارای سه راه ورود و خروج بوده‌است.

تصویر یک لامپ ترایود دوبل به شماره اروپاییECC83 یا امریکایی12AX7
حباب این لامپ حاوی دو عدد ترایود است که مستقل از یکدیگر کار می‌کنند.
یک طرحواره از ترایود و بخش های تشکیل دهنده آن.

ترایودها در واقع لامپ خلاءی هستند که یک الکترود میان کاتد و آند آن اضافه شده که اصولاً به صورت یک مشبکه فلزی است و به همین جهت شبکه فرمان یا شبکه کنترل خوانده می‌شود.اگر به این االکترود قطب منفی وصل شود جریان را کاهش و اگر قطب مثبت متصل شود جریان الکتریکی عبوری بین کاتد و آند،افزایش میابد و بدین صورت جریان الکتریکی میان کاتد و آند که به اختصار جریان آند خوانده می‌شود، کنترل می‌گردد.

توضیح بخش‌های نشان داده شده در تصویر طرح‌واره ترایود عبارتند از: ۱-حباب شیشه ای لامپ یاGlass Tube  و ۲ - استوانه آند یاAnode و ۳- شبکه کنترل یاGrid. و ۴-استوانه کاتد Cathode که از نوع گرمای غیر مستقیم یا Heated Cathode بوده و توسط فیلامان یا گرم کنندهHeater موجود درون آن گرم می‌شود، تشکیل شده‌است.

منابع ویرایش