تله‌تخم

وسیله ای برای پرورش پشه

تله‌تخم (انگلیسی: Ovitrap)، وسیله‌ای است که شامل یک ظرف تیره حاوی آب و بستری است که پشه‌ها می‌توانند در آن تخم بگذارند. سپس تخم‌ها از طریق توری به داخل آب می‌افتند، جایی که لاروها از تخم بیرون می‌آیند و به شفیره تبدیل می‌شوند. وقتی پشه‌های بالغ بیرون می‌آیند، در زیر توری به دام می‌افتند و نمی‌توانند از تله‌تخم بگریزند.[۱] تله‌تخم از محل پرورش ترجیحی محفظه‌های پرورش پشه‌، از جمله پشه ببری و پشه تب زرد تقلید می‌کنند.[۲]

نمونه یک تله‌تخم

تله‌تخم اولین بار در سال ۱۹۶۶ توصیف شد[۳] و در ابتدا برای نظارت بر جمعیت آئدس طراحی شد. محققان دریافتند که اگر مکان‌های تولیدمثل مصنوعی فراهم کنند، می‌توانند به راحتی تخم‌های موجود در ظرف را جمع‌آوری و مطالعه کنند. از زمان اختراع تله‌تخم اولیه، تله‌تخم کشنده (Lethal ovitrap) ساخته شده اند که لاروها و یا پشه‌های بالغ وارد شده را از بین می‌برند.

تله‌تخم مورد استفاده برای نظارت می‌تواند جمعیت پشه آئدس را شناسایی کند، بنابراین به‌عنوان یک علامت هشدار اولیه برای جلوگیری از شیوع بیماری عمل می‌کند.[۴] داده‌های پرورش‌تخم تله‌تخم را می‌توان جمع‌آوری نمود و تجزیه و تحلیل کرد و به‌صورت هفتگی این کار را انجام داد تا کانون تخم‌ریزی پشه‌ها و مناطق پرخطر در تولید پشه را شناسایی کند که خطر آلودگی بالای آئدس وجود دارد. این تحلیل برای برنامه‌ریزی عملیات نظارت و کنترل استفاده می‌شود. استفاده گسترده از تله‌تخم در یک جامعه می‌تواند در کنترل جمعیت آئدس استفاده شود و به‌طور مؤثر جمعیت آئدس را در آن منطقه کاهش دهد. از دهه ۱۹۷۰ در کشورهایی مانند سنگاپور، ایالات متحده و هنگ کنگ استفاده شده است.

منابع ویرایش

  1. "Ovitrap | Learn Science at Scitable". www.nature.com (به انگلیسی). Retrieved 2018-07-07.
  2. "Surveillance and Control of Aedes aegypti and Aedes albopictus in the United States" (PDF). CDC. 2017. Retrieved 5 November 2017.
  3. Reiter, P., M. A. Amador, R. A. Anderson, and G. G. Clark. 1995. Short report: dispersal of Aedes aegypti in an urban area after blood feeding as demonstrated by rubidium-marked eggs. American Journal of Tropical Medicine and Hygiene 52: 177-179.
  4. Jakob WL, Bevier GA (1969). "Application of ovitraps in the US Aedes aegypti eradication program". Mosq News. 29: 55–62. ISSN 0027-142X.