جغدی پیر
«جغدی پیر» از اشعار نیما یوشیج است.
| اثر نیما یوشیج | |
| تاریخ نگارش | شهریور ۱۳۲۰[الف] |
|---|---|
| کشور | ایران |
| زبان | فارسی |
| قالب | چهارپاره |
| شمار ابیات یا خط‌ها | ۱۲ مصراع |
هیس! مبادا سخنی، جوی آرام
از برِ درّه بغلتید و برفت
آفتاب از نگهش سرد به خاک
پرشی کرد و برنجید برفت.
در همه جنگل مغموم، دگر
نیست زیبا صنمان را خبری
دلربائی ز پی استهزا
خنده‌ای کرد و پس آنگه گذری.
این زمان بالش در خونش فرو
جغد بر سنگ نشسته است خموش
هیس! مبادا سخنی، جغدی پیر
پای در قیر به ره دارد گوش.
سرایش ویرایش
نیما مکان سرایش این شعر را «جنگل کلارزمی» و تاریخ آن را «شهریور ۱۳۲۰» ذکر کرده‌است.[۱]
محتوا ویرایش
در شعر نیما، جغد نماد استبداد است و با شرایط اجتماعی و سیاسی ارتباط دارد.[۲]
نقد ویرایش
جلال آل احمد در این شعر، جغد را نشانهٔ ناامیدی، گوشه‌گیری و تنهایی می‌داند. او این شعر را با بوف کور اثر صادق هدایت مقایسه می‌کند و می‌نویسد:« آیا فکر نمی‌کنید که اگر هدایت در نثر و نیما در شعر دورهٔ خفقان – آن یکی به «بوف کور» و این دیگری به «جغدی پیر» پناه برده‌اند، علتی دارد؟ و آن هم علت واحدی! فکر نمی‌کنید که چنین مواردی نمی‌تواند سرسری گرفته شود؟ از این نکتهٔ اساسی گذشته نیما اصولاً شاعری است بدبین. گذشته از اشعار دورهٔ اخیر او که مایهٔ پیچیده و فراری از امید و خوشبینی در آنها نهاده شده – خوشبینی و امیدی که باز هم غم انگیز و دلگزا است – گذشته از این اشعار، چه در دوران خفقان و چه پیش از آن «افسانه» و «قصهٔ رنگ پریده» و «ای شب» و غیره ... سرشار از بدبینی است.»[۳]
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ دربارهٔ تاریخ سرایش شعرهای نیما اختلاف نظر وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر نگاه کنید به مناقشه‌ها درباره نیما یوشیج.
پانویس ویرایش
- ↑ مجموعه اشعار نیما یوشیج، به‌کوشش سیروس طاهباز، تهران: نگاه، ص ۳۰۱
- ↑ «عناصر اجتماعی و انسانی در شعر نیما یوشیج» (PDF).
- ↑ «مشکل نیما یوشیج»، جلال آل احمد، ۱۳۴۵
