جنس (زیست‌شناسی)
جنس ویژگی نر یا ماده در جاندارانی است که گونه‌ها را از طریق تولیدمثل جنسی تکثیر می‌کنند.[۱][۲] بسیاری از گیاهان و تقریباً همهٔ جانوران از تولیدمثل جنسی بهره می‌برند. جانوران معمولاً متحرک هستند و برای جفت‌گیری به دنبال شریک جنس مخالف می‌روند. جانوران آبزی می‌توانند با به‌کارگیری لقاح خارجی جفت‌گیری کنند، در حالی که بیشتر جانوران خشکی‌زی مانند خزندگان، پرندگان و پستانداران از جمله انسان از لقاح داخلی بهره می‌برند. گیاهان عموماً بی‌حرکت هستند و در گیاهان دانه‌دار تولیدمثل جنسی به گرده‌افشانی وابسته است، یا از طریق خودگرده‌افشانی، یا از طریق دگرگرده‌افشانی با گیاهان دیگر از همان گونه.
چگونگی تعیین جنس[۳] ویرایش
انسان‌ها و دیگر پستانداران دارای دو کروموزوم جنسی به نام X و Y هستند. ماده‌ها دارای دو کروموزوم X و نرها دارای کروموزوم X و همچنین Y هستند.[۴] به این روش، روش گزینش جنسی XY گفته می‌شود. در جاندارانی با این روش تعیین جنسیت، تخمک‌ها دارای یک کروموزوم X هستند، در حالی که سلول‌های اسپرم حاوی کروموزوم X و Y هستند که اگر تخمک دارای کروموزوم X توسط اسپرمی که دارای کروموزوم X است بارور شود فرزند ماده خواهد بود و اگر توسط اسپرمی با کروموزوم Y بارور شود فرزند نر خواهد بود یعنی جنس ماده دربرگیرندهٔ دو کروموزوم XX و جنس نر دارای دو کروموزوم XY است[۴] که این نشان‌دهندهٔ آن است که نر هنگام لقاح جنسیت فرزندان را تعیین می‌کند.[۴]
در جانوران دیگر، سیستم‌های تعیین جنسیت مختلف هم وجود دارد مانند سیستم ZW در پرندگان و سیستم تعیین جنسیت X0 در حشرات و سیستم‌های مختلف محیطی در خزندگان و سخت‌پوستان و همچنین قارچ‌ها ممکن است دارای سیستم‌های جفت‌گیری پیچیده آللی باشند، با جنسیت‌هایی که به‌طور دقیق به عنوان نر، ماده یا هرمافرودیت شناخته نمی‌شوند.
منابع ویرایش
- ↑ Stevenson, Angus; Waite, Maurice (2011). Concise Oxford English Dictionary: Book & CD-ROM Set. OUP Oxford. p. 1302. ISBN 978-0-19-960110-3. Archived from the original on 11 March 2020. Retrieved March 23, 2018.
Sex: Either of the two main categories (male and female) into which humans and most other living things are divided on the basis of their reproductive functions. The fact of belonging to one of these categories. The group of all members of either sex.
- ↑ Purves, William K.; Sadava, David E.; Orians, Gordon H.; Heller, H. Craig (2000). Life: The Science of Biology. Macmillan. p. 736. ISBN 978-0-7167-3873-2. Archived from the original on 26 June 2019. Retrieved March 23, 2018.
A single body can function as both male and female. Sexual reproduction requires both male and female haploid gametes. In most species, these gametes are produced by individuals that are either male or female. Species that have male and female members are called dioecious (from the Greek for 'two houses'). In some species, a single individual may possess both female and male reproductive systems. Such species are called monoecious ("one house") or hermaphroditic.
- ↑ "روش گزینش جنسیت". ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد. 2020-02-06.
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ "Sex Chromosome". Genome.gov (به انگلیسی). Retrieved 2020-02-06.
 | این یک مقالهٔ خرد زیست‌شناسی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |