ویکی‌پدیا

خلیل خطیب رهبر

نویسنده، شاعر و محقق ایرانی (۱۳۰۲–۱۳۹۳)

خلیل خطیب‌رهبر (زادهٔ ۲ مهر سال ۱۳۰۲ در کرمان ـ درگذشتهٔ ۱۶ بهمن ۱۳۹۳ در تهران)[۲] ادیب، نویسنده، شاعر، محقق و استاد دانشگاه تهران که تعدادی از گنجینه‌های ادب پارسی اعم از نظم و نثر را تصحیح و تحشیه کرد و به چاپ رساند. آثار او در زمینهٔ دستور زبان فارسی و منتخب شاهکارهای شاعران و نویسندگان پارسی‌گوی همچون سعدی، حافظ، ابوالفضل بیهقی، سنایی، رودکی، مولوی، جامی و دیگر سخنوران منتشر شده‌است.

خلیل خطیب رهبر
زادهٔ۲ مهر ۱۳۰۲
شهر کرمان
درگذشت۱۶ بهمن ۱۳۹۳[۱]
تهران
علت مرگکهولت سن
آرامگاهگورستان بهشت زهرا
محل زندگیتهران
ملیتایرانی
تحصیلاتدکتری زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران
پیشهاستاد دانشگاه و پژوهشگر ادبی
کارهای برجستهشارح متون ادبی

زندگی‌نامه ویرایش

سید خلیل خطیب‌رهبر در سال ۱۳۰۲ خورشیدی در یکی از محلات قدیمی شهر «کرمان» دیده به جهان گشود. پدر وی از جملهٔ روحانیون بنام کرمانی به‌شمار می‌آمد و نام خانوادگی «خطیب رهبر» اشاره به‌همین سابقه‌است.

خطیب رهبر تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خویش سپری کرد و سپس برای تکمیل تحصیلات خویش در سال ۱۳۱۹ وارد دانشسرای مقدماتی کرمان شد. فارغ‌التحصیلی او با درجهٔ ممتاز در سال ۱۳۲۲ خورشیدی بود و پس از آن به تدریس در مدارس کرمان و خدمت آموزش و پرورش (فرهنگ) مشغول گردید. پس از چند سال تدریس، برای انجام تحصیلات عالی عازم تهران گردید و پس از اخذ مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، در دورهٔ دکتری زبان و ادبیات فارسی، در دانشگاه تهران پذیرفته شد و سرانجام در سال ۱۳۳۶ خورشیدی موفق به اخذ دکتری خویش گردید. عنوان پایان‌نامهٔ دکتری وی «تحقیق تاریخی و زبان‌شناسی دربارهٔ معانی و طرز به‌کار بردن حروف اضافه و حرف ربط» بود. پس از دریافت درجهٔ دکتری به‌عنوان استاد متون کهن در دانشگاه تهران مشغول به کار شد و بیشتر تلاش او تصحیح برخی از آثار شناخته‌شده ادبی بود. مهم‌ترین ویژگی تصحیح‌های دکتر خطیب‌رهبر شرح‌نویسی و توضیحاتی بود که در حاشیۀ تصحیح اضافه می‌کرد. این ویژگی‌ را در مورد تصحیح سه‌جلدی تاریخ بیهقی می‌شود دید. تاریخ بیهقی نوشته ابوالفضل بیهقی در شکل عادی در یک جلد جمع‌آوری می‌شود. اما آنچه دکتر خطیب‌رهبر روی این کتاب انجام داد آن را به یکی از منابع تاریخی دوره غزنوی تبدیل کرد که شرح و معنی لغت‌های این کتاب به‌صورت یک دایرةالمعارف در کنار هم گرد آمده است.[۳]

وی در ساعت ۲۱ و ۱۵ دقیقهٔ پنجشنبه ۱۶ بهمن ۱۳۹۳ به دلیل کهولت سن در ۹۱ سالگی در خانهٔ خود درگذشت.[۴]

آثار ویرایش

  1. شرح و توضیح مفصل گلستان سعدی
  2. شرح و توضیح مفصل مرزبان‌نامه
  3. شرح و حواشی غزلیات حافظ
  4. شرح و حواشی غزلیات سعدی
  5. شرح تاریخ بیهقی
  6. کتاب حروف اضافه
  7. کتاب حروف ربط
  8. کتاب صفت
  9. گزیدهٔ اشعار فرخی سیستانی
  10. گزیدهٔ اشعار رودکی
  11. گزیدهٔ گلستان سعدی
  12. گزیدهٔ بوستان سعدی
  13. گزیدهٔ غزلیات حافظ
  14. گزیدهٔ کلیله و دمنه
  15. گزیدهٔ تاریخ بیهقی
  16. گزیدهٔ غزلیات سعدی
  17. گزیدهٔ مرزبان نامه
  18. گزیدهٔ جهان‌گشای جوینی
  19. داستان‌های منظوم از سنایی غزنوی
  20. داستان‌های منظوم از مثنوی معنوی مولوی
  21. داستان‌های منظوم از سعدی
  22. داستان‌های منظوم از جامی[۵]

پانویس ویرایش

  1. ↑ مرکز دایر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی خلیل خطیب رهبر، مصحح تاریخ بیهقی، درگذشت
  2. ↑ وبگاه خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) خطیب رهبر دوشنبه بهشت زهرا آرام می‌گیرد/ دکتر خلیل خطیب‌رهبر، شارح و پژوهشگر متون کلاسیک، دار فانی را وداع گفت
  3. ↑ «دکتر خليل خطيب رهبر، استاد و پژوهشگر زبان و ادبيات فارسي به رحمت ايزدي پيوست» (به انگلیسی). روزنامه اطلاعات. ۲۰۱۵-۰۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۳-۱۹.
  4. ↑ سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) دکتر خلیل خطیب‌رهبر، شارح و پژوهشگر متون کلاسیک دار فانی را وداع گفت
  5. ↑ سایت خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) کتابشناسی استاد فقید خلیل خطیب‌رهبر

منابع ویرایش

پیوند به بیرون ویرایش

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خلیل_خطیب_رهبر&oldid=37144162»