صفحه اصلی   رده‌ها و موضوعات   درگاه‌ها و پروژه‌ها

درگاه دانش


دانش ساختاری برای تولید و ساماندهی داده‌ها دربارهٔ جهان پیرامون در قالب توضیحات و پیش‌بینی‌های آزمایش‌شدنی است. دانش‌شناسی به بحث و بررسی پیرامون دانش و عناصر سازنده آن، یعنی داده‌های موجود می‌پردازد. دانش در وسیعترین مفهوم به هر سامانه قابل اثبات و در مفهوم محدودتر، به یک سامانه دریافت دانش مبتنی بر تجربه‌گرایی، آزمایش، و روش طبیعت‌گرایی اشاره دارد. ارسطو دانش را مجموعه‌ای از آگاهی‌های قابل اتکا می‌داند که از لحاظ منطقی و عقلانی قابل توضیح باشند.
رشته‌های علوم به عنوان علوم پایه و علوم کاربردی جدا شده‌است. علوم پایه مجموعه دانش‏‌هایی است که به بررسی بنیادین پدیده‏ها یا بررسی ماهیت‏، قوانین و روابط حاکم بین آنها می‏‌پردازد. از بارزترین این دانش‏ها می‏توان به ریاضیات، شیمی، فیزیک، فلسفه، منطق، زیست‌شناسی و زبان‌شناسی اشاره نمود. دانش‌های پایه، زیربنای اصلی سایر دانش‌ها به شمار می‌آیند و به همین دلیل در مواقعی به کل علوم یا دانش تعمیم داده می‏‌شوند. علوم کاربردی به کاربردن آگاهی‌های علمی در یک محیط فیزیکی است. رشته‌های مهندسی نزدیک‌ترین رابطه را با علوم کاربردی دارند. علوم کاربردی در پیشرفت فناوری نقش مهمی دارد. کاربرد آن در محیط‌های صنعتی معمولا تحقیق و توسعه خوانده می‌شود.
بیشتر...

نوشتار برگزیده

نهنگ قاتل، که به نام اُرکا نیز شناخته می‌شود، جانوری آبزی‌است که به خانوادهٔ دلفین‌های اقیانوسی تعلق دارد و بزرگ‌ترین جاندار در میان دلفین‌سانان است. نهنگ‌های قاتل در اقیانوس‌های سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت می‌شوند. آن‌ها طعمه‌های گوناگونی را به‌عنوان غذا اختیار می‌کنند، با این حال بعضی گروه‌ها تنها به دنبال یک طعمه می‌روند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه می‌کنند و برخی دیگر به گله‌های پستانداران دریایی، مانند فک، شیر دریایی، گراز دریایی و حتی نهنگ‌ها نیز حمله می‌کنند. نهنگ‌های قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه کوسه‌های بزرگ را نیز طعمه خود می‌کنند.

نهنگ‌های قاتل بسیار اجتماعی‌اند؛ بعضی دسته‌های آن‌ها دارای خانواده‌های مادرنهاد هستند که پایدارترین خانواده‌های این‌چنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل می‌دهند. روش‌های شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دسته‌اند و نسل‌به‌نسل منتقل می‌شوند، به عنوان گونه‌ای از فرهنگ شناخته می‌شوند. در حال حاضر اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای نهنگ قاتل را در حالت اطلاعات ناکافی طبقه‌بندی کرده‌است چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونه‌هایی جدا باشند. بعضی جمعیت‌های محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمه‌ها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب یا برخورد با ماهیگیران به‌عنوان گونهٔ تهدیدشده یا در معرض خطر در نظر گرفته می‌شوند.

نهنگ‌های قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمی‌شوند، با این حال گزارش‌هایی از زخمی یا کشته‌شدن تربیت‌کنندگان نهنگ‌های قاتل در اسارت و در پارک‌های نمایشی پستانداران دریایی منتشر شده‌است. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آن‌ها هم به عنوان روح انسان‌ها و هم کشتارگرانی بی‌رحم نگریسته می‌شود.
بیشتر...

زندگی‌نامه برگزیده

یوری گاگارین کیهان‌نورد روسی نخستین فضانورد جهان است. یوری گاگارین در روز ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ میلادی (۲۳ فروردین ۱۳۴۰) توسط فضاپیمای وُستوک-۱ به فضا رفت و به مدت ۱۰۸ دقیقه مدار زمین را یک دور بطور کامل پیمود. عصر سفرهای فضایی انسان با این پرواز آغاز گشت.

یوری گاگارین پس از پرواز تاریخی خود به سمت ریاست مرکز آموزش فضانوردان در شهرک ستاره‌ها انتخاب شد. در همین حال و در کنار شغل حرفه‌ای خود، با بازدید و سخنرانی در شهرها و کشورهای گوناگون، نقش عمده‌ای در افزایش آگاهی عمومی در مورد سفرهای فضایی ایفا نمود. هشت سال پس از سفر فضایی‌اش، یوری گاگارین در یک سانحه هوایی کشته شد.

گاگارین به خاطر سفر فضایی تاریخی خود تبدیل به ستاره‌ای جهانی شد و نشان‌ها و عنوان‌های افتخار بی‌شماری از سراسر جهان دریافت کرد. شب ۱۲ آوریل هر سال به عنوان «شب یوری» گرامی داشته می‌شود و جشن‌ها و گردهمایی‌هایی در سراسر جهان به یاد نخستین فضانورد جهان برپا می‌گردد.

نوشتارهای برگزیده

نوشتارهای برگزیده: خیامیوری گاگارینالکسی لئونوفنهنگ قاتلفیزیک پزشکینیروگاه هسته‌ایفرانسیمسامانه هشدار زمین‌لرزهسم شناسیسندرم روده تحریک‌پذیررنگرزیماکیان ایکس یککاوشگر فینیکسپروژه آزمایشی آپولو–سایوزایستگاه فضایی بین‌المللیتوالت در ژاپنکوه دماوندعکاسیروش مک‌کیب–تیلشیطان تاسمانیپنگوئن امپراتورقوشیرلالهرادرفوردیمساکورا

نوشتارهای خوب: محمد زکریای رازییوهان سباستیان باخهنر گرافیککرکس سیاهتاریخ شیمیگوگلتمدن مایامخزن خارجی شاتل فضاییآمیزش جنسی در انسانشیردهیواقعه آملصفویاننهان‌سازی در برگردانرده‌بندی ستارگان

نگارهٔ برگزیده

گفتار برگزیده

«جام عمر را جز با می دلدادگی به خرد و دانش پر مکن»

ارد بزرگ

آیا می‌دانید

آیا می‌دانید...

  • ... یک انسان ۸ ثانیه بعد از قطع گردن هنوز به هوش است.
  • ... سالی ۵۰۰ شهاب سنگ به زمین برخورد می‌کنند.
  • ... خورشید روزی ۱۲۶٫۰۰۰ میلیارد اسب بخار انرژی به زمین می‌فرستد.
  • ... با دویدن می‌توان مسافر زمان بود و کسری از ثانیه از دیگران بیشتر عمر کرد؟!
  • ... ۵۶ درصد افرادی که دست چپ هستند، تایپیستند.
  • ... برای تولید ۱ لیتر بنزین ۲۳٫۵تن گیاه در گذشته مدفون شده‌است.
  • ... هر ۱ دقیقه نسل یک موجود زنده منقرض می‌شود.
  • ... داوینچی با یک دست می‌نوشت و با دست دیگر نقاشی می‌کشید.
  • ... گوش و بینی در تمام طول عمر رشد می‌کنند.
  • ... آب دریا بهترین ماسک صورت است.
  • ... در ساخت برج ایفل ۲٫۵ میلیون پیچ و مهره به کار رفته‌است.
  • ... بینی انسان قادر به تشخیص ۱۰٫۰۰۰ نوع بوی مختلف است.
  • ... انرژی که خورشید در ۱ ثانیه تولید می‌کند برای مصرف ۱ میلیون سال زمین کافی است.
  • ... غیرممکن است که بتوانید با چشم باز عطسه کنید.
  • ... در یک سانتی متر مربع پوست شما ۱۲ متر عصب و ۴ متر رگ و مویرگ وجود دارد.
  • ... موشهای صحرایی سالانه یک سوم منابع و ذخایر غذایی جهان را نابود می‌سازند؟

درگاه‌های وابسته

در دیگر پروژه‌های ویکی‌مدیا

حافظهٔ نهان سرور را پاکسازی کنید