رمز یکبار مصرف یا رمز پویا، گذرواژه‌ای است که تنها برای یک ورود یا انجام تراکنش اعتبار دارد. رمز پویا همچنین با عنوان اوتی‌پی (به انگلیسی: OTP) شناخته می‌شود. رمزهای یکبار مصرف، بسیاری از ضعف‌های رمزهای قدیمی (رمزهای ثابت) را پوشش می‌دهد. مهم‌ترین نقصی که توسط رمز یکبار مصرف جبران می‌شود، عدم آسیب‌پذیر بودن در تکرار حملات است. با استفاده از این روش، یک مزاحم بالقوه که به نحوی موفق به دستیابی رمز یکبار مصرف می‌شود که قبلاً با آن به سرویسی دسترسی پیدا کرده‌اند یا تراکنشی انجام شده‌است، دیگر قادر نخواهد بود تا از آن سوءاستفاده کند، چرا که این رمز باطل شده‌است. خرده‌ای که به رمز یکبار مصرف گرفته می‌شود، دشواری در به خاطر سپاری آنها توسط انسان است که به همین دلیل بهره‌گیری از فناوری کمکی، در استفاده از رمز یکبار مصرف، الزامی است.

رمز یکبار مصرف یا رمز پویا، گذرواژه‌ای است که تنها برای یک ورود یا انجام تراکنش اعتبار دارد. رمز پویا همچنین با عنوان اوتی‌پی (به انگلیسی: OTP) شناخته می‌شود.

رمز پویا در ایران ویرایش

استفاده از رمز دوم پویا از دی‌ماه ۱۳۹۸ در هنگام خرید اینترنتی در ایران برای کارت‌های دارای مشتری (همانند کارت نقدی) و برای تراکنش‌های بالای ۱۰۰ هزار تومان، اجباری است.[۱] استفاده از برنامه رمز ساز، یواس‌اس‌دی و پیامک، راه‌های دریافت رمز پویای کارت عنوان شده‌است.[۲] دلیل اجباری‌شدن رمز پویا، پیشگیری از کلاهبرداری و فیشینگ اعلام شده‌است.[۳] مدت زمان انقضای رمز دوم پویا، ۶۰ ثانیه است.[۴]

مخالفان رمز پویا ویرایش

در ایران رضا قربانی، عضو هیئت مدیره سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران و همچنین رئیس کمیسیون فین‌تک سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران مخالف سرسخت اجرای رمز پویا بود. وی در قسمت ۶۴ فصل ششم برنامه «چرخ» که از شبکه چهار صدا و سیمای ایران پخش می‌شود صراحتاً مخالفت خود را با اجرای رمز پویا اعلام کرد و مدعی شد که عملی کردن این طرح به هیچ عنوان مانع کاهش حملات فیشینگ نخواهد شد.[۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «رمز دوم پویا از کی اجباری می‌شود؟». اقتصاد آنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  2. «هر آنچه که باید در مورد رمز پویا بدانید». ایسنا. ۲۰۱۹-۱۲-۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  3. «رمز پویا با رمز یک بار مصرف بانکی چیست؟». www.tabnak.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  4. «رمز پویا چیست و روش فعالسازی آن چگونه است؟». www.yjc.ir. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۱۷.
  5. «قسمت 64 «چرخ» - فصل 6». آپارات - سرویس اشتراک ویدیو. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۹.