رنگین‌کمان‌ماهی‌ها ماهی‌هایی کوچک و رنگارنگ از راسته گل‌آذین‌ماهی‌سانان و ساکن آب شیرین هستند که در شمال و شرق استرالیا ، گینه نو (از جمله جزایر خلیج Cenderawasih و جزایر راجا Ampat در اندونزی)، سولاوسی و ماداگاسکار یافت میشوند.

رنگ‌ماهی
Boeseman's rainbowfish, Melanotaenia boesemani, male, red variety
رده‌بندی علمی e
(طبقه‌بندی‌نشده): تک‌تاژکان
(طبقه‌بندی‌نشده): پشت‌تاژکان
(طبقه‌بندی‌نشده): همه‌زیان
(طبقه‌بندی‌نشده): ریسزیان
فرمانرو: جانوران
T. N. Gill, 1894
Subfamilies

See text

بزرگترین جنس ماهی رنگین کمان، Melanotaenia ، که نامشان از یونان باستان گرفته شده است ترجمه آن melano (سیاه) و taenia (بنددار)، به معنای "بند سیاه" است، که اشاره به نوارهای سیاه جانبی اغلب چشمگیری که در امتداد بدن ماهی هایی از جنس Melanotaenia قرار دارند میکند.

مشخصات ویرایش

ویژگی رنگین‌کمان‌ماهی‌ها بزرگ شدن دندان های دیستال پیش از فک بالا است. آنها دارای بدنی فشرده با دو باله پشتی هستند که از هم جدا شده اند اما فقط یک شکاف کوچک بین آنها وجود دارد. در باله پشتی اول ۳-۷ خار وجود دارد در حالی که دومی دارای ۶-۲۲ پرتو است، باله اول در برخی گونه ها متصل یک ستون فقرات تنومند است، باله مقعدی ۱۰-۳۰ پرتو دارد و دوباره، اولی ممکن است ضخیم باشد. ستون فقرات در برخی گونه ها خط جانبی یا ضعیف توسعه یافته یا وجود ندارد. فلس‌های نسبتاً بزرگی دارند و در سری‌های جانبی ۲۸ تا ۶۰ عدد می‌شوند. باله های لگنی توسط غشایی که در امتداد درونی ترین پرتو قرار دارد به شکم ماهی متصل می شوند و این ویژگی است که می توان از آن برای جدا کردن ماهی های رنگین کمان از پهلو نقره ای ها استفاده کرد، اگرچه غشاء به راحتی پاره می شود. اکثر گونه‌های این خانواده دارای دودیسی جنسی هستند و جنس نر معمولاً رنگارنگ‌تر دارای باله‌ای میانی درازتری هستند.

اکثر گونه های رنگین‌کمان‌ماهی‌ها اندازه ای کمتر از ۱۲ سانتیمتر (۴٫۷ اینچ) دارند. طول برخی از گونه ها کمتر از ۶ سانتیمتر (۲٫۴ اینچ) است. البته گونه Melanotaenia vanheurni تا ۲۰ سانتیمتر (۷٫۹ اینچ) هم رشد میکند. آنها در طیف وسیعی از زیستگاه های آب شیرین از جمله رودخانه ها، دریاچه ها و باتلاق ها زندگی می کنند. اگرچه آنها در تمام طول سال تخم ریزی می کنند، اما در شروع فصل بارانهای محلی تعداد زیادی تخم می گذارند. تخم ها به گیاهان آبزی متصل می شوند و ۷ تا ۱۸ روز بعد از تخم بیرون می آیند. رنگین کمان ماهی همه چیزخوار است و از سخت پوستان کوچک، لارو حشرات و جلبک ها تغذیه می کند.

رنگین‌کمان‌ماهی‌ها همراه با ماهی های چشم آبی (Pseudomugil) که یکی دیگر از ماهی های کوچک و رنگارنگ هستند که در محدوده و زیستگاه مشابه رنگین کمان ماهی یافت می شوند، جزو ماهیهای محبوب آکواریومی هستند. در طبیعت، برخی از جمعیت‌های رنگین‌کمان ماهی‌ها به‌ شدت تحت تأثیر پشه ماهی های تهاجمی معرفی‌شده شرقی (Gambusia holbrookiسیچلاید های تیلاپیا و آلودگی قرار گرفته‌اند.

 
بداتیو اسپی یک رنگین کمان ماهی ماداگاسکار

طبقه بندی ویرایش

رنگین‌کمان‌ماهی‌ به تعدادی زیرخانواده تقسیم می شود، این خانواده ها توسط برخی مقامات به عنوان خانواده های جدا در نظر گرفته شده اند، اما ویرایش پنجم ماهیان جهان آنها را به عنوان زیرخانواده های یک خانواده طبقه بندی می کند زیرا یک گروه یا کلاد تک تباری را تشکیل می دهند. بنابراین آنها به شرح زیر طبقه بندی می شوند:

رفتار در اسارت ویرایش

 
ماهی رنگین کمان در آکواریوم

رنگین‌کمان‌ماهی‌ها معمولاً بهترین عملکرد را با ماهی های مناطق گرمسیری مانند تترا ، گوپی و سایر ماهی های رنگین کمان دارند. با این حال، در صورتی که ماهی ماده به اندازه کافی وجود نداشته باشد، گاهی اوقات دو نر ممکن است در فصل تولید مثل با هم دعوا کنند. ماهی های رنگین کمان معمولاً در اسارت هر چیز شناور پر مانندی را می خورند، زیرا در طبیعت آنها اغلب از حشرات شناور روی سطح را تغذیه میکنند.

منابع ویرایش

 

  • "Melanotaenia". سیستم اطلاعاتی جامع تاکسونومیک.

لینک های خارجی ویرایش