رودخانه کریا
رودخانه کریا یا «کِریادَریا» در استان سین‌کیانگ چین جریان دارد. این رود به طول ۵۱۹ کیلومتر (۳۲۲ مایل) از رشته‌کوه کونلون شان به سمت شمال جاری می‌شود و وارد حوضه بسته تاریم می‌گردد؛ اما صدها کیلومتر قبل از رسیدن به رود تاریم در بیابان ناپدید می‌شود. تنها آبادی مهم کنار این رودخانه، شهر کریا در شرق ختن است. کریا منبع مهمی برای تأمین آب آبیاری است و همچنین، هم‌راستا با مسیر خود چندین واحه مهم تاریخی را سیراب می‌کند. حوضه آبخیز آن تقریباً ۷٬۳۵۸ کیلومتر مربع (۲٬۸۴۱ مایل مربع) را پوشش می‌دهد.[۱]
| رود کریا | |
|---|---|
 | |
 نقشه حوضه تاریم شامل رودخانه کریا | |
| مکان | |
| کشور | چین |
| استان | سین‌کیانگ |
| ویژگی‌های ظاهری | |
| سرآب | کونلون شان |
| • مختصات | ۳۵°۳۸′۳۱″ شمالی ۸۲°۴۳′۳۰″ شرقی / ۳۵٫۶۴۱۹۴°شمالی ۸۲٫۷۲۵۰۰°شرقی |
| • ارتفاع | ۵٬۶۱۰ متر (۱۸٬۴۱۰ فوت) |
| دهانه | حوضه تاریم |
• مختصات | ۳۸°۳۶′۱۱″ شمالی ۸۲°۰۵′۴۸″ شرقی / ۳۸٫۶۰۳۰۶°شمالی ۸۲٫۰۹۶۶۷°شرقی |
• ارتفاع | ۱٬۱۵۰ متر (۳٬۷۷۰ فوت) |
| طول | ۵۱۹ کیلومتر (۳۲۲ مایل) |
| اندازهٔ حوضه | ۷٬۳۵۸ کیلومتر مربع (۲٬۸۴۱ مایل مربع) |
| دبی | |
| • مکان | شهر کریا |
| • میانگین | ۲۲٫۶ متر مکعب بر ثانیه (۸۰۰ فوت مکعب بر ثانیه) |
| • کمینه | ۰ متر مکعب بر ثانیه (۰ فوت مکعب بر ثانیه) |
| • بیشینه | ۷۸۰ متر مکعب بر ثانیه (۲۸٬۰۰۰ فوت مکعب بر ثانیه) |
این رودخانه که در منطقه‌ای بسیار خشک واقع شده‌است، شدیداً به آب شدن یخچال طبیعی وابسته است که حدود ۷۱ درصد از جریان آن را تأمین می‌کند. حدود ۲۰ درصد از طریق نفوذ آب‌های زیرزمینی و تنها ۹ درصد از بارندگی مستقیم تأمین می‌شود. گزارش‌های تاریخی نشان می‌دهند که ممکن است این رودخانه تا ۲۰۰ سال پیش از میلاد به تاریم رسیده باشد، یعنی زمانی که آب و هوای منطقه مرطوب‌تر بوده و از آب بسیار کمتری در فعالیت‌های انسانی استفاده می‌شده‌است.[۲]
منابع ویرایش
- ↑ Saiti, Al (1989-01-15). "Stream types and flood features on the north slope of the West Kunlun Mountains" (PDF). Bulletin of Glacial Research. Japanese Society on Snow and Ice. Archived from the original (PDF) on 2016-03-04. Retrieved 2011-09-22.
- ↑ Yang, Xiaoping; et al. (2002). "Late Quaternary palaeoenvironment change and landscape evolution along the Keriya River, Xinjiang, China: the relationship between high mountain glaciation and landscape evolution in foreland desert regions" (PDF). University of Cincinnati. Retrieved 2011-09-22.