زانوزده
زانوزَده یا هرکول (معادل عربی جاثی، معادل انگلیسی Hercules) یکی از صورت‌های فلکی است.
| صورت فلکی | |
 | |
| کوته‌نوشت | Her |
|---|---|
| نام لاتین | Hercules |
| نام‌های دیگر | هرکول، برزانونشسته، الجاثی علی رکبتیه، پهلوان، راقص |
| بُعد | ۱۷h |
| میل | ۳۰° |
| چارَک (ربع آسمان) | NQ۳ |
| پهنه | ۱۲۲۵ مربع درجه (۵) |
| ستارگان اصلی | ۲۲ |
| ستارگان بایر/فلَمستِد | ۱۰۶ |
| ستاره‌های دارای سیاره | ۱۵ |
| ستاره‌های درخشان‌تر از ۳.۰۰m | ۲ |
| ستاره‌های نزدیک‌تر از ۱۰.۰۰ پارسک (۳۲.۶۲ سال نوری) | ۹ |
| درخشان‌ترین ستاره | گرزدار(بتا زانوزده) (۲٫۷۸m) |
| اجرام مسیه | ۲ |
| بارش‌های شهابی | بارش شهابی تاو هرکولی(اوج: ۱۰ خرداد) |
| صور فلکی هم‌جوار | اژدها گاوران تاج شمالی مار مارافسای عقاب پیکان روباهک شلیاق |
| رویت‌پذیر از عرض‌های جغرافیایی +۹۰° و −۵۰°. بهترین مشاهده در ۲۱:۰۰ (۹ شب) در ماه تیر. | |
زانوزده پیکر آسمانی بسیار بزرگی است که شکل خاصی ندارد و پیدا کردن آن دشوار است.[۱]
افسانه ویرایش
هرکول یکی از صورت‌های فلکی آغازین است که احتمالاً نام‌گذاری آن در ارتباط با قهرمانان و پهلوانانی مانند گیل گمش سومری می‌باشد.
ستاره‌ها ویرایش
نام ستاره آلفای هرکول، رأس جاثی است که در عربی به معنای «سر زانو زده» است. این ستاره از قدر سوم برای چشمان غیر مسلح است و در تلسکوپ‌های کوچک آماتوری به یک جفت ستاره زیبا قابل تفکیک می‌باشد. ستاره درخشان‌تر دارای طیف M۵ II به رنگ سرخ و همدم آن از قدر ۵ با طیف G۵ III با رنگی متفاوت یعنی سبز می‌باشد و فاصله آن‌ها تا زمین ۶۳۰ سال نوری است.
اجرام عمقی آسمان ویرایش
ام۱۳ یکی از مشخص‌ترین خوشه‌های کروی قابل رویت در نیمکره شمالی است در شب‌های صاف این مجموعه با قدر ۶ همانند ستاره‌ای مات به نظر می‌رسد. قطر آن حدود ۱۰ دقیقه قوسی و شامل حدود ۳۰۰٬۰۰۰ ستاره و به فاصله حدود ۲۳٬۰۰۰ سال نوری تا زمین است. M۹۲ از دیگر خوشه‌های کروی است که در خشندگی آن در حد M۱۳ است.
منابع ویرایش
- کتاب صورت‌های فلکی نوشته دکتر گری مکلر
- ↑ فراس، نایجل، آسمان شب، ترجمهٔ علی رؤوف، معاونت فرهنگی آستان قدس رضوی، چاپ دوم: بهمن ۱۳۶۹. ص۲۸