زنبق یا چمبک (به انگلیسی: Iris)، یک سرده با ۳۰۰–۲۶۰[۴][۵] گونه از گیاهان گلدار با گلهای جلوه‌گر است. معمولاً در خاک‌های خنثی یا قلیایی و سبک و قابل نفوذ رشد می‌نماید. گل آذین زنبق معمولاً گرزن یک سویه یا سنبله یا خوشه‌ای است. برگ‌ها معمولاً منتهی به غلاف می‌باشد. تکثیر زنبق معمولاً با استفاده از ریزوم صورت می‌گیرد.[۶][۷]

زنبق
تصویر زنبق ایرانی بر جلد مجله گیاه‌شناسی بریتانیا، جلد اول، ۱۷۹۲ میلادی
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
(طبقه‌بندی‌نشده): تک‌لپه‌ای‌ها
راسته: مارچوبه‌سانان
تیره: زنبقیان[۱]
زیرخانواده: زنبق‌واران[۲]
تبار: Irideae
سرده: زنبق[۳]
کارل لینه
گونه نماد
Iris germanica
L.
مترادف

Iridodictyum
Juno
Junopsis
Xiphion

در اساطیر زرتشتی این گل ویژه امشاسپند اَمُرتات (امرداد) است و این گل هنوز به صورت خودرو در دشت‌های شهرستان بهبهان به ویژه در کنارهٔ جوی‌های آب فصلی یافت می‌شود. یونانیان باستان، زنبق را در کنار مزار مردگان می‌کاشتند و نقش‌هایی از آن را روی سنگ قبر تازه گذشتگان خود ترسیم می‌کردند. پادشاهان یونانی با اشکالی از گل‌های زیبای زنبق تاج خود را زینت بخشیده و شاخه‌های بریده آن را به یکدیگر هدیه می‌دادند.[۷]

نماد گل زنبق به‌عنوان نشان خانوادگی، سلطنتی، ارتشی، سیاسی، مذهبی یا قسمتی از پرچم استفاده می‌شود. به‌کارگیری این نماد در بسیاری از کشورهای جهان به‌خصوص در اروپا از قرن‌های پیش متداول بوده و امروزه نیز به‌عنوان نماد سیاسی و مذهبی و ورزشی کاربرد دارد.

نحوه کاشت گل زنبق ویرایش

با عمق متوسط 8 سانتی‌متر[۸] و در مسافت های ۱۵ سانتی‌متر از هم پیاز ها را کشت نمایید. اگر گلدان دارید باید در هر گلدان متوسط 4 پیاز کشت نموده و سپس رویشان را با یک لایه خاک بپوشانید.

میتوانید از خاک های مخصوص پیاز استفاده نمایید.

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Iridaceae
  2. Iridoideae
  3. Iris
  4. "WCSP: Iris". World Checklist of Selected Plant Families. Retrieved 2 June 2014.
  5. "Iris". Pacific Bulb Society. 2011-11-26. Retrieved 2012-03-03.
  6. «: تیره زنبق». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۸ سپتامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۲ اكتبر ۲۰۲۰. تاریخ وارد شده در |بازبینی= را بررسی کنید (کمک)
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ زنبق
  8. «پرورش و آشنایی با گل زنبق». yedastegol.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۱-۲۰.