زیرکن

زیرکُن (به انگلیسی: Zircon) که از واژه فارسی زرگون اخذ شده‌است، با فرمول شیمیایی Zr[SiO4] از مجموعه کانی هاست و لومینسانس سبز جواهری - نارنجی و قرمز تیره تا قرمز جواهری دارد -رادیواکتیویته کامل آن به دلیل وجود ادخال هاست- و به سختی در هیدروفلوئوریک اسید، سولفوریک اسید و هیدروکلریک اسید حل می‌شود.

زیرکن
یک بلور درخشان زیرکن که بر روی ماتریسی از کلسیت قرار گرفته و در ناحیه گلگت پاکستان پیدا شده‌است.
اطلاعات کلی
رده‌بندی	کانی‌های سیلیکات
فرمول شیمیایی (بخش تکراری)	zirconium silicate (ZrSiO4)
دسته‌بندی شرونتس-نیکل	9.AD.30
دستگاه بلوری	چهار ضلعی
رده بلوری	Ditetragonal dipyramidal (4/mmm) H-M symbol : (4/m 2/m 2/m)
گروه فضایی	I41/amd
ساختار بلوری	a = 6.607(1), c = ۵٫۹۸2(1) [Å]; Z = 4
ویژگی‌ها
رنگ	قهوه ای متمایل به قرمز، زرد، آبی، خاکستری، بی‌رنگ،
رفتار بلوری	tabular to prismatic crystals, irregular grains, massive
دوقلویی	On {101}. Crystals shocked by meteorite impact show polysynthetic twins on {112}
رَخ	{110} and {111}
شکستگی	Conchoidal to uneven
Tenacity	ترد
سختی موس	7.5
جلا	Vitreous to adamantine; greasy when metamict.
رنگ خاکه	سفید
شفافیت	از شفاف تا کدر
وزن مخصوص	4.6–4.7
ویژگی‌های ظاهری	تک محوری (+)
ضریب شکست	nω = 1.925–1.961 nε = 1.980–2.015, 1.75 when metamict
دوشکستی	δ = 0.047–0.055
چندرنگ‌نمایی	ضعیف
Fusibility	نزدیک به ۲۵۵۰ درجه سلسیوس
انحلال‌پذیری	غیرقابل انحلال
دیگر ویژگی‌ها	فلئورسانت و رادیواکتیو
منابع

H2O (مالاکون - سیرتولیت) Y-Nv (نائژیت) HF (آلویت) و عناصر ردیاب (اویمالیت) برای اولین بار در آمریکا کشف شد و از نظر شکل بلور: منشوری - بی پیرامیدال -، رنگ: بی‌رنگ - سبز - تیره تا نارنجی، شفافیت: شفاف -نیمه شفاف - کدر (اپاک)، شکستگی: صدفی، جلا: شیشه‌ای - الماسی - چرب، رخ: ناقص - مطابق با سطح، سیستم تبلور: کوادراتیک و در رده‌بندی سیلیکات است؛ همچنین خاصیت مغناطیسی ندارد و منشأ تشکیل آن ماگمایی - دگرگونی - پگماتیتی - رسوبی - آبرفتی - است.

همایند کانی‌شناسی (پارانژ) آن سختی - چگالی - واکنش هایشیمیایی - اشعه Xگزنوتیم - توریت - گارنت- بیوتیت- آمفیبول- کوارتز- گارنتمتامیکتایتیایزومتریک است ، از نظر ژیزمان بلوری - آگرگات دانه‌ای - دندریتی - شعاعی - دانه‌ای - آبرفتی فراوان است و بیشتر در آلمان غربی، نروژ، روسیه، فرانسه، آمریکا، کانادا، بیرمانی ماداگاسکار، سری لانکا، استرالیا و برزیل یافت می‌شود.

نگارخانه

• 
• 
• 
• 

جستارهای وابسته

• کانی

منابع

• پردیس کشاورزی ایران