سارکوم مرتبط با واکسن

سارکوم مرتبط با واکسن (VAS) یا سارکوم محل تزریق گربه (FISS) نوعی تومور بدخیم است که در گربه‌ها (و اغلب سگ‌ها و راسوی اهلی) یافت می‌شود که با واکسن‌های خاصی مرتبط است. VAS به یک نگرانی برای دامپزشکان و صاحبان گربه تبدیل شده و منجر به ایجاد تغییراتی در پروتکل‌های واکسیناسیون شده‌است. این سارکوم‌ها بیشتر با واکسن‌های هاری و ویروس لوکمی گربه‌سانان مرتبط بوده‌اند، اما سایر واکسن‌ها و داروهای تزریقی نیز در این موضوع، دخیل بوده‌اند.[۱]

آسیب‌شناسی ویرایش

التهاب در زیر پوست به‌دنبال واکسیناسیون به‌عنوان یک عامل خطر در ایجاد VAS در نظر گرفته می‌شود و واکسن‌های حاوی آلومینیم التهاب بیشتری ایجاد می‌کنند.[۲] علاوه بر این، ذرات ادجوانت آلومینیم در ماکروفاژهای تومور کشف شده‌است.[۳] علاوه بر این، ویژگی‌های ژنتیکی حیوان نیز می‌تواند در ایجاد سارکوم‌های محل تزریق نقش داشته باشد.[۴] بروز VAS بین ۱ در ۱٬۰۰۰ تا ۱ در ۱۰٬۰۰۰ گربهٔ واکسینه شده‌است و مشخص شده‌است که وابسته به دوز است.[۱] مدت زمان انجام واکسیناسیون تا تشکیل تومور از سه ماه تا یازده سال متغیر است.[۵] فیبروسارکوم شایع‌ترین نوع VAS است. انواع دیگر عبارت‌اند از رابدومیوسارکوم، میکسوسارکوم، کندروسارکوم، هیستیوسیتوم فیبری بدخیم و سارکوم تمایزنیافته.[۶]

نمونه‌های مشابهی از این‌گونه از سارکوم‌ها شامل تومورهای مرتبط با ایمپلنت‌های فلزی و مواد و اجسام خارجی در انسان نیز رخ می‌دهند.[۵]

تشخیص ویرایش

VAS به‌صورت یک تودهٔ سفت که به‌سرعت در حال رشد است، در داخل و زیر پوست ظاهر می‌شود. این توده اغلب در زمانی‌که برای نخستین بار تشخیص داده می‌شود بسیار بزرگ است و می‌تواند زخمی یا عفونی شود. احتمالاً به‌دلیل رشد سریع این تومورها، آن‌ها اغلب حاوی حفره‌های پر از مایع هستند.[۷] تشخیص VAS از طریق بیوپسی است. بیوپسی وجود سارکوم را نشان می‌دهد، اما اطلاعاتی مانند محل و وجود التهاب یا نکروز، شک به VAS را افزایش می‌دهد. ممکن است گربه‌ها پس از واکسیناسیون دچار گرانولوم شوند، بنابراین مهم است که پیش از انجام جراحی، بین این دو عارضه تفاوت قائل شد.[۱]

عکس‌برداری با پرتو ایکس پیش از جراحی انجام می‌شود، زیرا از هر پنج مورد VAS یک مورد متاستاز معمولاً به ریه‌ها و احتمالاً به گره‌های لنفاوی یا پوست، رخ می‌دهد.[۳]

درمان ویرایش

درمان VAS از طریق جراحی تهاجمی است. به محض شناسایی، تومور، باید با حاشیه‌های بسیار وسیع اطراف آن برداشته شود تا از برداشتن کامل تومور اطمینان حاصل شود. درمان همچنین ممکن است شامل شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی باشد.[۸] بیان یک فرم جهش‌یافته از پی۵۳، یک ژن سرکوب‌گر تومور، معمولاً در VAS یافت می‌شود.[۹]

پیشگیری ویرایش

پروتکل‌های واکسیناسیون جدیدی توسط انجمن پزشکان گربه‌سانان آمریکا ارائه شده‌است که نوع و دفعات واکسیناسیون را برای گربه‌ها محدود می‌کند.[۱۰] به‌طور خاص، واکسن ویروس لوسمی گربه باید فقط به بچه‌گربه‌ها و گربه‌های پرخطر داده شود. واکسن‌های راینوتراکئیت گربه/ پنلوکوپنی/کلسی‌ویروس گربه‌سانان باید در ماه‌های ابتدایی و سپس یک سال بعد و سپس هر سه سال یک‌بار تزریق شود.[۱۱] هیچ ارتباط خاصی بین VAS و برند یا شرکت سازندهٔ واکسن، عفونت‌های همزمان، سابقهٔ تروما یا شرایط محیطی وجود ندارد.[۱۲]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "Vaccine-Associated Feline Sarcoma Task Force: Roundtable Discussion". Journal of the American Veterinary Medical Association. 226 (11). 2005. Archived from the original on 25 September 2006. Retrieved 2006-08-27.
  2. O'Rourke, Kate (2004). "Researchers probe vaccine-associated feline sarcoma". Journal of the American Veterinary Medical Association. 225 (6). Archived from the original on 26 اكتبر 2006. Retrieved 2006-08-27. {{cite journal}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Hershey A, Sorenmo K, Hendrick M, Shofer F, Vail D (2000). "Prognosis for presumed feline vaccine-associated sarcoma after excision: 61 cases (1986-1996)". J Am Vet Med Assoc. 216 (1): 58–61. doi:10.2460/javma.2000.216.58. PMID 10638320.
  4. Martano, Marina; Morello, Emanuela; Buracco, Paolo (Summer 2017). "Feline injection-site sarcoma: past, present and future perspectives". Veterinary Journal (London, England: 1997). 188 (2): 136–141. doi:10.1016/j.tvjl.2010.04.025. ISSN 1532-2971. PMID 20510635.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Martin M (2003). "Vaccine-associated fibrosarcoma in a cat". Can Vet J. 44 (8): 660–3. PMC 340241. PMID 13677599.
  6. Chang H, Ho S, Lo H, Tu Y, Jeng C, Liu C, Wang F, Pang V (2006). "Vaccine-associated rhabdomyosarcoma with spinal epidural invasion and pulmonary metastasis in a cat". Vet Pathol. 43 (1): 55–8. doi:10.1354/vp.43-1-55. PMID 16407487.
  7. Couto S, Griffey S, Duarte P, Madewell B (2002). "Feline vaccine-associated fibrosarcoma: morphologic distinctions". Vet Pathol. 39 (1): 33–41. doi:10.1354/vp.39-1-33. PMID 12102217.
  8. Kitchell, Barbara E. (2005). "Feline Vaccine-Associated Sarcomas". Proceedings of the 30th World Congress of the World Small Animal Veterinary Association. Retrieved 2006-08-27.
  9. Hershey A, Dubielzig R, Padilla M, Helfand S (2005). "Aberrant p53 expression in feline vaccine-associated sarcomas and correlation with prognosis". Vet Pathol. 42 (6): 805–11. doi:10.1354/vp.42-6-805. PMID 16301577.
  10. "Canine and Feline Vaccination Guidelines". UC Davis School of Veterinary Medicine. Retrieved 2012-06-23.
  11. Eigner, Diane R. "Feline Vaccine Guidelines". The Winn Feline Foundation. Archived from the original on 17 July 2002. Retrieved 2006-08-27.
  12. Kass P, Spangler W, Hendrick M, McGill L, Esplin D, Lester S, Slater M, Meyer E, Boucher F, Peters E, Gobar G, Htoo T, Decile K (2003). "Multicenter case-control study of risk factors associated with development of vaccine-associated sarcomas in cats". J Am Vet Med Assoc. 223 (9): 1283–92. doi:10.2460/javma.2003.223.1283. PMID 14621215.