سازوکار کیبل-زورک
سازوکار کیبِل-زورِک (KZM) دینامیک عدم تعادل و شکل‌گیری کاستی‌های توپولوژیکی را در یک سامانه توصیف می‌کند که از طریق یک گذر فاز پیوسته با نسبت محدود هدایت می‌شود. این نام از تام دبلیو بی کیبل، که پیشگام مطالعهٔ حوزهٔ آرایش ساختار دامنه در گاه‌شمار جهان بود، و وسیچ اچ زورک، که تعداد وقفه‌های ایجاد شده را به توان بحرانی گذر و نسبت آن مرتبط کرد- چگونه به سرعت این نقطه بحرانی پیموده شده‌است.
انگاره پایه ویرایش
بر اساس صورت‌گرایی خودبه‌خود شکستن تقارن، تام کیبل ایده‌ای برای نوسانات اولیه یک میدان نرده‌ای دو-مولفه‌ای مانند میدان هیگز را ایجاد کرد.[۱][۲]
ارتباط در ماده چگالیده ویرایش
وسیچ زورک خاطرنشان کرد، که همان مفهوم‌ها در انتقال فاز هلیوم مایع طبیعی به هلیوم ابرسیال نقش دارند.[۳][۴][۵]
منابع ویرایش
- ↑ Kibble, T. W. B. (1976). "Topology of cosmic domains and strings". J. Phys. A: Math. Gen. 9 (8): 1387–1398. Bibcode:1976JPhA....9.1387K. doi:10.1088/0305-4470/9/8/029.
- ↑ Kibble, T. W. B. (1980). "Some implications of a cosmological phase transition". Phys. Rep. 67 (1): 183–199. Bibcode:1980PhR....67..183K. doi:10.1016/0370-1573(80)90091-5.
- ↑ Zurek, W. H. (1985). "Cosmological experiments in superfluid helium?". Nature. 317 (6037): 505–508. Bibcode:1985Natur.317..505Z. doi:10.1038/317505a0.
- ↑ Zurek, W. H. (1993). "Cosmic Strings in Laboratory Superfluids and the Topological Remnants of Other Phase Transitions". Acta Phys. Pol. B. 24: 1301.
- ↑ Zurek, W. H. (1996). "Cosmological experiments in condensed matter systems". Phys. Rep. 276 (4): 177–221. arXiv:cond-mat/9607135. Bibcode:1996PhR...276..177Z. CiteSeerX 10.1.1.242.1418. doi:10.1016/S0370-1573(96)00009-9.