سعید طایی

سعید طایی مشهور به الحکیم الکامل و زین‌الشعرا از شاعران فارسی‌زبان سدهٔ ششم هجری قمری است. از زندگی طایی اطلاعی در دست نیست و تنها می‌دانیم که عوفی او را در شمار آل سلجوق عراق به‌شمار آورده‌است.

شعر

عوفی در لباب‌الالباب دربارهٔ سعید طایی چنین می‌نویسد:

شعر سعید طائی مایه‌ای دریایی است. هر نوایی که از آن عندلیب آستان فصاحت به گوش جان مشتاقان بی‌نوا رسیدست، همه طرب‌انگیز و دل‌آویز بودست؛ و چون در انقراض دهور و انقضاء سرور، ناپایداریِ ایامِ دولت و سرعتِ زوالِ موسمِ راحت، به چشم حقیقت نظر کرد، از برای تسلیت مهجوران و تنبیه مسروران این ابیات لطیف آبدار بپرداخت و این قلاید درر و غرر به دست صنعت بیان بساخت…

امروزه از اشعار طایی تنها یک قصیده برجسته و مشهور در دسترس است که نشانگر مقام بلند شعری و فصاحت ژرف اوست. این قصیده در لباب‌الالباب عوفی آورده شده‌است.

غم مخور ای دوست کاین جهان بنماند		هرچه تو می‌بینی آن چنان بنماند
راحت و شادیش پایدار نباشد		گریه و زاریش جاودان بنماند
هر طرب‌افزای و شادمان که تو بینی		از صف اندوه بر کران بنماند
برق شکر خنده گرچه ژاله ببارد		زهر کند آب و یک زمان بنماند
هیچ گل و لاله‌ای ز انجم رخشان		بر چمن سبز آسمان بنماند
در بن این حقه‌های بی سر مینا		این مه و خورشید مهره سان بنماند
هندوی کیهان فراز قلعه هفتم		یک دو شبی بیش پاسبان بنماند
امتعه اورمزد را پس ازین دور		مشتری‌ای در همه جهان بنماند
خنجر مریخ سست گردد و هر شب		از شفقش خون بر آسمان بنماند
صنعت خورشید را که لعل کند سنگ		هیچ اثر در ضمیر کان بنماند
مطرب ناهید را بساز طرب بر		زخمه انگشت‌ها روان بنماند
تیر ز شست سپهر پیر مقوس		هم بشود زود و در کمان بنماند
ماه دوان هم گران‌رکاب نباشد		باش که چندان سبک‌عنان بنماند
نامیه گردد سترون و همه ارکان		پیر شوند و یکی جوان بنماند
ناطقه گردد خموش و غاذیه ساکن		وین همه آشوب انس و جان بنماند
نیم‌جو از کائنات حسی و عقلی		در همه بازار کن فکان بنماند
جهد کن امروز تا همای هوایت		بر سر این خشک استخوان بنماند
جان عزیزت که آب‌خورده قدس است		در غم این کهنه خاکدان بنماند
رخت نهادت به زیر سدره فرو گیر		خیز که این سبز سایبان بنماند