سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی

سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی(به انگلیسی: Debus-Radziszewski imidazole synthesis) یک واکنش آلی است که برای سنتز ایمیدازول‌ها از دی‌کربونیل، آلدهید و آمونیاک استفاده می شود. جزء دی‌کربونیل معمولاً گلیوکسال است، اما می تواند شامل ۲٬۱-دی‌کتون و کتوآلدهیدهای مختلف نیز باشد. از این روش تجاری برای تولید چندین ایمیدازول استفاده می شود.[۱] این فرایند نمونه ای از یک واکنش چندجزئی است.

سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی
نامگذاری شده پس از هاینریش دیباس
برونیسلاو لئونارد رادیشوفسکی
نوع واکنش واکنش‌های تشکیل حلقه

واکنش را می توان به دو مرحله تقسیم کرد. در مرحله اول، دی‌کربونیل و آمونیاک متراکم می شوند تا دی‌ایمین (با جهت غیر معمول گروههای N-H نشان داده می شود) تشکیل شود:

سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی بخش اول
سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی بخش اول

در مرحله دوم، این دی‌ایمین با آلدهید متراکم می شود:

سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی بخش دوم
سنتز ایمیدازول دیباس–رادیشوفسکی بخش دوم

این واکنش به نام هاینریش دیباس[۲] و برونیسلاو لئونارد رادیشوفسکی نامگذاری شده است.[۳][۴]

اصلاح این روشِ کلی، که در آن یک اکی‌والان آمونیاک با آمین جایگزین می شود، ایمیدازول‌های N-استخلافی با بازدهی خوب تولید می کند.[۵]

Arduengo imidazoles
Arduengo imidazoles


منابع ویرایش

  1. Ebel, K., Koehler, H., Gamer, A. O., & Jäckh, R. "Imidazole and Derivatives." In Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry; 2002 Wiley-VCH, doi:10.1002/14356007.a13_661
  2. Debus, Heinrich (1858). "Ueber die Einwirkung des Ammoniaks auf Glyoxal". Justus Liebigs Annalen der Chemie. 107 (2): 199–208. doi:10.1002/jlac.18581070209.
  3. Radzisewski, Br. (1882). "Ueber Glyoxalin und seine Homologe". Berichte der deutschen chemischen Gesellschaft. 15 (2): 2706–2708. doi:10.1002/cber.188201502245.
  4. On the development of organic chemistry in Ukraine Dmytro O. Tymoshenko ARKIVOC 2005 (viii) 1-3 Link
  5. US patent 6,177,575, A. J. Arduengo, "Process for Manufacture of Imidazoles", issued 2001-01-23