سیاه‌شور مصری

گونه‌ای از سیاه‌شور

سیاه‌شور مصری، کاکُل یا هِدره یا گوگله (نام علمی: Suaeda aegyptiaca) گونه‌ای از گیاهان گلدار از راسته میخک‌سانان Caryophyllales خانواده تاج‌خروسیان Amaranthaceae (هم‌خانواده اسفناجیان Chenopodiaceae) است.[۲]

سیاه‌شور مصری
سیاه‌شور مصری در جنوب ایران
رده‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
دسته: گیاهان گلدار
رده: دولپه‌ای‌ها
راسته: میخک‌سانان
تیره: تاج‌خروسیان
زیرخانواده: Suaedoideae
سرده: سیاه‌شور
گونه: سیاه‌شور مصری
نام دوبخشی
Suaeda aegyptiaca
(Hasselq.) Zohary, 1957[۱]

این گیاه پایا، ایستاده با بوته‌های انبوه درهم، با شاخه‌های بسیار منشعب بلند، سبز مایل به آبی یا کم و بیش متمایل به خاکستری است.[۳] این گیاه بوته‌ای یکساله است که به‌طور معمول تا ۳۰ سانتیمتر رشد می‌کند اما در بعضی شرایط محیطی گاه تا یکی دو متر هم قد می‌کشد. هنگام خشک شدن ساقه-چوب سبک، باریک و سستی دارد و پس از یک یا چند سال پوسیده و خاک می‌شود.

برگ یا ساقه (تازه یا جوشیده) آن برای ضدخارش بدن و رفع درد کلیه کاربرد دارد. نام محلی این گیاه در میان اهالی جنوب ایران کاکُل می‌باشد و و گیاهی نسبتاً شورمزه است[۴]. در گویش لارستان (فارس) و رودبار جنوب (کرمان) به آن سمسیل می‌گوید و در شرق هرمزگان به آن سمسول یا سمسیلو می‌گویند.

پراکندگی ویرایش

رویشگاه اصلی آن کشورهای شرق دریای مدیترانه و از لیبی تا شبه جزیره عربستان و نیمه جنوبی ایران[۵][۶] و شاخ آفریقاست.[۷]

در ایران ویرایش

سیاه‌شور مصری به‌طور پراکنده در بعضی نواحی قلیایی و باتلاقی ایران از جمله به‌طور فراوان در جنوب ایران بخصوص منطقه حفاظت‌شده مند[۴] و همچنین حوض سلطان استان قم و … می‌روید.[۳]

منابع ویرایش

  1. http://plants.jstor.org/flora/flos001118
  2. Suaeda aegyptiaca Euro+Med Plantbase
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ سیاه شور مصری صداوسیمای مرکز قم
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ مصطفوی، حسین [و دیگران] (1386، ص 159، 162 و 188). تنوّع زیستی منطقهٔ حفاظت‌شده مُند. دانشگاه شهید بهشتی. تاریخ وارد شده در |سال= را بررسی کنید (کمک)
  5. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Soden (Gattung)». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای آلمانی، بازبینی‌شده در ۱۵ اسفند ۱۳۹۱.
  6. euromed.luomus.fi euromed_map.php
  7. plants.jstor.org Suaeda aegyptiaca

پیوند به بیرون ویرایش

  • «القلام (کاکول (قاقلی))» (به عربی). وبگاه السیرحان.
  • حسن عسکری و…. «ارزیابی ژنهای پاسخگو به شوری از هالوفیت Suaeda aegyptiaca» (PDF). پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی.
  • محمد کافی. "اثر سطوح مختلف شوری بر روی پروتئوم برگ aegyptiaca suaeda" (به انگلیسی). وبگاه دانشگاه فردوسی مشهد. Retrieved 15 اسفند 1391. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازبینی= (help)

نگارخانه ویرایش

 
بوته بلند سیاه‌شور مصری (کاکل)- جنوب ایران
 
بوته خوابیده سیاه‌شور مصری (کاکل)- جنوب ایران
 
شاخه سیاه‌شور مصری (کاکل)- جنوب ایران