شُحُوح یا شِحُوح نام قبیله‌ای است در شرق امارات متحده عربی که به ویژه در مناطق کوهستانی رأس‌الخیمه در رؤوس الجبال سلسلهٔ کوه حجر، و همچنین غرب و شمال کشور پادشاهی عمان و جزیره لارک در ایران سکونت دارند. این قبیله که عادات و سنن ویژه خود را دارند. این قبیله دارای امیرنشین جدا برای خود نیستند و در نتیجه مخالفت‌هایی با دولت مرکزی داشته و تقریباً یک اپوزیسیون محسوب می‌شوند. شکل مفرد نام ایشان «شِحِی» است.

مردم شحوح از قدیم به گویش عربی شحی سخن می‌گفته‌اند.[۱]

واژه شحوح به معنای «خسیس» است و می‌گویند چون لقیط بن مالک، که به دلیل خواست خود برای در دست گرفتن حکومت عمان به ذی تاج معروف شده‌است، پس از درگذشت محمد پیامبر اسلام، از پرداخت زکات خودداری کرده‌بود این نام به این طایفه داده‌شد.[۲]

در دوران گذشته شحوح در کوه زندگی می‌کردند، در جاهایی مسطح و در بین تپه‌ماهورهای وسط کوهای حجر خانه می‌ساختند. خانه‌شان از سنگ وگل ولای می‌ساختند، در هنگام ساختن خانه همگی باهم همکاری می‌کردند، خانه‌های مسکونی شحوح در کوهستان به چند قسمت تقسیم می‌شد، که به شرح زیر می‌باشد:

  • البیت.
  • بیت القفل.
  • الصفه.
  • بیت الالب.

مردم شحوح آداب رسوم خاصی دارند که با عربها همسایه خود تفاوت هایی دارد مثل ندبه.الرواح.و... پس از شکل‌گیری دولت فدرال امارات در سال ۱۹۷۱، همهٔ افراد قبیلهٔ شحوح از بالای کوه‌های رأس‌الخیمه به مرکز شهر نقل مکان نموده و در جامعه ادغام گردیدند. در همین حال بسیاری از آن‌ها همچنان در شهر مسندم عمان زندگی می‌نمایند.[۲]

بیشتر افراد این قبیله هم‌اینک از آداب نیاکان خود دوری نموده و تنها برخی از آن‌ها همچنان به منظور گرامیداشت مناسبت‌های اجتماعی و جشن‌ها در بقایا و در خانه‌های اجداد خود حاضر می‌شوند. جشن‌های عروسی این قبیله از آداب ویژه‌ای برخوردار است که از جمله آن‌ها می‌توان به ندبه اشاره نمود. ندبه زمزمه‌ای است که افراد قبیله الشحوح آن را به صورت «هو هو هو ای فرزند شحوح هو هو» تکرار می‌نمایند. علاوه بر آن از ندبه برای خوشامدگویی به شیخ قبیله یا میهمانان بلندپایه در مناسبت‌های بزرگ نیز استفاده می‌شود.[۳]

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  • حنظل فالح (۱۹۸۷(به عربی: شُحُوح وتاريخ منطقة رؤوس الجبال)
  • سالم، آلرحمه، “ (رؤوس الجبال موطن اَلشُحُوح وَ الحُبُوس) “، انتشار. سال ۲۰۰۳ میلادی.
  • عمان فی عام ۱۹۸۶ (عام الحصاد والتراث) إصدار وزارة الإعللام، دارالعرب للطباعة والنشر والتوزیع، ۱۹۸۶ میلادی.
  1. و.و موشکالو - آ.آ کریمووا - ای.ک مالچانووا: گویش‌های بشکردی، کردشولی و کمزاری. مترجم: لیلا عسگری، در: «ویژه‌نامه نامه فرهنگستان»، اردیبهشت ۱۳۸۳ - شماره ۲. (از صفحه ۹۶ تا ۱۰۶).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ خلیل توفیق: قبیلهٔ الشحوح عمان با زبان نیاکان خود آدابش را زنده نگه می‌دارد. در: تارنمای الشرفه بایگانی‌شده در ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine. ۲۰۰۹-۰۷-۲۲. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱.
  3. خلیل توفیق: قبیلهٔ الشحوح عمان با زبان نیاکان خود آدابش را زنده نگه می‌دارد. در: تارنمای الشرفه. ۲۰۰۹-۰۷-۲۲. بازدید: دسامبر ۲۰۱۱.