شعله پاکروان، بازیگر، کارگردان، نویسنده و پژوهشگر تئاتر و کنشگر سیاسی اهل ایران است.[۱] پاکروان مادر ریحانه جباری است که در ۳ آبان ۱۳۹۳ به اتهام قتل مرتضی سربندی، کارمند سابق وزارت اطلاعات، اعدام شد.

شعله پاکروان
زمینه فعالیت تئاتر
ملیت ایرانی
پیشه بازیگر
کارگردان تئاتر
نویسنده
فعال سیاسی
سال‌های فعالیت ۱۳۶۶ - اکنون
فرزندان ریحانه جباری
مدرک تحصیلی کارشناسی نمایش عروسکی و ادبیات نمایشی
کارشناسی ارشد کارگردانی

زندگی هنری ویرایش

شعله پاکروان، فارغ‌التحصیل مقطع کارشناسی رشتهٔ نمایش عروسکی و ادبیات نمایشی[۲] و همچنین کارشناسی ارشد کارگردانی است.[۳] او فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۶۶، با حضور در مجلهٔ نمایش و فصلنامهٔ تئاتر در مرکز هنرهای نمایشی آغاز کرد. کتاب «نقش تئاتر در کلاس دو»[۴] و مقاله‌هایی در نشریات تخصصی تئاتر از وی منتشر شده‌است.[۵][۶] او از سال ۱۳۸۲ تا ۱۳۸۷ به عنوان مدرس فن بیان برای وکلا، راهنمایان گردشگری و بازیگران، در جهاد دانشگاهی و پس از آن در دانشگاه جامع علمی کاربردی به تدریس پرداخت.[۷]

شعله پاکروان جایزهٔ کارگردانیِ نمایش عروسکی «کیک‌های برنجی»، جایزهٔ بهترین بازیگر زن کانون ملی منتقدان در نخستین جشنوارهٔ سراسری تئاتر ماه برای بازی در نمایش «رضا موتوری»، دیپلم افتخار دومین «جشنوارهٔ تئاتر ماه» را برای نمایشنامه‌خوانی «بازیگران بداهه» و جایزه اول بازیگری زن را برای نمایشنامه‌خوانی «بازیگران بداهه» از نخستین فستیوال نمایشنامه‌خوانی تالار مولوی در کارنامه هنری خود دارد.[۷][۸][۹][۱۰]

زندگی شخصی ویرایش

شعله پاکروان، مادر ریحانه جباری است[۱۱][۱۲][۱۳] که در ۳ آبان ۱۳۹۳ به اتهام قتل مرتضی سربندی، کارمند سابق وزارت اطلاعات، اعدام شد. او در جلسات دادگاه گفت که مقتول قصد تجاوز جنسی داشته که از سوی ریحانه مورد اصابت چاقو در ناحیه کتف راست قرار می‌گیرد و بلافاصله از محل فرار می‌کند. وی در حالی اعدام شد که بنا به اظهارات وکیلش در دادگاه و یادداشتی که او پس از صدور حکم نوشت، نه قتل عمدی بوده و نه ضربه وارده مرگبار. ضمناً ریحانه در تمامی مراحل بازجویی و دادگاه اعلام کرده بود که صرفاً برای دفاع از خودش دست به حمله زده‌است.[۱۴] اعدام ریحانه جباری با اعتراضات واکنش‌های بسیاری،[۱۵][۱۵][۱۵][۱۶] از جمله پیام تسلیت فرح پهلوی به شعله پاکروان، همراه شد.[۱۷]

شعله پاکروان پس از اعدام فرزندش گروهی را با عنوان «مادرانه» تشکیل داد. اعضای این گروه مادرانی بودند که فرزندانشان را توسط حکومت جمهوری اسلامی از دست داده بودند و تصمیم به عدم سکوت و افشای شرح حالشان داشتند. طرح اولیه تشکیل این گروه در مراسم سالگرد مصطفی کریم‌بیگی از کشته شدگان اعتراضات عاشورای ۱۳۸۸ آغاز شد.[۱۸]

بازداشت و خروج از ایران ویرایش

در ۲۹ مهر ۱۳۹۵، مأموران امنیتی با ممانعت از برگزاری مراسم سالگرد ریحانه جباری، شعله پاکروان را به همراه چند نفر از شرکت‌کنندگان در مراسم، از جمله محمد نوری‌زاد، بازداشت کردند.[۱۹] او پس از بازداشت و فشارهای ایجاد شده،[۲۰] از ایران به آلمان مهاجرت کرد.[۲۱] او در برلین ساکن شد و بنیادی در مخالفت با اعدام، با عنوان «بنیاد ریحان» تأسیس نمود.[۲۲] شعله پاکروان در دی ۱۳۹۶ هنگامی که محمود هاشمی شاهرودی، رئیس سابق قوه قضائیه و رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام به دلیل ابتلا به تومور مغزی در کلینیک خصوصی مجید سمیعی در شهر هانوفر آلمان تحت درمان بود، علیه او اعلام جرم کرد.[۲۳]

شعله پاکروان، در شهریور ۱۳۹۹ پس از اعدام نوید افکاری، در ویدئویی خطاب به بهیه نامجو، مادر نوید افکاری گفت که او هم به خانوادهٔ «مادران عزادار» پیوسته‌است. شعله پاکروان در بخشی از این ویدئو گفت: «گریه نکن و به سینه نکوب. تو پهلوان به دنیا آوردی و اکنون باید پرچمدار دادخواهی فرزندت باشی.»[۲۴][۲۵]

آثار هنری ویرایش

برخی از آثار شعلهٔ پاکروان در حیطهٔ بازیگری و کارگردانی تئاتر:

  • «کوک، کوله و کول»، به نویسندگی، کارگردانی و بازیگری شعله پاکروان، آلمان ۱۳۹۷[۲۶][۲۷][۲۸][۲۹]
  • «پدرانه» به نویسندگی آرش عباسی و کارگردانی علی‌اصغر راسخ‌راد ۱۳۹۴[۳۰]
  • «خانواده تت» به کارگردانی نادر نادرپور ۱۳۹۳[۳۱]
  • «گفتگوهای پس از یک خاکسپاری» به نویسندگی یاسمینا رضا و کارگردانی محمدحسین میربابا ۱۳۹۳[۳۲]
  • «شب به خیر مادر» به نویسندگی مارشا نورمن و کارگردانی احسان فکاء ۱۳۹۱[۳۳]
  • «آخرین حکایت فرهاد» به نویسندگی مهدی میرباقری و کارگردانی علی‌اصغر راسخ‌راد ۱۳۹۱[۳۴]
  • «تمثال مادر» به نویسندگی آلن اکبورن و کارگردانی قدرت‌الله صالحی ۱۳۹۰[۳۵]
  • «رهگذر کوچه‌های تنگ» به نویسندگی علی موسویان و کارگردانی علی‌اصغر راسخ‌راد ۱۳۸۹[۳۶]
  • «بازیگران بداهه» به نویسندگی و کارگردانی کار بهزاد اقطاعی ۱۳۸۴[۳۷]
  • نمایش عروسکی «سلیمان و سمردون» (عروسک‌گردان) به کارگردانی فریبا رئیسی ۱۳۸۴[۳۸]
  • «زن مستقل یا مرد و غرورش» به کارگردانی حسین احمدی‌نسب ۱۳۸۴[۳۹]
  • «رضا موتوری» به نویسندگی محمد چرمشیر۱۳۸۲[۸]
  • «جعفرخان از فرنگ برگشته» به نویسندگی حسن مقدم و کارگردانی هوشنگ توکلی ۱۳۸۲[۴۰]
  • «آتش در ارغوان» (نمایش پانتومیم) به کارگردانی شعله پاکروان ۱۳۷۹[۴۱][۴۲]
  • «تقصیر خاک تهرونه» به نویسندگی و کارگردانی داوود آریا ۱۳۷۹[۴۳]
  • «کیک‌های برنجی» به نویسندگی پی آنک کین و کارگردانی شعله پاکروان ۱۳۶۸[۴۴]
  • «ماجرای شاهزاده»[۷]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ««همه دزدها که دزد نیستند» به صحنه می‌رود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۴-۱۲-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  2. ««شعله پاکروان» و «رؤیا بختیاری» به «شب به خیر، مادر» پیوستند». خبرگزاری ایلنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  3. ««شب به خیر مادر» ۲۲ آذر ماه به صحنه می‌رود». ایسنا. ۲۰۱۲-۱۲-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  4. «هنر نیوز - شعله پاکروان و رؤیا بختیاری به «شب به خیر، مادر» پیوستند». هنر نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  5. «شعله پاکروان-نورمگز». www.noormags.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  6. «برگ زرینی از تاریخ تئاتر مشهد». تاریخ شفاهی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ 10 (۲۰۱۲-۱۱-۲۶). «نمایش شب به خیر مادر در فرهنگسرای نیاوران روی صحنه می‌رود». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ «خبرگزاری فارس - انتخاب «بر فراز برجک‌ها» از سوی کانون ملی منتقدان تئاتر». خبرگزاری فارس. ۲۰۰۴-۰۱-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  9. «برگزیدگان کانون ملی منتقدان در جشنواره تئاتر ماه». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۰۴-۰۱-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  10. «گزارشی از مراسم پایانی نخستین فستیوال نمایشنامه‌خوانی تالارمولوی فرهاد ناظرزاده کرمانی: تئاتر ما کم اتفاق‌تر از جامعه ماست». ایسنا. ۲۰۰۶-۰۳-۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  11. «یادداشت‌های ریحانه جباری». شهروند.
  12. «مادر ریحانه جباری: دخترم را برای اعدام به قرنطینه برده‌اند». BBC News فارسی. ۲۰۱۴-۱۰-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  13. «گفتگوی حسین قویمی با شعله پاکروان، مادر ریحانه جباری». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  14. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «وکیل ریحانه جباری: پرونده به واحد اجرای احکام رفته‌است | DW | 01.10.2014». DW.COM. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ HK (۲۵ اکتبر ۲۰۱۴). «اعتراض‌های بین‌المللی به اعدام ریحانه جباری». بخش فارسی دویچه وله. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴.
  16. HK (۲۷ اکتبر ۲۰۱۴). «اعتراض گروه «فمن» به اعدام ریحانه جباری مقابل سفارت ایران در آلمان». بخش فارسی دویچه‌وله. دریافت‌شده در ۲۸ اکتبر ۲۰۱۴.
  17. «پیام شهبانو فرح پهلوی و مریم رجوی به خانم شعله پاکروان برای درگذشت فرزند وی ریحانه جباری». سایت رسمی علیاحضرت شهبانو فرح پهلوی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  18. «یک نام از میان هزاران اعدامی بی گناه». Ferdosi. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  19. "خبرگزاری هرانا | بازداشت شعله پاکروان و ممانعت از برگزاری سالگرد ریحانه جباری - خبرگزاری هرانا" (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-18.
  20. «شعله پاکروان، مادر ریحانه جباری، به اداره اطلاعات احضار شد». رادیو زمانه. ۲۰۱۶-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  21. «اعدام در ایران؛ مادران انتظار». IranWire | خانه. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  22. «بازداشت زنجیره‌ای فعالان حقوق زن در ایران». سایت میلیون ایران. ۲۰۱۹-۰۷-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  23. «اعلام جرم شعله پاکروان، مادر ریحانه جباری علیه هاشمی شاهرودی». رادیو زمانه. ۲۰۱۸-۰۱-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  24. «واکنش‌های گسترده به اعدام نوید افکاری: 'طناب بر گردن ایران است'». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  25. «اتاق خبر با پوریا زراعتی - روز محاکمه». Manoto TV. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  26. «نگاهی بر نمایش "کوک، کولی و کوله" شعله پاکروان/شریفه بنی‌هاشمی». شهروند. ۲۰۱۹-۰۶-۲۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  27. «داستان ۲۷ اعدامی روی صحنه تاتر؛ نمایش کوک، کوله و کول در شهر کلن». دویچه وله فارسی.
  28. azegar20. «شعله پاکروان در نشست وبیناری گذار؛ توضیحاتی پیرامون اجرای نمایشی "تک‌نفره" با عنوان "کوک، کوله و کول" | گذار». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  29. جاوید، کیوان (۲۰۱۹-۰۴-۲۶). «نه به اعدام: مصاحبهٔ هرمز رها با شعله پاکروان دربارهٔ تئاتر کوک، کوله، کول- ۲۴ آوریل ۲۰۱۹». تلویزیون کانال جدید. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  30. ««پدرانه» در یزد به روی صحنه می‌رود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۶-۰۲-۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  31. «آغاز تمرینات نمایش خانواده تت». تیوال.
  32. «روخوانی ˝گفتگوهای پس از یک خاکسپاری˝در تماشاخانه مشایخی / تمدید اجرای ˝تو دهنتو می‌بندی یا من؟ ˝». خبرگزاری هنر ایران. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  33. «تئاتر ما از هیچ نظام منطقی پیروی نمی‌کند؛ گفتگو با احسان فکاء کارگردان نمایش شب به خیر مادر». پرده سینما. ۸ دی ۱۳۹۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  34. «یزدفردا | نسخه چاپی | کارگردان یزدی جواز حضور در جشنواره فجر گرفت». yazdfarda.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  35. «نمایش تمثال مادر به روی صحنه رفت». روزنامه رسالت. ۹ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  36. «پایان نمایش "رهگذر کوچه‌های تنگ" با تقدیر از عوامل». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۱-۰۲-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  37. «کامران ملک مطیعی و محمدرضا ساربان در نمایشنامه خوانی بازیگران بداهه». ایسنا. ۲۰۰۵-۱۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  38. «نمایش عروسکی "سلیمان و سمردون" نگاهی به زندگی سلیمان نبی دارد». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۰۵-۱۰-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  39. «نشست مطبوعاتی در خانه نمایش همراه با اجرای تئاتر». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۰۵-۰۹-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  40. «جعفرخان از فرنگ برگشته تله تئاتر می‌شود». جام جم. ۷ آبان ۱۳۸۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  41. «در آخرین روز جشنواره پانتومیم یازده نمایش به اجرا در می‌آید». ایسنا. ۲۰۰۰-۱۱-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  42. «شعله پاکروان، کارگردان پانتومیم: از کار گروه جمهوری آذربایجان که حتی در بخش جنبی پانتومیم هم قرار نمی‌گرفت، تقدیر شد و گروه‌های داخلی مورد بی‌اعتنایی قرار گرفتند». ایسنا. ۲۰۰۰-۱۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۹.
  43. «" داوود آریا " هنرمند قدیمی تئاتر پس از سال‌ها، نمایش کمدی " تقصیر خاک تهرونه " را در تالار سنگلج به روی صحنه برد». ایسنا. ۲۰۰۱-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.
  44. info@tehranmobarak.theater.ir. «اولین جشنوارهٔ عروسکی (۱۳۶۸)». جشنواره تئاتر عروسکی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۱۸.