عرق‌کردن یا تعریق تولید کردن مایعی به نام عرق که عمدتاً شامل آب است، توسط غدد تعریق در پوست بدن پستانداران را گویند.[۱]

عرق‌کردن
صورت عرق کردهٔ یک دونده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰R61
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام780.8

سما ویرایش

عرق از مواد شیمیایی یا بوداری مانند دی-متیل‌فنول و تترا-متیل‌فنول، و همچنین از مقدار کمی اوره تشکیل شده‌است. عرق از غدد عرق ترشح شده فیبرهای سودوموتور سمپاتیک غدد عرق بیشتر کولینژریک هستند.

کارکرد تعریق ویرایش

در انسان بالغ عرق کردن در درجهٔ اول به عنوان عملی برای تنظیم دمای بدن است. البته نظریاتی وجود دارد که می‌گوید اجزای عرق بدن مردان و زنان می‌تواند سبب اعمال فرومون گردد.[۲] باور عمومی دربارهٔ تعریق این است که عرق کردن می‌تواند باعث دفع سموم از بدن شود، ولی این باور دارای پشتیبانی علمی نیست.[۳]

یکی از اعمال مهم پوست، تنظیم دما است که این عمل توسط تعریق در سطح پوست صورت می‌گیرد به این معنی که در زمان گرمای زیاد، غدد عرق فعال شده و عمل تعریق را انجام می‌دهند و در نتیجهٔ تبخیر رطوبت سطح پوست، ایجاد خنکی در سطح بدن می‌گردد و در غیر این‌صورت اشخاص دچار تب غیر عفونی یا در حقیقت افزایش دما ناشی از این اختلال می‌شوند. با تعریق، پوست از باکتری‌های ناسالم پاک می‌شود و باکتری‌هایی همچون باکتری‌هایی که سبب ایجاد جوش‌های پوستی می‌شوند از بین می‌روند.[۴] از سوی دیگر وجود تعریق سطح پوست با تنظیم رطوبت پوست در حد عادی، سبب نرمی پوست و در حقیقت به جلوگیری از خشکی پوست نیز کمک می‌کند.

عرق کردن همچنین با عصبانیت، حالت تهوع و افزایش دما نیز افزایش می‌یابد. جانورانی با غدد تعریق کم (به‌عنوان مثال سگ‌ها) با تبخیر آب از پوشش مرطوب حفرهٔ دهان و حلق، به نتایجی مشابه تعریق برای تنظیم دمای بدنشان می‌رسند. در راسته پستانداران نخستین پایه و اسب‌ها عرق کردن مانند انسان‌ها از زیر بغل است. اگرچه عرق کردن در طیف وسیعی از پستانداران یافت می‌شود،[۵][۶][۷] اما تعداد نسبتاً اندکی از پستانداران یافت می‌شوند که مانند انسان‌ها و اسب‌ها برای کاهش دمای بدنشان تا این حد از عمل تعریق استفاده کنند.[۸]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Mosher HH (1933). "Simultaneous Study of Constituents of Urine and Perspiration" (PDF). The Journal of Biological Chemistry. 99: 781–790. Archived from the original (PDF) on 18 September 2019. Retrieved 21 July 2010.
  2. Wyart, Claire; Webster, Wallace W.; Chen, Jonathan H.; Wilson, Sarah R.; McClary, Andrew; Khan, Rehan M.; Sobel, Noam (2007-02-07). "Smelling a single component of male sweat alters levels of cortisol in women". The Journal of Neuroscience: The Official Journal of the Society for Neuroscience. 27 (6): 1261–1265. doi:10.1523/JNEUROSCI.4430-06.2007. ISSN 1529-2401. PMC 6673596. PMID 17287500.
  3. Woolston، Chris (۲۰۰۸-۰۱-۲۸). «You sweat, but toxins likely stay». Los Angeles Times (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۸-۰۲.
  4. «فواید عرق کردن هنگام ورزش». پایگاه خبر رزم آور. ۲۰۱۸-۰۵-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۱۷.
  5. بررسی دلایل تعریق زیاد و راه‌های مقابله با آن (۲۰۲۲-۰۱-۲۴). «پد ضد عرق». کوال. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۰۷.
  6. Goglia, G. (Winter 1953). "[Further research on the branched sweat glands in some mammals (Cavia cobaya, Sus scrofa, Equus caballus)]". Bollettino Della Societa Italiana Di Biologia Sperimentale. 29 (1): 58–60. ISSN 0037-8771. PMID 13066656.
  7. Robertshaw D, Taylor CR (1969). "Sweat gland function of the donkey (Equus asinus)". The Journal of Physiology. 205 (1): 79–89. PMC 1348626. PMID 5347721.
  8. McDonald, Rhona E.; Fleming, Rachel I.; Beeley, John G.; Bovell, Douglas L.; Lu, Jian R.; Zhao, Xiubo; Cooper, Alan; Kennedy, Malcolm W. (2009-05-29). "Latherin: a surfactant protein of horse sweat and saliva". PloS One. 4 (5): e5726. doi:10.1371/journal.pone.0005726. ISSN 1932-6203. PMC 2684629. PMID 19478940.

برای مطالعه بیشتر ویرایش