مخاطره یا شرایط مخاطره‌آمیز (به انگلیسی: Hazard) وضعیت یا هرگونه عامل محیطی، زیستی، شیمیایی، فیزیکی یا مکانیکی است که به‌طور بالقوه دارای میزانی از تهدید یا تهدیدهای منجر به

  • به خطر افتادن سلامتی، آسیب و جراحت به انسان‌ها؛ یا
  • خسارت به دارایی‌ها، تجهیزات و ساختمان ها؛ یا
  • از بین بردن مواد یا تولیدات؛ یا
  • کاهش کارایی در اجرای یک یا چند وظیفه از پیش تعیین شده؛ یا
  • ایجاد مخاطره برای طبیعت، محیط زیست یا محیط کار؛ یا

ترکیبی از چند عامل بالا یا همه آن‌ها گردد[۱] .

بیشتر مخاطره‌ها به صورت ناکارا (غیرفعال) و بالقوه با میزانی نظری و فرضی از ریسک آسیب‌رسانی هستند. شرایط مخاطره‌آمیز تا زمانی که اتفاق نیفتاده است وجود ندارد. یک مخاطره خاص و میزان آسیب‌پذیری نسبت به آن مخاطره با همدیگر ریسک را به‌وجود می‌آورند.

رویداد ویرایش

پیشامدی که باعث به‌وجود آمدن یک حادثه گردد یا از پتانسیل لازم برای ایجاد یک حادثه برخوردار باشد را رویداد (به انگلیسی: Incident) می‌گوییم. به عبارت دیگر پیشامدی که ممکن است یک حادثه در پی داشته یا نداشته باشد را رویداد می‌نامیم.[۱]

حادثه ویرایش

حادثه، سانحه یا تصادف، (به انگلیسی: Accident) یک رویداد خارجی مشخص، قابل شناسایی، ناگاه و غیرقابل پیش‌بینی، غیرعادی و بدون قصد است که در یک زمان و مکان ویژه روی می‌دهد، و بدون دلیل آشکار است، اگرچه اثری مشخص دارد. یک حادثه معمولاً احتمال نتیجهٔ منفی و ناگواری دارد که با آگاهی از دلایل رویدادی که حادثه را می‌آفریند و انجام کار مناسب پیش از رویداد، می‌توان از آن جلوگیری و پیشگیری نمود.

شناسایی مخاطره ویرایش

به فرایند شناسایی مخاطره یا شرایط مخاطره آمیز موجود و تعریف ویژگی‌های آن شناسایی مخاطره (به انگلیسی: Hazard Identification) گفته می‌شود. به‌طور مثال سنجیدن اینکه که اجرای یک فعالیت تحت چه شرایطی ممکن است باعث بروز شرایط مخاطره‌آمیز شود.

تجزیه و تحلیل مخاطره ویرایش

شناسایی، بررسی و پیگیری یک مخاطره برای تعیین پتانسیل، ریشه، ویژگی‌ها و رفتار آن، تجزیه و تحلیل مخاطره یا واکاوی شرایط مخاطره‌آمیز (به انگلیسی: Hazard analysis) گفته می‌شود. واکاوی مخاطره اولین گام در ارزیابی ریسک است و می‌تواند در هریک از مراحل فرایند انجام گیرد و هدف آن بدست آوردن بهترین روش برای کنترل شرایط مخاطره‌آمیز و ریسک ناشی از آن است.[۲]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ «مشخصات سیستم بهداشت و ایمنی شغلی OHSAS18001». اندیشمندان کوشا سپاهان. دریافت‌شده در ۱۳۹۱/۱/۱۳. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  2. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Hazard analysis». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.