مسجد بی‌لر (انگلیسی: Beyler Mosque) یک بنای تاریخی و معماری است که در روبروی دروازه مراد کاخ شروان‌شاهان ناحیه تاریخی ایچری‌شهر شهر باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان واقع شده‌است. بنا به دستور کابینه جمهوری آذربایجان دربارهٔ آثار تاریخی و فرهنگی، مسجد بی‌لر در فهرست آثار تاریخی و فرهنگی مهم ملی قرار گرفت.[۱][۲]

مسجد بی‌لر
Bəylər Məscidi
Map
دین
وابستگیاسلام
شاخه/سنتشیعه
مکان
مکانباکو، جمهوری آذربایجان
مختصات۴۰°۲۱′۵۸″شمالی ۴۹°۵۰′۰۴″شرقی / ۴۰٫۳۶۶۱°شمالی ۴۹٫۸۳۴۴°شرقی / 40.3661; 49.8344
معماری
گونهمسجد
سبکمعماری اسلامی
پشتیبان مالیحاجی شیخ‌علی آغا داداش‌اف
بنیان‌گذاری۱۸۹۵

تاریخچه ویرایش

این مسجد در سال ۱۸۹۵ میلادی در محل یک مسجد قدیمی‌تر ساخته شد. بنای مسجد توسط فرزندان محمد هاشم الباکووی - حاجی بابا و حاجی جواد و همچنین مرتضی مختاروف، خطاط ابراهیم شیروانی، میرعلی النقی، میر تقی، معمار سید حسین، اجرا شد.

در جریان ساخت مسجد با حفظ ویژگی‌های بومی معماری، سبک معماری تازه‌ای پایه‌گذاری شد. برای نخستین بار تلاش شد تا تکنیک‌های نهفته در مکتب معماری شروان‌شاهان به کار گرفته شود.

میان سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ میلادی، مسجد توسط اریش پامر، کارشناس مرمت‌ساز مشهور اتریشی که با اداره حفاظت‌گاه تاریخی-معماری دولتی «ایچری‌شهر» مشارکت داشت، بازسازی شد. پس از مرمت، اداره ذخیره‌گاه تاریخی-معماری دولتی «ایچری‌شهر» تصمیم گرفت از مسجد به عنوان موزه نیز استفاده کند. در مسجد ۷۳ کتاب قرآن در دوره‌های مختلف، ۷ کتاب دینی کهن و ۱۹ رساله مذهبی و ۹۹ شی تاریخی دیگر به نمایش گذاشته شده‌است. این نمایشگاه همچنین قرآن متعلق به مسجد باستانی دربند را به نمایش می‌گذارد.[۳][۴]

ساختار ویرایش

معماری مسجد ترکیبی از سنت‌های معماری غربی، شرقی و محلی است. این مسجد دارای نمازخانه و محراب تزئین شده‌است. نمازخانه سه شبستانی است که مشخصه مساجد جمهوری آذربایجان است که از نیمه دوم سده نوزدهم میلادی ساخته شده‌اند و نه تنها در مساجد باکو و آب‌شوران، بلکه در شیروان، قره‌باغ، قوبا، شکی و زاقاتالا نیز دیده می‌شود. در پیرامون مسجد پارکی با طراحی جالب قرار گرفته‌است.[۵][۶]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Murad Ismayilov (2018). The Dialectics of Post-Soviet Modernity and the Changing Contours of Islamic Discourse in Azerbaijan: Toward a Resacralization of Public Space. Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4985-6837-1.
  2. "The Minaret Of Baylar Mosque With Maiden'S Tower In The Background, Old Town, Baku, Azerbaijan". Archived from the original on 26 اكتبر 2019. Retrieved 4 January 2022. {{cite web}}: Check date values in: |archive-date= (help)
  3. "We are delighted..." Archived from the original on 27 January 2019. Retrieved 4 January 2022.
  4. "Beyler mosque".
  5. "Azerbaijan, Baku: Icherisheher Centre for Traditional Arts". Archived from the original on 10 April 2019. Retrieved 4 January 2022.
  6. "BEYLER MOSQUE".

پیوند به بیرون ویرایش