نامهای سیستان
سیستان به واسطه قدمت و آوازه چندهزار ساله خود، در طول تاریخ با عناوین گوناگونی یاد می شده است.[۱] در داستان های شاهنامه از سیستان با عناوین دیگری چون زابلستان، سکستان و نیمروز نیز یاد می شده است.[۲][۳]
در کتاب تاریخ سیستان از این منطقه با عنوان سیوستان یعنی سرزمین مردانِ مرد یاد می شده است.[۴]
مورخین قدیم یونان، سرزمین واقع در مسیر سفلای هیرمند را درانگیانا می خواندند که ضبط های دیگرش زرنگای و سرنگای می باشد. از این منطقه در کتیبه های داریوش اول در بیستون و تخت جمشید، تحت عنوان زرنک یاد شده است.[۵]
با ورود آخرین دسته از آریاییها در حدود سال ۱۲۸ ق. م. که سکه یا سکاها نامیده میشدند از شمال ایران به طرف جنوب راه پیمودند تا به ایالت زرنک و کنارههای دریاچه زره رسیدند و نام زرنک به واسطه ورود سکاها به سکستان تبدیل گردید و عربها سجستان میگفتند و بالاخره به سیستان تغییر نام یافت.[۶]
مرکز فعلی سیستان، زابل خوانده می شود. اگرچه در گذشته تحت عناوین نصرت آباد، نصیرآباد نیز خوانده می شده است.[۷]
از عناوین دیگر سیستان می توان به درنگا، درانژیان، مناسکاتینا، زارنگیا، زارنجی، زارایا، زاریس، بلده الجنود، دارالولایه و زاول نیز اشاره داشت.[۲]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ سیدسجادی، سیدمنصور. راهنمای مختصر آثار باستانی سیستان. صص. ۱۲و۱۳.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۳.
- ↑ ابراهیم زاده، عیسی. سیستان در گذر زمان، بررسی برخی از نامهای سیستان در ادوار تاریخی ایران.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانیشده از اصلی در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۳.
- ↑ کخ، هاید ماری. از زبان داریوش. مترجم دکتر پرویز رجبی. تهران، کارنگ، ۱۳۷۶، ص ۱۱۵.
- ↑ لسترنج، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمه محمود عرفان. تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۴، ص ۳۵۸ تا ۳۶۲.
- ↑ مجتهد زاده، پیروز. امیران مرزدار و مرزهای خاوری ایران. مترجم حمیدرضا ملک محمدی نوری، تهران، شیرازه، ۱۳۷۸، ص ۷۷ تا ۹۶.