امپراتور وو هان

(تغییرمسیر از وو)

فرمانروا وو (چینی سنتی: 漢武帝، چینی ساده‌شده: 汉武帝، پین‌یین: Hànwǔdì، وید جایلز: Han Wu Ti) (زادهٔ ۱۵۶ پیش از میلاد – درگذشتهٔ ۲۹ مارس ۸۷ پیش از میلاد) هفتمین فرمانروا از دودمان هان بود. او در ۱۴۱ پیش از میلاد به فرمانروایی رسید.

امپراتور وو هان
امپراتور دودمان هان
سلطنت۹ مارس ۱۴۱ پیش از میلاد - ۲۹ مارس ۸۷ پیش از میلاد
پیشینامپراتور جینگ هان
جانشینامپراتور ژائو هان
زادهچانگ‌آن، دودمان هان
درگذشته۲۹ مارس ۸۷ پیش از میلاد (۶۹ سال)
چانگ‌آن، دودمان هان
آرامگاه
مائولینگ، شیانیانگ، شانکسی، چین
فرزند(ان)
نام کامل
نام خانوادگی: لیو (劉)
نام کوچک: چه[a] (徹)
نام محترم: تونگ[۱] (通)
نام پسامرگ
کوتاه: امپراتور وو[b] (武帝) "martial"
کامل: شیائو وو هوانگدی[c] (孝武皇帝
نام معبد
شیزونگ (世宗)
دودمانهان غربی
پدرامپراتور جینگ هان
مادرامپراتریس وانگ ژی

فرمانروا وو قلمرو چین را گسترش داد و دولتی همگرا بر پایهٔ کنفوسیانیسم پایه ریخت. وی را بزرگ‌ترین فرمانروایان دودمان هان و سرتاسر تاریخ چین می‌شمرند. در پی اقدامات او چین در زمان اقتدار دودمان هان به یکی از نیرومندترین ملت‌های آن زمان تاریخ بدل‌گشت. مرزهای چین در زمان او از غرب به قرقیزستان کنونی، از شمال شرقی به کره، و از جنوب به بخش شمالی ویتنام کشیده می‌شد. او توانست شیونگ‌نوهای مهاجم به مرزهای شمالی چین را بپراکند. همچنین برای برقراری اتحاد با یوئه‌چی‌ها سفیری را به نام چانگ چیان را در ۱۳۹ پیش از میلاد به غرب کشور فرستاد و او تا ازبکستان کنونی به دنبال آنان پیش رفت. این سفر سرآغازی تازه در کشورگشایی‌های چین در آسیای میانه گشود.او همچنین از آغاز گران تجارت از راه جاده ابریشم با غرب است

روابط با اشکانیان ویرایش

در ۱۱۵ پیش از میلاد امپراتور وو سفیرانی را به همراه پیشکش‌هایی ارزنده به دربار مهرداد دوم فرستاد. قصد او آغاز پیوندهای بازرگانی میان دو کشور بود. در آن زمان کالای مورد نیاز چینیان اسب بود، ولی آنان دربرآورده کردن این نیاز ناکام ماندند. سرانجام سفیر چین در راه بازگشت و آنگاه که از به دست آوردن اسب از ایرانیان نومید گشت، حاکم بلخ را تهدید نمود، نتیجه البته درگیری میان ایرانیان و چینیان و کشته‌شدن سفیر بود.

در ۱۰۴ پیش از میلاد وو برای تلافی این رویداد سپاهیانی را به فرماندهی لی کوالی به فرغانه گسیلاند، ولی چینیان شکست‌خوردند. در ۱۰۲ پیش از میلاد این سردار با ۶۰هزار سپاهی تازه‌نفس به سغد تاخت، اینبار پیروزی‌هایی به دست آورد. سرانجام با فرمانروای بومی سغد صلح نمود و آن فرمانروا نیز پسر خویش را به گروگانی به دربار هان فرستاد و چینیان نیز سرانجام به کالای خواستنی خویش؛ اسب؛ دست یافتند.


منابع ویرایش

  1. This courtesy name is reported by شون یوئه (148–209),
    the author of the
    Annals of Han (漢紀), but other sources
    do not mention a courtesy name.

Wikipedia contributors, "Emperor Wu of Han," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Emperor_Wu_of_Han&oldid=448055093 (accessed October ۲۹، ۲۰۱۱).

  1. Had his name changed into the more suitable Che when he was officially made crown prince in April 150 BC.
  2. Literally meaning "martial".
  3. Literally meaning "filial.