کردی کلهری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خنثی‌سازی ویرایش 29815944 از 5.211.242.164 (بحث)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱۶:
== حوزه زبانی گویش کلهری ==
{{نیازمند اسناد}}
جغرافیای زبانی در شهر قزوین شاخه از کلهر به نام رویتوند و در شهرستان ساوه بین رودخانه قره چای و شهرستان همدان شاخه از کلهرها همراه چگینی ها و زندها وجود دارند که به زبان لریکردی (لکی) آمیخته به زبان فارسی صحبت می کنند'''گویش کلهری''' را می‌توان از سمت شرق به غرب؛ گردنه [[اسدآباد (همدان)|اسدآباد]] همدان تا جلولا در [[کردستان عراق]] (نزدیکی بغداد) و از شمال به جنوب؛ [[بیجار]] در استان کردستان (سنندج) تا شمال [[استان ایلام]] و شهرستان [[آبدانان]]، منتهی به '''کوه‌های کلهر''' دانست. این گویش دارای تنوع لهجه‌های بسیاری است که خود گویای غنا و قدرت این گویش کردی است. به عنوان مثال در شمال این منطقه و در منطقه [[گروس (بیجار)|گروس]] [[بیجار]] با لهجه [[گروسی]]، مناطقی از قروه دهسان چهاردولی [[چردواریانه]]، در جنوب آذربایجان غربی شهرستان شاهین دژ شهر محمودآباد چهاردولی‌ها در شرق در مناطق اسدآباد و [[سنقر]] و کلیایی به لهجهٔ ''کلیایی'' در غرب این منطقه و در مناطقی مانند خانقین و حواشی آن با لهجه ''خانقینی''، در شمال در مناطقی چون [[ایلام]] ئاسماۆه و ایوان با لهجهٔ ''کلهری'' در مرکز این مناطق یعنی در شهرهایی چون کرمانشاه، اسلام آبادغرب، گیلانغرب، سرپل ذهاب، قصر شیرین، '''ئاسماۆه'''، ایوان غرب، ماهیدشت، شیروان چرداول و... کلهری را با اصالت بیشتری ادا می‌کنند که شامل لهجه‌ها و زیر لهجه‌هایی چون ایوانیانه، شابادیانه، گیه‌لانیانه، مه‌سویریانه، چه‌رداوریانه (چهاردولی) و... می‌باشد. لازم است ذکر شود در این حوزه لهجه‌ها و زیر لهجه‌های دیگری نیز کاربرد دارند مانند: گورانی، زنگنه‌ای، سنجابی، قصری-کرماشانی و... که تفاوت آن‌ها با هم تنها در فونتیک و طرز تلفظ است.
 
برخی، گویش کلهری را تنها مختص به ایل کلهر می‌دانند و آن را به مناطقی چون کرمانشاه، ایوان غرب، '''ئاسماۆه'''، اسلام آبادغرب، گیلانغرب، ماهیدشت و خانقین محدود می‌دانند. اما در تمامی جغرافیایی که از آن بحث شد گویش کلهری به کار می‌رود با اندک تفاوتی در فونوتیک. برای مثال در منطقهٔ کلیایی همین لهجه بی هیچ اختلافی صحبت می‌شود اما به اول برخی افعال «ئه» یا «اَ» اضافه می‌شود؛ و جالب تر اینکه خود مردم کلیایی اصالتاً از ایل کلهر و از «هفت مالهٔ بانه سیری ئه یوان» می‌باشند و دلیل محکم تر بر این مدعا، تشکیل '''حکومت کلهر و سنقر''' در زمان صفویه در این منطقه می‌باشد.