جابجایی پارادایم: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
Nader9170 (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{بهبود منبع}}
'''جابه‌جایی پارادایمپرانمون/پارانمون''' {{انگلیسی|Paradigm Shift}} غالباً به تغییر اساسی و [[پارادایم]]ی در تفکر و الگوهای ذهنی اندیشیدن گفته می‌شود که در نهایت مبنای خرد و کلان یک دیدگاه را متحول می‌کند. تحول انگاره مبحثی در [[تحول و ثبات فهم]] است به شرط آنکه در مورد تغییرات پارادایمی بحث کند. به عبارت دیگر «تحول انگاره عبارت است تغییر کل نگرانه، رویکردی و قابل توجه در یک علم مثلاً تفسیر [[متافیزیک]] پدیده های مادی (در [[قرون وسطی]] و طی عصر [[رنسانس]]) دچار تحول انگاره شد و سر از [[پوزیتیویسم منطقی]] و [[تجربه‌گرایی|تجربه گرایی]] افراطی در آورد. این یک تحول انگاره بود. تحول انگاره شامل افزایش یک زاویه دید جدید هم می شود. مثلاً نوع نگاه [[زیبایی شناختی]] (حرفه ای و نه استحسانی و عامه پسند) یک تحول انگاره است مشروط به این که عالمان آن را قابل توجه بدانند.» <ref>فرهنگنامه تخصصی رجاء، 1396، مدخل تحول انگاره</ref>
 
== تاریخچه ==
خط ۶:
 
امروزه [[تحول و ثبات فهم]] مبحثی پردامنه در [[معرفت‌شناسی]] است که از ثبات و تحول مفاهیم علمی در [[ذهن]] بشر بحث می‌کند و ذهن بسیاری از فلاسفه علم را به خود جلب نموده است.<ref>http://www.ensani.ir/storage/Files/20101012112600-محک%20تجربه%20(2).pdf</ref><ref>http://www.ensani.ir/fa/content/92408/default.aspx</ref> دیدگاه‌های مختلفی برای توضیح تحولات و معرفتی وجود دارد، اما تحول انگاره فقط نوعی از تحول است که در حوزه‌ای از معرفت بشری، ''یک پارادایم'' تغییر کند.
 
== '''واژه شناسی''' ==
زبان انگلیسی واژه پارادایم را از لاتین و خود لاتین آنرا از یونانی وام گرفته. این واژه از دو بخش ساخته شده است. پیشوند پارا‍+دایم. پارا در پارسی اوستایی به سان پَرا و پارا به چمار کنار،هم راستا، پهلو و دایم به چِمار نمایش و نمونه است.
 
=== علوم اجتماعی ===