خورشید: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر |
جزبدون خلاصۀ ویرایش برچسب: برگردانده‌شده |
||
خط ۱۸۴:
== واژه‌شناسی ==
خورشید در فارسی در گذشته با نام‌های دیگری چون ''خور''، ''هور''، ''مهر''، ''روز'' خوانده می‌شد. خورشید در فارسی نوین از xvar-xšed از [[فارسی میانه]] که ایزدی است که در یشت ششم اوستا در مورد او نوشته آمده وی ایزدی است که جهان را از آلودگی دور می‌دارد. در [[اوستا]] hvarr-, xvan ,ta hvarә-xšaē آمده است. واژه خورشید دارای دو جزء است جزء نخست xvar-, hvar که با سنسکریت svar «خورشید» سنجنده می‌شود. جزء دوم برگرفته از اوستایی xšaita- «درخشان» است که در نام جمشید (پادشاه دوران طلایی در [[اسطوره‌های ایرانی]] و نیز نخستین شاه در برخی روایت‌ها) آمده است و برگرفته از صورت اوستایی yama-xšaita به معنی «جم درخشان» است.<ref name="farhang">{{یادکرد وب |url=http://anthropology.ir/node/10993 |title=ریشه‌شناسی واژه خورشید-انسان‌شناسی و فرهنگ |accessdate=۲ اوت ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120614055820/http://anthropology.ir/node/10993 |archivedate=۱۴ ژوئن ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref>
در [[زبان انگلیسی]] واژهٔ ''Sun'' برای خورشید از واژهٔ ''sunne'' در [[انگلیسی باستان]] گرفته شده است (نزدیک به سال ۷۲۵ در [[بئوولف]]). گمان آن می‌رود که این واژه با واژهٔ ''south'' به معنی [[جنوب]] ارتباط داشته باشد. واژه‌های هم ریشه با Sun در زبان‌های دیگر، مانند [[زبان‌های ژرمنی]] و فریسی باستان به صورت ''sunne'' و ''sonne'' در [[زبان ساکسونی باستان|ساکسونی باستان]] به صورت ''sunna''، در هلندی میانه به صورت ''sonne''، در [[زبان هلندی|هلندی]] امروزی به صورت ''zon'' در [[زبان آلمانی|آلمانی]] ''Sonne''، در [[زبان نروژی باستان|نروژی باستان]] ''sunna'' و در [[زبان گوتیک]] ''sunnō'' است تمام عبارت‌های آلمانی برای ''Sun'' از ''sunnōn'' در [[نیازبان]]های ژرمنی آمده است.<ref name="BARNHART776">Barnhart, Robert K. (1995) The Barnhart Concise Dictionary of Etymology, page 776. HarperCollins. {{ISBN|0-06-270084-7|en}}.</ref><ref name="MALLORY129">[[جی پی مالری|Mallory, J. P.]] (1989). ''In Search of the Indo-Europeans: Language, Archaeology and Myth'', page 129. [[Thames & Hudson]]. ISBN 0-500-27616-1.</ref>
| |||