اهواز: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Omidgandali (بحث | مشارکتها) افزودن اطلاعات بر اساس منبع آنلاین برچسبها: برگرداندهشده متن دارای ویکیمتن نامتناظر ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه پیوندهای ابهامزدایی |
||
خط ۵۷:
|فتوکلاژ= بله
}}
'''اَهواز'''، [[کلانشهر|کلانشهری]] [[تاریخ|تاریخی]]<ref name=":0">{{پک|بادنج|۱۳۹۰|ک=خوزستان|ج=۱۶|ص=۴۵۴–۴۶۳}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱= جاری |نام۱=فریده |عنوان=از تاریانا تا اهواز}}</ref> در جنوب غرب ایران و مرکز [[استان خوزستان]] است. این شهر پس از انتقال مرکزیت استان از [[شوشتر]]، از سال ۱۳۰۳ تا کنون بهعنوان مرکز [[استان خوزستان]] شناخته میشود.<ref name="ahvaz.ir">{{یادکرد وب| 1=پایگاه اطلاعرسانی شهرداری اهواز| عنوان=شهرداری اهواز| نشانی=http://www.ahvaz.ir/Default.aspx?tabid=107| بازبینی=۲۲ آوریل ۲۰۱۷| archive-date=۱۴ ژانویه ۲۰۱۸| archive-url=https://web.archive.org/web/20180114211812/http://www.ahvaz.ir/Default.aspx?tabid=107| url-status=dead}}</ref> جمعیّت این شهر طبق سرشماری [[مرکز آمار ایران]] در سال ۱۳۹۵، تعداد ۱٬۲۰۴٬۰۰۰<ref name="نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵">[https://www.amar.org.ir/Portals/0/census/1395/results/population-urban-95.xlsx نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190921110045/https://www.amar.org.ir/Portals/0/census/1395/results/population-urban-95.xlsx |date=۲۱ سپتامبر ۲۰۱۹}} وبگاه مرکز آمار ایران</ref> نفر بود(بدون محاسبه حاشیه شهر) که بهعنوان ششمین شهر پرجمعیت ایران بهشمار میآید. اهواز، بزرگترین و پرجمعیتترین شهر جنوب غرب کشور است. این [[کلانشهر]]، [[بزرگترین کلانشهرهای خاورمیانه|سی و چهارمین کلانشهر پرجمعیت خاورمیانه]] است. اهواز دارای تعداد بسیار زیادی پل است و به همین دلیل به شهر «'''پلها'''» معروف است.
شهر اهواز با مساحت ۱۸۶۵۰ هکتار، به عنوان پنجمین شهر بزرگ ایران محسوب میشود.<ref>سایت وزارت مسکن و شهرسازی</ref> [[شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب]] (بزرگترین تولیدکننده نفت ایران)، [[شرکت ملی حفاری ایران]] (بزرگترین شرکت حفاری کشور)، [[شرکت فولاد خوزستان]] از تولیدکنندگان بزرگ فولاد خام کشور و برخی از بزرگترین کارخانههای مادر کشور در اهواز قرار دارند. [[رودخانه کارون]]، پرآبترین رودخانه ایران، با سرچشمه گرفتن از [[زردکوه]]، با ورود به اهواز، این شهر را به دو بخش شرقی و غربی تقسیم میکند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.dana.ir/news/1332471.html/دانستنی-های-مهم-در-مورد-اهواز-شهری-که-خواب-ندارد-عکس |عنوان=دانستنیهای مهم در مورد اهواز شهری که خواب ندارد+عکس |بازبینی=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-date=۱۶ فوریه ۲۰۱۹ |archive-url=https://web.archive.org/web/20190216094137/http://www.dana.ir/news/1332471.html/%d8%af%d8%a7%d9%86%d8%b3%d8%aa%d9%86%db%8c-%d9%87%d8%a7%db%8c-%d9%85%d9%87%d9%85-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d9%88%d8%b1%d8%af-%d8%a7%d9%87%d9%88%d8%a7%d8%b2-%d8%b4%d9%87%d8%b1%db%8c-%da%a9%d9%87-%d8%ae%d9%88%d8%a7%d8%a8-%d9%86%d8%af%d8%a7%d8%b1%d8%af-%d8%b9%da%a9%d8%b3 |url-status=live}}</ref> [[میدان نفتی اهواز]]، بزرگترین [[میدانهای نفتی ایران|میدان نفتی ایران]] و [[میدانهای نفتی جهان|سومین میدان بزرگ نفتی جهان]]، در محدوده این شهر قرار دارد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده= |نشانی=http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/2134279684585042175 |عنوان=میدان اهواز با خصوصیاتی ویژه |ناشر=[[روزنامه جام جم]] |تاریخ= |تاریخ بازبینی= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160303125807/http://press.jamejamonline.ir/Newspreview/2134279684585042175 |archivedate=۳ مارس ۲۰۱۶ |dead-url=yes}}</ref>
==
{{اصلی| پیشینه نام اهواز}}
[[File:برگی از کتاب اوصاف الامصار.jpg|بندانگشتی|نام اهواز در کتاب '''اوصاف الامصار''' از '''محمدمفید مستوفی بافقی''' که در زمان [[صفویان]] نوشتهشدهاست.[https://dl.nlai.ir/UI/bc47b93e-dd44-4044-8755-cc099a4eabbe/LRRView.aspx?History=true] ]]
[[کلیفورد ادموند باسورث|کلیفورد باسورث]] در دانشنامه ایرانیکا<ref name="Bosworth">{{پک|Bosworth|۲۰۰۰|ک=Iranica|ف=A<small>HVĀZ</small>|ج=۱|ص=۶۸۸–۶۹۱|کد=en}}</ref> و [[لارنس لاکهارت|لاکهارت]] در [[دانشنامه اسلام]]،<ref name="lockhart">{{پک|Lockhart|۱۹۸۶|ک=EI|ف=<small>AL</small>-A<small>HWĀZ</small>|ج=۱|ص=۳۰۵|کد=en}}</ref> هاینزهایم و مایکل بونر،<ref>The empire of the Mahdi, Part 1, Volume 26 , page 5, Heinz Halm, Michael Bonner, Translated by Michael Bonner, Publisher: BRILL, 1996, ISBN 90-04-10056-3, 9789004100565و Length 452 pages</ref> علی کرم همدانی در [[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]<ref name="hamedani"/> و دانشنامه بریتانیکا<ref>The new encyclopaedia Britannica, Volume 1 Encyclopaedia Britannica, inc, ISBN 0-85229-605-3, 9780852296059 Edition 15 Publisher Encyclopaedia Britannica, 1995 ISBN 0852296053, 9780852296059و Page 169</ref> [[ولادیمیر مینورسکی]]<ref name="Mino">▼
[[پرونده:Kâtip Çelebi's Cihannümâ - map of Persia.tif|بندانگشتی|چپ|250px| نام اهواز بر روی نقشه ایران در دوره صفویه ترسیم شده توسط [[کاتب چلبی]]]]
[[پرونده:Iran-map-cut.jpg|بندانگشتی|چپ|250px| نام اهواز بر روی نقشه ایران در اواخر دوره صفویه و اوایل دوره پادشاهی [[افشاریه]] ترسیم شده توسط [[ابراهیم متفرقه|ابراهیم عن متفرقکان]]]]
▲[[کلیفورد ادموند باسورث|کلیفورد باسورث]] در [[دانشنامه ایرانیکا]]<ref
V. Minorsky
The Journal of the Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland
سطر ۷۱ ⟵ ۷۲:
(article consists of 11 pages)
Published by: Royal Anthropological Institute of Great Britain and Ireland
Stable URL: http://www.jstor.org/stable/2844282 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160315090018/http://www.jstor.org/stable/2844282 |date=۱۵ مارس ۲۰۱۶}}</ref> و [[سوات سوجک]]<ref name="Svat">Arabistan or Khuzistan" Svat Soucekو Iranian Studies Vol. 17, No. 2/3 (Spring - Summer, 1984), pp. 195-213 (article consists of 19 pages) Published by: Taylor & Francis, Ltd. on behalf of International Society for Iranian Studies Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4310441
▲Arabistan or Khuzistan" Svat Soucekو Iranian Studies Vol. 17, No. 2/3 (Spring - Summer, 1984), pp. 195-213 (article consists of 19 pages) Published by: Taylor & Francis, Ltd. on behalf of International Society for Iranian Studies Stable URL: http://www.jstor.org/stable/4310441"</ref> [[عبدالمجید ارفعی|عبدلمجید ارفعی]]<ref>روزنامهٔ عصر اوز، شمارهٔ ۴۶، مهرماه ۱۳۸۳، صفحهٔ ۱۴</ref> ریشه نام اهواز را برگرفته از قوم خوزی (یا هوزی) می دانند که ساکنان بومی استان خوزستان بودهاند و زبان آنها تا زمان ساسانیان<ref name="Bosworth"/> و حتی تا چند قرن بعد از اسلام زبان رایج در خوزستان بودهاست و احتمالاً بازماندگان ایلامیها بودهاند.<ref name="Svat"/><ref name="Mino"/> یونایان به این قوم Ouxioi میگفتند و نام این شهر در نوشتههای مسیحیان سریانی بث هوزایی<ref name="Bosworth"/> در [[تلمود]] بی خوزایی ثبت شدهاست.<ref>{{یادکرد|نویسنده = Moshe Gil, David Strassler |کتاب = Jews in Islamic countries in the Middle Ages | ناشر = Brill|صفحه = ۵۲۵|تاریخ = ۲۰۰۴}}</ref>
تلاشهایی برای مطابقت دادن اهواز با شهر اگینیس که [[استرابون]] از آن نام برده انجام شدهاست، لیکن
[[کلیفورد ادموند باسورث]] میگوید که در جستجوی ریشه نام اهواز،
[[گای له استرنج]] در قسمتی از فصل شانزدهم کتاب [[جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی]] نوشتهاست که: «باید دانست که در آغاز اسلام عربها کشور خوزستان را «احواز» نامیدندی یاقوت حموی در مجمالبلدان دربارهٔ آن نام چنین گوید: «جمع هوز است و آن در اصل «حوز» بود چون فارسیان این نام را فراوان بکار بردند تغییر دادند چنانکه اصل آن از میان رفت، زیرا در سخن فارسیان «حاء» نباشد و در هر کلمه که آن حرف بیاید به «هاء» بدل کنند و حسن را «هسن» و محمد را «مهمد» گویند. سپس عربها چون آن را از فارسیان گرفتند و به پیروی از ایشان «اهواز» گفتند. پس اهواز نام عربی است که در زمان اسلام به آن کشور داده شد و در زمان فارسیان نام آن «خوزستان» بود.»
ولی [[احمد کسروی|کسروی]] این گفته و امثال آن را گفتههایی بیپایه میداند که هیچگونه ارزش و بهایی را در بازار علم و دانش ندارد؛ زیرا آنکه گفته [[یاقوت حموی|یاقوت]] است کِی روی داده که عربها کلمهٔ عربیای را که حاء دارد به پیروی فارسیان با «هاء» گویند؟ پس چرا این معامله را دربارهٔ حسن و محمد نکردند؟ وانگهی اگر نام اهواز به خوزستان در زمان اسلام داده شده و اصل آن با حاء بوده پس چرا «احواز» در شعری یا جمله که از قرنهای نخستین اسلام مانده آورده نشدهاست؟<ref>{{یادکرد ژورنال |نام خانوادگی۱=کسروی تبریزی |نام۱=سید احمد |عنوان=خردهگیری و موشکافی |ژورنال=آینده |تاریخ=اردیبهشت 1305 |شماره=10 |صفحه=615 و 616}}</ref>
این شهر علاوه بر نامهای ذکرشده به نامهای «رامشهر» و «شهررام» نامیده میشد. فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین نیز به همین مطلب میپردازد و تأسیس این شهر را به دست رامین برمیشمارد: "هزاران چشمه و کاریز بگشاد / بریشان شهر و ده بسیار بنهاد / یکی زان شهرها اهواز ماندهست / کَش او آنگاه "شهر رام" خواندهست / کنونش گرچه هم اهواز خوانند / به دفتر، رام شهرش نام دانند" نسخهدیگر از منظومه اشعار بر "رام" دارد: به دفتر نام شهرِ "رام" دانند. در دوره [[قاجاریان|قاجار]] و از زمان [[ناصرالدینشاه]] اهواز را ناصری و ناصریه نامیدند، ولی از شهریور ۱۳۱۴ خورشیدی با تصویب هیئت وزیران، اهواز نامیده شد.<ref>{{پک|همدانی|۱۳۸۷|م=اهواز - بخش اول: نامگذاری و تاریخ|ک=''دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ج=۱۰|ص=۴۸۲–۴۸۴}}</ref>▼
▲این شهر علاوه بر نامهای ذکرشده به نامهای «رامشهر» و «شهررام» نامیده میشد. فخرالدین اسعد گرگانی در منظومه ویس و رامین نیز به همین مطلب میپردازد و تأسیس این شهر را به دست رامین برمیشمارد: "هزاران چشمه و کاریز بگشاد / بریشان شهر و ده بسیار بنهاد / یکی زان شهرها اهواز ماندهست / کَش او آنگاه "شهر رام" خواندهست / کنونش گرچه هم اهواز خوانند / به دفتر، رام شهرش نام دانند" نسخهدیگر از منظومه اشعار بر "رام" دارد: به دفتر نام شهرِ "رام" دانند. در دوره [[قاجاریان|قاجار]] و از زمان [[ناصرالدینشاه]] اهواز را ناصری و ناصریه نامیدند، ولی از شهریور ۱۳۱۴ خورشیدی با تصویب هیئت وزیران، اهواز نامیده شد.<ref name="hamedani">
== تاریخ ==
سطر ۱۰۴ ⟵ ۱۰۶:
از قرن ششم هجری قمری به بعد بهعلت خراب شدن [[سد شادروان]] و پایین رفتن سطح آب رونقدهنده شهر و نیز جنگها و اغتشاشات داخلی و بروز بیماریهای [[وبا]] و [[طاعون]]، اهواز رو به خرابی رفت تا آن که در سال ۱۸۶۹ م (۱۲۴۸ خ) همزمان با حفر [[کانال سوئز]] که منجر به کوتاه شدن مسیر تجارت دریایی اروپاییان و توجه آنها به منطقه شد رونق تازهای گرفت. [[ناصرالدین شاه قاجار]] هم از این فرصت برای گسترش تجارت و کشتیرانی بر روی رود کارون استفاده کرد و در سال ۱۲۶۶ خ کشتیرانی را بر رود کارون برای خارجیان آزاد اعلام کرد و توسط والی خوزستان در کنار اهواز قدیم بندرگاهی به نام «بندر ناصری» احداث کرد. در پی احداث این بندر نام اهواز به «[[ناصریه]]» تبدیل شد تا اینکه در دورهٔ [[سلسله پهلوی|پهلوی]] و بهتبع سیاست قاجارزدایی [[رضاشاه]] نام باستانی «اهواز» احیا شده و جای ناصری را گرفت.<ref>[http://icro.ir/index.aspx?pageid=5616&p=1 خوزستان] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210520223021/http://icro.ir/index.aspx?pageid=5616&p=1 |date=۲۰ مه ۲۰۲۱}} سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی</ref>
[[سیدعبدالله جزایری]] که در قرن دوازدهم یعنی قرنها پس از ویرانی اهواز میزیسته، فتنه صاحبالزنج را عامل عدم اعتنا و بیرغبتی خلفا دانسته که «بعد از تسکین فتنه چون خلفا را به عمارت آن ولایت رغبت باقی نماند و واماندگان آنجا از عمده ضبط آن همه نیشکر و ادای مال و جهات دیوانی آنها بیرون نتوانستند آمد، لاجرم اکثر جلای وطن نمودند و…»<ref name="autogenerated13">سید عبدالله جزایری، ''تذکره شوشتر''، ص ۳۴</ref>
به هر حال پس از ویرانی شهر اهواز در قرن چهارم هجری، فقط ویرانهای از آن باقیمانده بود و در دورة مشعشعیان و پس از آن دستهای از [[آل کثیر]] در آنجا کپرها یا چینههایی بالا آورده دهکدهای آباد کرده بودند. سپس هم آنان رفته دستهای از کعبیان در آنجا نشیمن داشته و در آن نزدیکی دیمکاری میکردند.<ref>احمد کسروی، همان، ص ۱۹۷</ref>{{سخ}}
سطر ۱۱۲ ⟵ ۱۱۴:
کاپیتان هنت که در سال ۱۲۷۳ ق (۱۸۵۳ م) یکی از افسران ارتش انگلیس در جریان جنگ ایران و انگلیس در [[خرمشهر]] بوده و پس از فرار [[خانلر میرزا]] به اهواز با کشتی به تعقیب خانلرمیرزا پرداخته، اهواز را اینچنین دیدهاست:{{نقل قول|شهر اهواز مثل اکثر بلاد مشرق زمین دارای خانههای محقری است که از خشت و گل، بدون مراعات اصول صحی به ترتیب غیرمنظمی ساخته شده و در حدود یکهزار و پانصد الی دو هزار نفر جمعیت دارد، ایشان کاملاً خوش قیافهاند و اندکی سیاهچردهتر از اسپانیاییها هستند.<ref>هنت. جی. اچ «جنگ انگلیس و ایران در سال ۱۲۷۳ ق»، ترجمه حسین سعادت نوری، ضمیمه سال سوم مجله یادگار، تهران، ۱۳۲۷. ش</ref>}}
بیست و شش سال بعد یعنی در سال ۱۲۹۹ ق (۱۸۸۲ م) حاج عبدالغفار نجمالملک از «قریه اهواز و قریب ۶۰ خانوار رعیت عرب» سخن گفته که «کدخدای آن [[شیخ نبهان|شیخ نَبهان]]» است. [شیخ نَبهان عامری کعبی بازمانده همان کعبیانی است که پس از رفتن آلکثیر در قریهٔ اهواز نشیمن داشتند. قریه اهواز در حال حاضر قدیمیترین محله شهر اهواز است که نام آن برگرفته از نام جدّ شیخ نَبهان یعنی عامر است و به محله «عامری» معروف است، در جوار این محله نیز محلهای است که آن را «اهواز قدیم» میگفتند. به احتمال زیاد قریهٔ اهواز در محل این دو محله بودهاست.]<ref>نجمالملک، حاج عبدالغفار، «سفرنامه خوزستان»، به کوشش محمد دبیرسیاقی، مؤسسة مطبوعاتی علمی، تهران، ۱۳۴۱ ش</ref>
لرد کرزن که در سال ۱۸۹۰ م (۱۳۰۷ ق) از آن ناحیه گذر کرده جمعیت آن را تقریباً هفتصد نفر برآورد کردهاست.<ref>لرد کرزن، ''ایران و قضیه ایران''، ص ۴۲۵</ref>
سطر ۱۴۹ ⟵ ۱۵۱:
رشد و گسترش تجارت و احداث بندر ناصری سبب گردید تا بسیاری از بازرگانان شهرهای شوشتر و دزفول از آن شهرها مهاجرت کرده و در بندر ناصری رحل اقامت گزینند.<ref>احمد کسروی، تاریخ پانصد ساله خوزستان، ص ۱۹۹</ref> فتنهانگیزی و آشوبهای شهر شوشتر و دودستگی میان مردم نیز مزید بر علت بود تا روند مهاجرت را تسریع بخشد، در شهر دزفول نیز دار و دسته شیخ محمدطاهر با شرارتهای خود آرامش را از مردم سلب کرده بود، همین امر سبب شد تا بازرگانان آن شهر تمایل و رغبت بیشتری به مهاجرت نشان دهند.<ref>نجمالملک، همان، ص ۱۳۱</ref> در حقیقت این اولین مهاجرت شوشتریها و دزفولیها به اهواز بود،<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/1980/7/اهواز اهواز] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220331212817/https://www.tabnak.ir/fa/tags/1980/7/%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2 |date=۳۱ مارس ۲۰۲۲}} تابناک</ref> همین امر سبب شد تا چند سال پس از آزادی کشتیرانی در رود کارون یعنی در سال ۱۸۹۲. م (۱۳۱۰. ق) و حتی پیش از افتتاح جاده کارون رو اهواز ـ اصفهان، معینالتجار، کاروانسرایی با ۲۴ دهنهٔ مغازه در اهواز احداث کند و به قول کنسول انگلیس او درصدد است بر تعداد آنها بیفزاید.<ref>گزارش کنسول انگلیس در اهواز در اوایل ۱۸۹۲. م (۱۳۱۰. ق)، به نقل از تاریخ خوزستان، ۱۸/۷۸–۱۹۲۵، ص ۱۸۰</ref><ref>[http://shooshan.ir/fa/news/2315/رونق-بیشتر-اهواز-در-گرو-احیای-دوباره-بندرگاه رونق بیشتر اهواز در گرو احیای دوباره بندرگاه] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20220331212822/http://shooshan.ir/fa/news/2315/%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%88-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%86%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%A7%D9%87 |date=۳۱ مارس ۲۰۲۲}} پایگاه خبری تحلیلی شوشان</ref> نظامالسلطنه حاکم ایالت و معزالسلطنه<ref>شیخ مزعل آلبوکاسب</ref> {{مدرک|نیازمند جزئیات دقیقتر از منبع}} به اتفاق هم دو کاروانسرای دیگر ساختند. آنها همچنین دو راسته بازار احداث کردند. معینالتجار نیز به پیروی از آنها یک راسته بازار احداث کرد.<ref>فریدالملک همدانی، «خاطرات فرید»، ص ۱۶۱–۱۶۰، به نقل از آزادی کشتیرانی در رود کارون و نتایج آن، ص ۱۰۳–۱۰۲</ref> بدین ترتیب در آستانه جنگ جهانی اول (۱۹۱۴. م) بندر ناصری باعث گسترش روستای اهواز شد و کار به جایی رسید که در سال ۱۳۰۳. ش (۱۹۲۵. م) به دستور رضاشاه پهلوی مرکز استان ششم ([[خوزستان]]) از [[شوشتر]] به بندر ناصری تغییر کرد. بعدها در شهریور ۱۳۱۴ به موجب تصویب هیئت وزیران نام بندر ناصری به اهواز تغییر یافت.<ref name="ahvaz.ir"/><ref>{{یادکرد وب| 1=تارنمای شوشان| عنوان=تارنمای شوشان| نشانی=http://shooshan.ir/fa/news/10876/سالی-که-شوشتر-از-مرکزیت-افتاد| بازبینی=۲۲ آوریل ۲۰۱۷| archive-date=۲۱ مارس ۲۰۱۵| archive-url=https://web.archive.org/web/20150321225325/http://shooshan.ir/fa/news/10876/%D8%B3%D8%A7%D9%84%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B4%D9%88%D8%B4%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF| url-status=live}}</ref><ref>محمد معین، فرهنگ معین، جلد ششم</ref><ref>قیم، عبدالنبی، پانصد سال تاریخ خوزستان، تهران، [[انتشارات اختران]]، ۱۳۸۹</ref>
[[پرونده:Imam Street Ahvaz.JPG|بندانگشتی|خیابان امام در
اهواز امروز شهری بزرگ و پهناور است که در دو سوی رود پرآب [[کارون]] واقع شدهاست. در قسمت غربی شهر محلات مسکونی پرجمعیتی مانند [[کمپلو]]، [[شیلنگ
قسمت شرقی شهر بیشتر بازار و مراکز اقتصادی شهر را در خود جای داده، خیابانهای نادری (سلمان فارسی) و امام خمینی (پهلوی) و آزادگان (۲۴متری یا ششم بهمن یا رضاشاه کبیر) و شریعتی (۳۰ متری یا کوروش کبیر) و باغ شیخ (ادهم) و طالقانی (شاپور) و زند (اباذر) مرکز قسمت شرقی شهر هستند و همچنین محلههای معروف پادادشهر، آریاشهر، زیباشهر، سپیدار، مهدیس، باهنر، حصیرآباد، رسالت، [[منبع آب]]، [[کوروش]]، [[کوت عبدالله]] [[زیتون کارمندی]]، [[شهرک نفت (اهواز)|شهرک نفت]] در این قسمت از شهر واقعاند.
در حال حاضر پروژههای عمرانی بزرگی در اهواز در دست احداث میباشد که با افتتاح آنها چهرهٔ شهر و وضعیت حمل و نقل شهری دگرگون خواهد شد.{{مدرک}} مهمترین این پروژهها [[اتوبان کمربندی
تیمهای [[فوتبال]] [[فولاد خوزستان]]، [[باشگاه فوتبال استقلال خوزستان|استقلال خوزستان]]<ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://www.isna.ir/news/96122915595/مثلث-خوزستانی-لیگ-برتر-فوتبال-در-سال-۹۶ |عنوان=مثلث خوزستانی لیگ برتر فوتبال در سال ۹۶ |بازبینی=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-date=۷ مه ۲۰۱۸ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180507153527/https://www.isna.ir/news/96122915595/%D9%85%D8%AB%D9%84%D8%AB-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D9%84%DB%8C%DA%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%DB%B9%DB%B6 |url-status=live}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://www.mehrnews.com/news/4282198/نصف-لیگ-برتر-فوتبال-در-اختیار-تهران-و-خوزستان |عنوان=نصف لیگ برتر فوتبال در اختیار تهران و خوزستان! |بازبینی=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-date=۷ مه ۲۰۱۸ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180507085220/https://www.mehrnews.com/news/4282198/%D9%86%D8%B5%D9%81-%D9%84%DB%8C%DA%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%AA%D8%B1-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 |url-status=live}}</ref> و [[استقلال اهواز]] از جمله تیمهای مطرح در صحنهٔ [[فوتبال در ایران|فوتبال]] معاصر هستند.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/07/12/518884/وضعیت-تیم-های-فوتبال-خوزستان-حاضر-در-لیگ-دسته-یک-کشور |عنوان=وضعیت تیمهای فوتبال خوزستان حاضر در لیگ دسته یک کشور |بازبینی=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-date=۷ مه ۲۰۱۸ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180507003206/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1393/07/12/518884/%D9%88%D8%B6%D8%B9%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%DB%8C%D9%85-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D9%88%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AE%D9%88%D8%B2%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%84%DB%8C%DA%AF-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D9%87-%DB%8C%DA%A9-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1 |url-status=live}}</ref>
سطر ۱۶۵ ⟵ ۱۶۷:
=== جنگ مردم اهواز و عثمانیها با انگلستان ===
در سال ۱۲۹۴ ه.خ بین مردم عرب خوزستان و انگلیس جنگی رخ داد<ref>کسروی، احمد. «تاریخ پانصد ساله خوزستان». تهران.</ref><ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.finds.ir/content/travel/Ahvaz-City-in-Iran/85 |عنوان=معرفی شهر جنوبی اهواز (Ahvaz) |بازبینی=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-date=۶ مه ۲۰۱۸ |archive-url=https://web.archive.org/web/20180506173933/http://www.finds.ir/content/travel/Ahvaz-City-in-Iran/85 |url-status=live}}</ref> که این جنگ در دو مرحله صورت گرفت. مرحلهٔ اول جنگ مردم [[عرب خوزستان]] با اسلحه سرد بود که منجر به شکست انگلیس شد. در مرحله دوم انگلیس با اسلحه گرم سنگین روبروی مردم عرب خوزستان قرار گرفت اما اسلحهٔ مردم عرب تغییری نکرد و با همان اسلحههای سرد با انگلیس روبرو شدند که منجر به کشته شدن صدها نفر از مردم عرب شد، آرامگاه این کشته شدگان در ۱۰ کیلومتری اهواز-[[سوسنگرد]] (المنیور) قرار دارد.<ref name="autogenerated7">{{یادکرد وب |url=http://khuzestan.info/اهواز |title=سایت خوزستان |accessdate=۲۲ فوریه ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120529073530/http://khuzestan.info/اهواز |archivedate=۲۹ مه ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref> از معروفترین شخصیتهای این جنگ [[حاج سبهان]] و همچنین [[عاصی الشرهان]] بودند که از شیوخ [[بنی طرف]]
پس از ابلاغ فتوا عشایر عرب خوزستان منجمله [[دشت آزادگان]] از مناطق [[سوسنگرد]]، [[بستان (داراب)|بستان]]، [[بخش مرکزی شهرستان حمیدیه]]، [[هویزه]] و روستاهای اطراف به سوی اهواز به حرکت درآمدند و پس از تقریباً ۵۰ کیلومتر پیادهروی در دشتی بین اهواز و حمیدیه برابر قشون انگلیس صفآرایی کردند. بسیاری از طوایف دشت آزادگان در این جنگ حضور داشتند.<ref>[http://www.rasanews.ir/NSite/FullStory/?id=99152 ایکنا]{{پیوند مرده|date=سپتامبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}</ref>
سطر ۱۷۱ ⟵ ۱۷۳:
عشایر خوزستانی در اهواز با رد پیشنهاد انگلیس به [[ویلسون]] نوشتند که به هیچ وجه اجازهٔ عبور به قوای انگلیس را نخواهد داد و برای جنگ با لشکریان ویلسون به خط اول جبهه آمدند. سلاح عشایر مناطق در این جنگ «تفنگ»، «فاله»، «چماق قیری» (مگوار)، نیزه و شمشیر بود.
نیروهای انگلیس پس از دریافت پاسخ عشایر از اهواز به طرف تپههای منیور در غرب اهواز به حرکت درآمدند و برای جنگ با عشایر آماده شدند. عشایر با سردادن شعارهای اسلامی خود را برای شهادت آماده ساخته بودند. با توجه به برتری ارتش انگلیس و عدم امکانات جنگی عشایر، به افراد تحت فرماندهی خویش دستور دادند که با یورش شبانه خود به انگلیسیها اجازهٔ استفاده از توپخانه و سلاح سنگین را ندهند. در این زمان نیروهای عثمانی به کمک نیروهای خوزستان آمدند. در این نبرد یاری بین عشایر عرب و ترک مشهود بود. سید «طاهر هاشمی آل مهدی» بزرگ عشیرهٔ سادات آل مهدی، آخرین رزمندهٔ دفاع عشایر عرب خوزستان در برابر قوای انگلیسی بود که تیرماه سال ۱۳۸۹ در سن ۱۱۲ سالگی بر اثر کهولت سن، دارفانی را وداع گفت.<ref>{{یادکرد وب |url=http://iqna.ir/khouzestan/news_detail.php?ProdID=791117 |title=ایکنا |accessdate=۳ سپتامبر ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110914001842/http://www.iqna.ir/khouzestan/news_detail.php?ProdID=791117 |archivedate=۱۴ سپتامبر ۲۰۱۱ |dead-url=yes}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2112756 |title=روزنامه رسالت شماره ۷۰۲۱ ۸/۴/۸۹ صفحه ۲۴ (صفحه آخر)> |accessdate=۳ سپتامبر ۲۰۱۱ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120112092737/http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2112756 |archivedate=۱۲ ژانویه ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref> در اهواز بارها سالگرد این جنگ مورد تقدیر قرار میگیرد و در نود و پنجمین مراسم سالگرد آن با حضور ۴۰ خبرگزاری داخلی و خارجی جهت پوشش خبری این مراسم و انعکاس آن دعوت به عمل آمده بود. تجمع بزرگ عشایر عرب خوزستان در محل یادمان عشایر عرب خوزستان در ۱۵ کیلومتری غرب اهواز پشت روستای [[گمبوعه]] با حضور علما، مسئولین کشوری و استانی و عشایر خوزستان برگزار شد.
در این مراسم امام جمعه اهواز گفت مردم خوزستان با انگلیسیها را در سه محور غرب، شمال اهواز و شهرستان شادگان شرکت داشتند و اظهار داشت: درگیری اول در حد فاصل اهواز و حمیدیه با شرکت طوایف [[بنی طرف]]،
محور دوم درگیری در شمال اهواز و با حضور طوایف
=== یاسر عرفات در اهواز ===
یکی از موضوعات مهم اوایل انقلاب در ایران حضور [[یاسر عرفات]] بود. وی اولین میهمان خارجی که بلافاصله پس از انقلاب به تهران آمد، یاسر عرفات بود که در ۲۸ بهمن ۱۳۵۷ وارد [[تهران]] شد.<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2243179 |عنوان=مگ ایران |بازبینی=۲۲ اوت ۲۰۱۱ |archive-date=۱۲ ژانویه ۲۰۱۲ |archive-url=https://web.archive.org/web/20120112091207/http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2243179 |url-status=live}}</ref><ref>{{یادکرد وب|url=http://www.khabaronline.ir/news-76015.aspx|title=خبر آنلاین|accessdate=۲۲ اوت ۲۰۱۱|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100720192505/http://khabaronline.ir/news-76015.aspx|archivedate=۲۰ ژوئیه ۲۰۱۰|dead-url=yes}}</ref> وی بههمراه [[ابراهیم یزدی]] سفری به اهواز داشت<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://zamaaneh.com/revolution31y/2010/02/post_18.html |عنوان=رادیو زمانه {{!}} روز شمار یک انقلاب {{!}} ۳۱ سال پیش در چنین روزی {{!}} بازرگان: اعدام نظامیان از طرف مافوق من صورت گرفت<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |بازبینی=۲۲ اوت ۲۰۱۱ |archive-date=۲۰ سپتامبر ۲۰۱۱ |archive-url=https://web.archive.org/web/20110920042831/http://zamaaneh.com/revolution31y/2010/02/post_18.html |url-status=live }}</ref><ref>روزنامه ایران، شماره ۴۷۲۶ به تاریخ ۲۷/۱۱/۸۹، صفحه ۱۴ (دورانشناسی)</ref> و با اجازهٔ [[روحالله خمینی]] یک دفتر در اهواز دائر کرده بود.<ref>{{یادکرد وب|url=http://tarikhirani.ir/fa/events/3/EventsList?Page=&Lang=fa&EventsId=138&Action=EventsDetail|title=تاریخ ایرانی<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->|accessdate=۲۲ اوت ۲۰۱۱|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140309171755/http://tarikhirani.ir/fa/events/3/EventsList?Page=&Lang=fa&EventsId=138&Action=EventsDetail|archivedate=۹ مارس ۲۰۱۴|dead-url=yes}}</ref> در این سفر عرفات با استقبال چشمگیر [[عربهای اهواز]] مواجه شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.worlddialogue.org/content.php?id=420|اثر=|نقل قول=|تاریخ بایگانی=۲۱ ژانویه ۲۰۱۲|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20120121033100/http://www.worlddialogue.org/content.php?id=420|زبان=انگلیسی|صفحه=|ناشر=GLOBAL DIALOGUE|قالب=وبگاه|عنوان=A Second Fateful Triangle|ماه=|سال=۲۰۰۷|تاریخ=|نویسندگان دیگر=|نشانی نویسنده=|نویسنده=MARSHA B. COHEN|تاریخ بازدید=۲۲ اوت ۲۰۱۱|dead-url=yes}}</ref>
در زمان ورود عرفات، بحث مطالبات قومی نیز در اهواز و سایر نقاط قومی از سر گرفته شده بود.<ref>{{یادکرد وب|url=http://ariarman.org/Khozestan.htm|title=استعمار انگلستان و توطئه ناکام تجزیه خوزستان<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->|accessdate=۲۲ اوت ۲۰۱۱|archiveurl=https://web.archive.org/web/20111003143646/http://www.ariarman.org/Khozestan.htm|archivedate=۳ اکتبر ۲۰۱۱|dead-url=yes}}</ref> حرکت جریان قومی در خوزستان و سخنرانیهای [[شبیر خاقانی]] و اجتماع گروه موسوم به «روشنفکران عرب خوزستان» در اهواز در حمایت از شناسایی حقوق فرهنگی و ملّی خلق عرب و مشارکت عربها در مجلس مؤسسان، تحرک جریان قومی در سیستان و بلوچستان و کردستان از جمله موضوعات و مباحثی بود که در زمان ورود عرفات به اهواز مورد توجه قرار گرفته بود.<ref>{{یادکرد وب|url=http://bameiran.sajed.ir/events/3-cultural/497.html?showall=1|title=رویدادهای مهم اسفندماه<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->|accessdate=۲۲ اوت ۲۰۱۱|archiveurl=https://web.archive.org/web/20110901151117/http://bameiran.sajed.ir/events/3-cultural/497.html?showall=1|archivedate=۱ سپتامبر ۲۰۱۱|dead-url=yes}}</ref> این دفتر به سرعت پس از بازگشایی به اتهام [[جاسوسی]] و مداخله در امور داخلی ایران تعطیل شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://washington-report.com/component/content/article/324/9811-khomeinis-iran-israels-ally.html|قالب=وبگاه|تاریخ بایگانی=۱۲ نوامبر ۲۰۱۱|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20111112234508/http://washington-report.com/component/content/article/324/9811-khomeinis-iran-israels-ally.html|زبان=انگلیسی|صفحه=|ناشر=Washington Report|اثر=|ماه=آوریل|عنوان=Khomeini's Iran: Israel's Ally|سال=۱۹۸۸|تاریخ=|نویسندگان دیگر=|نشانی نویسنده=|نویسنده=Bahram Alavi|تاریخ بازدید=۲۲ اوت ۲۰۱۱|نقل قول=|url-status=live}}</ref> دلیل تعطیلی این دفاتر فلسطینی در اهواز از جانب تهران این بود که این دفاتر به نزاع و درگیریهای قومی عربهای اهوازی دامن میزدند.<ref>[http://books.google.com/books?id=yaH3YN5-DmsC&lpg=PA85&ots=_457pSwKSD&dq=arafat%20arab%20ahwaz&pg=PA85#v=onepage&q&f=false]</ref>
=== اولین پایتخت کتاب ایران ===
سطر ۱۸۹ ⟵ ۱۹۱:
== مردمشناسی ==
{{اصلی|لهجه اهوازی}}اطلس زبان شناسی ایران زبان ها و گویش های رایج در شهر اهواز را این چنین طبقه بندی می کند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=|عنوان=https://iranatlas.net/index.html?module=module.language-distribution.single_language#eyJ0IjoieCIsImkiOiIyNmU2NWJlOTNmYzY2MTI1NTI1NzEzN2Y2NmM0NGU1NiIsInMiOjE3MDk1ODQ4NDQ2NTF9}}</ref>
{{bar box
|title= زبان ها و گویش های رایج در شهر اهواز
|left1=
|right1=درصد
|float=right
|bars=
{{bar percent|[[
{{bar percent|[[
{{bar percent|[[
{{bar percent|[[
{{bar percent|[[
{{bar percent|
{{bar percent|[[قنواتی]]|wormy|۴}}
{{bar percent|[[کردی جنوبی]]|yellow|۲}}}}
اقوام دیگری نیز در دورههای مختلف در این شهر ساکن بودهاند که از آن جمله میتوان به کلیمیان اشاره کرد. جمعیت کلیمیان اهواز در قرون وسطی به سرعت رو به رشد بود بهطوریکه این شهر در دوران اشغال جنوب ایران به دست انگلستان یکی از مراکز صهیونیزم بهشمار میآمد و از شهرهای دیگر یهودیان به این شهر مهاجرت میکردند. پس از ۱۹۴۸ میلادی بسیاری از کلیمیان مهاجرت کرده به اهواز به [[اسرائیل]] و تهران مهاجرت کردند سایر آنان نیز پس از انقلاب ۱۳۵۷ اهواز را ترک کردند بهطوریکه در اوایل سده ۲۱ کمتر از ۵ خانواده کلیمی در اهواز زندگی میکردند.<ref name=" AHWAZ">{{یادکرد وب | تاریخ بازبینی=۷ نوامبر ۲۰۱۴ | عنوان=AHWAZ | ناشر=[[دانشنامه جودائیکا|Encyclopaedia Judaica]] | تاریخ=1971 | نشانی=http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/judaica/ejud_0002_0001_0_00607.html | کد زبان=en | archive-date=۷ ژوئیه ۲۰۱۵ | archive-url=https://web.archive.org/web/20150707161831/http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/judaica/ejud_0002_0001_0_00607.html | url-status=live}}</ref> یهودیان بیشتر در حرفه [[داروسازی]] فعالیت داشتند.<ref name="AHVĀZ">{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/ahvaz-a-town-of-southwestern-iran |عنوان=AHVĀZ |بازبینی=۱۲ نوامبر ۲۰۱۴ |archive-date=۹ نوامبر ۲۰۱۴ |archive-url=https://web.archive.org/web/20141109164209/http://www.iranicaonline.org/articles/ahvaz-a-town-of-southwestern-iran |url-status=live}}</ref>
خط ۲۴۷:
|Apr_Hi_°C = ۲۹ |Apr_REC_Hi_°C = ۴۱
|May_Hi_°C = ۳۶ |May_REC_Hi_°C = ۴۶
|Jun_Hi_°C = ۴۰ |Jun_REC_Hi_°C =
|Jul_Hi_°C = ۴۲ |Jul_REC_Hi_°C =
|Aug_Hi_°C = ۴۲ |Aug_REC_Hi_°C =
|Sep_Hi_°C = ۳۸ |Sep_REC_Hi_°C = ۴۶
|Oct_Hi_°C = ۳۱ |Oct_REC_Hi_°C = ۴۲
خط ۳۴۸:
* [[جاده ۴۱ (ایران)|بزرگراه خرمشهر-اهواز-اندیمشک]] [[پرونده:Iran First Level Road 41.png|35x35پیکسل]]
* [[جاده ۸۶ (ایران)|بزرگراه اهواز-امیدیه]] [[پرونده:Iran First Level Road 86.png|35x35پیکسل]]
* [[بزرگراه مدرس (اهواز)]]
* [[بزرگراه آیت الله بهبهانی]]
* [[بزرگراه پاسداران (سردار قاسم سلیمانی)]]
* [[بزرگراه جمهوری]]
* [[بزرگراه گلستان]]
* [[بزرگراه هاشمی نژاد]]
== اماکن شهری ==
خط ۳۷۸:
دیگر دانشگاهها:
* [[دانشگاه صنعت نفت اهواز]]
* [[مؤسسه آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان|مؤسسهٔ آموزش عالی جهاد دانشگاهی خوزستان]]
* [[دانشکده صنعت آب و برق خوزستان|دانشکدهٔ صنعت آب و برق خوزستان]]
* [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات خوزستان]]
* [[دانشگاه پیام نور اهواز]]
* [[دانشگاه امام حسین اهواز]]
* [[مرکز آموزش عالی فنی شهید چمران]]
* [[آموزشکده فنی و حرفهای سما|آموزشکدهٔ فنی و حرفهای سما]]
* [[مجتمع آموزش عالی جهاد کشاورزی خوزستان]]
=== جاذبههای مذهبی ===
خط ۵۲۶:
* پارک رشد فولادشهر
* پارک لشکر
* پارک
=== بازار ===
سطر ۵۶۶ ⟵ ۵۶۵:
* منطقه ۳: [[منزل|منازل]] [[مخابرات]]، [[کوی]] [[آغاجاری]]، [[کوی]] [[بنیاد]] [[شهید]]، [[کوی]] [[پاستوریزه]]، [[کوی]] [[جواهر]]ی، [[کوی]] [[عابدین]]، [[کوی]] [[فدک]]، [[کوی]] [[فرهنگ]]یان، [[کوی]] [[معلم]]، [[شرکت ملی حفاری ایران|ملی حفاری]]، [[کوی]] [[مهاجر]]ین، [[کوی ملت (اهواز)|کوروش فاز ۱]] و [[۲]]، [[کوی ملت (اهواز)|کوروش فاز ۳]]، [[کوی ملت (اهواز)|کوروش فاز ۴]]، بهزادشهر، [[زیتون کارمندی]]، [[زرگان]]، [[زاویه|زویه]]، [[زیتون کارمندی|ملیراه]]، [[شهرک جانبازان]]، [[شهرک نفت (اهواز)|شهرک نفت]]، [[علیآباد]]
* منطقه ۴: [[سیلو]]، [[دانشگاه شهید چمران]]، [[منزل|منازل]] [[شهرداری]]، [[کوی]] [[پیام]]، [[کوی]] [[مجاهد]]، [[پردیس]] [[۱]]، [[پردیس]] [[۲]]، [[پردیس]] [[۳]]، [[چنیبه یک|چنیبه علیا]]، [[رفیع|رفیشآباد]]، [[سعدی]]، [[شهرک]] [[الله]]یه، [[شهرک]] [[برق]]، [[گیت]] [[بوستان]]، [[گلستان]] [[جنوب]]ی، [[گلستان]] [[شمال]]ی، [[لشکرآباد (اهواز)|لشکرآباد]]، [[معین]] [[زاده]]، [[منزل|منازل]] [[طبیعی]]
* منطقه ۵: کوی ۲۲ بهمن، [[شهرک
* منطقه ۶: کوی مندلی، سیاحی، کیان، کمپلو جنوبی، کمپلو شمالی، پانزده خرداد، راهآهن، افشار، خشایار، سلیمآباد، شلنگآباد، شهرک رزمندگان، عین دو، گلبهار، گلدشت، لشکر،
* منطقه ۷: حصیرآباد، خزعلیه، عامری، کارون، کوی رمضان، کوی سپیدار، کوی شهرداری، کوی طالقانی، آسیهآباد، آل صافی، چهارصد دستگاه، زیتون کارگری، سلطانمنش، منبعآب، نیوسایت
سطر ۷۵۸ ⟵ ۷۵۷:
[[پرونده:3Goosh Ahvaz.JPG|بندانگشتی|دانشکده ادبیات (سهگوش)]]
دانشکده [[ادبیات فارسی|ادبیات]] با مساحتی حدود سه هزار مترمربع در ساحل غربی رود [[کارون]] کنار پل نادری و ابتدای خیابان امام موسی صدر قرار دارد. بنای مذکور در سال
=== کوشک حمیدیه ===
|