زبان مینجای: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fars1231 (بحث | مشارکت‌ها)
منبع
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
Fars1231 (بحث | مشارکت‌ها)
جز افزودن محتوا
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
<!-- الگوی پیشنهاد حذف را فقط مدیران می‌توانند بردارند لطفاً آن را برندارید -->
== زبانی که ما امروزه به عنوان لری می‌شناسیم یک پیوستار زبانی از گویش های مختلف است که مردم لر به آن سخن میگویند این مجموعه زبانی به چند مجموعه تقسیم میشود شامل لری بالایی لری میانی یا بختیاری و لری جنوبی این زیر مجموعه ها در عین یکی بودن تفاوت هاویژگی ها خاص خود را نیز دارا می‌باشند لذا جدا از یکدیگر تقسیم میشوند.<ref>{{Cite journal|last=McIlwaine|first=John|date=2000|title=<b><i>Historical dictionary of Burkina Faso.</i></b> 2nd ed. comp. Daniel Miles McFarland &amp; Lawrence A. Rupley Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 74). lxxvii, 279pp. £67.50. - <b><i>Historical dictionary of Chad.</i></b> 3rd ed. comp. Samuel Decalo. Lanham, MD, Scarecrow Press, 1997. (African historical dictionaries, 13). xlviii, 601pp. £90.25. - <b><i>Historical dictionary of Eritrea,</i></b> comp. Tom Killion. Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 75) xli, 535pp. £61.75. - <b><i>Historical dictionary of the Gambia.</i></b> 3rd ed. comp. Arnold Hughes &amp; Harry A. Gailey Lanham, MD, Scarecrow Press, 1999. (African historical dictionaries, 79) xxii, 229pp. £41.25. - <b><i>Historical dictionary of Kenya.</i></b> 2nd ed. comp. Robert M. Maxon &amp; Thomas P. Ofcansky Lanham, MD, Scarecrow Press, 2000. (African historical dictionaries, <i>77).</i> xiii, 448pp. £63.75. - <b><i>Historical dictionary of Nigeria.</i></b> 2nd ed. comp. Anthony Oyewole &amp; John Lucas. Lanham, MD, Scarecrow Press, 2000. (African historical dictionaries, 40). xxx, 599pp. £48.00. - <b><i>Historical dictionary of Tunisia.</i></b> 2nd ed. comp. Kenneth J. Perkins Lanham, MD, Scarecrow Press, 1997. (African historical dictionaries, 45). xxviii, 310pp. £61.30. - <b><i>Historical dictionary of Zambia.</i></b> 2nd ed. comp. J.J. Grotpeter, Brian V. Siegel &amp; James R. Fletcher Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 19). xxxv, 570pp. £85.80.|url=http://dx.doi.org/10.1017/s0305862x00018550|journal=African Research &amp; Documentation|volume=84|pages=83–90|doi=10.1017/s0305862x00018550|issn=0305-862X}}</ref> این ویژگی ها شامل تفاوت های آوایی و دستوری و واژگانی است.تفاوت ها دردرون این زیر مجموعه ها ادامه میابدمثلا در لری بختیاری بین گویش باب میوند با باب دورکی تفاوت هایی وجود دارد یا درلکی بین لکی کاکاوندی یا لکی بیرانوندی ولی این تفاوت ها چندان بارز نیستندکه نیاز باشدیک زیر مجموعه جدید برای آن ها تعریف شود لذا همه گویش هایی که یکسان و تفاوت های کوچکی دارند در یک زیر مجموعه قرار می‌گیرند یک زیر مجموعه از زبان لری که در دانشنامه های زبانی به آن اشاره شده لری بالایی می باشد. اپ لرهای بالاییکسانی هستند لرهای بالایی گروهی از مردم لر هستند که در شمالی ترین منطقه لرستان شامل استان لرستان و استان ایلامو شمال خوزستان و جنوب استان مرکزی و جنوب استان همدان و شرق استان کرمانشاه و بخش هایی از کشور عراق میشود زندگی میکنند. از نظر زبانی لری بالایی به سه گونه لکی و مینجایی و ثلاثی سخن میگویند. ماجرای نام گذاری مینجایی از این تقسیم بندی شروع می‌شود. در دوران معاصر در بین لرهای شمالی یک دگرگونی در باب نامگذاری زبان به وجود آمد که بحث مفصلیست و ما را از موضوع اصلی دور میکند لذا به دلایل آن نمی‌پردازیم تنها به همین بسنده میکنیم که این دگرگونی چه می باشد. آن دگرگونی از این قرار بود که نام لری در مناطق شمالی لرستان تنها به گونه ای خاص از زبان های این منطقه مختص شد که اکنون ما آن را با نام مینجایی می‌شناسیم لذا این شکاف سبب شده بود در زمانه حال استثمار کنندگان لر در این مناطق از این شکاف سواستفاده کنند.از آنجا که گونه ی زبانی مینجایی در لرستان در مقابل گونه های دیگر یعنی لکی و ثلاثی و حتی بختیاری لری معرفی میشد اهل فن در حوزه زبانشناسی را بر آن داشت تا تعریفی دقیق تر از این گونه ارائه بدهند لذا واژه مینجایی که یک واژه مرکب ساخته شده از دو واژه مین+جابود به معنی مکان میانی انتخاب شد.دلیل نامگذاری این زبان نیز بنام مینجایی آن است که این زبان پیوستاری است بین سایر گونه های لری شمالی و لری بختیاریست.طوایف مختلفی که به این گونه زبانی با ویژگی های خاص خود سخن میگویند عبارتند از بالاگریوه و چگنی و طوایف رومشکان و طرهان و شوهان و و ما بقی طوایف پشتکوه و بخشی از بیرانوند ها و بخش اعظمی از باجولوندها و اهالی سیلاخور و بخشی از نهاوند این طوایف در عین آنکه در چهارچوب کلی سخن میگویند ولی ویژگی خاص خود را دارا می باشند. به طور نمونه گویش چگنی و طرهان و رومشکان متمایل به لکی و گویش بالاگریوه متمایل به بختیاریست لذا گرد آوردن این گونه زبانی ذیل یک نام ایلی میسر نبود. پس زبانشناسان نام زیبای مینجایی را برگزیدند. ==
{{نظرخواهی برای حذف/تاریخ‌دار|page=زبان مینجای|timestamp=20240521105628|year=۲۰۲۴|month=مهٔ|day=۲۱|جاed=yes|help=off}}
<!-- فقط برای استفادهٔ مدیران: {{پیشینه حذف|صفحه=زبان مینجای|تاریخ=۲۱ مه ۲۰۲۴|نتیجه=بماند}} -->
<!-- متن بعد از این پیام را می‌توانید ویرایش کنید -->
 
زبانی که ما امروزه به عنوان لری می‌شناسیم یک پیوستار زبانی از زبانهای مختلف است مثل:{ لکی جنوبی بختیاری} که مردم لر به آن سخن میگویند این مجموعه زبانی به چند مجموعه تقسیم میشود شامل لری شمالی لری بختیاری و لری جنوبی این زبانها هرکدام از دیگری جدا هستند اما در عین یکی بودن تفاوت هاویژگی ها خاص خود را نیز دارا می‌باشند لذا جدا از یکدیگر تقسیم میشوند.<ref>{{Cite journal|last=McIlwaine|first=John|date=2000|title=<b><i>Historical dictionary of Burkina Faso.</i></b> 2nd ed. comp. Daniel Miles McFarland &amp; Lawrence A. Rupley Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 74). lxxvii, 279pp. £67.50. - <b><i>Historical dictionary of Chad.</i></b> 3rd ed. comp. Samuel Decalo. Lanham, MD, Scarecrow Press, 1997. (African historical dictionaries, 13). xlviii, 601pp. £90.25. - <b><i>Historical dictionary of Eritrea,</i></b> comp. Tom Killion. Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 75) xli, 535pp. £61.75. - <b><i>Historical dictionary of the Gambia.</i></b> 3rd ed. comp. Arnold Hughes &amp; Harry A. Gailey Lanham, MD, Scarecrow Press, 1999. (African historical dictionaries, 79) xxii, 229pp. £41.25. - <b><i>Historical dictionary of Kenya.</i></b> 2nd ed. comp. Robert M. Maxon &amp; Thomas P. Ofcansky Lanham, MD, Scarecrow Press, 2000. (African historical dictionaries, <i>77).</i> xiii, 448pp. £63.75. - <b><i>Historical dictionary of Nigeria.</i></b> 2nd ed. comp. Anthony Oyewole &amp; John Lucas. Lanham, MD, Scarecrow Press, 2000. (African historical dictionaries, 40). xxx, 599pp. £48.00. - <b><i>Historical dictionary of Tunisia.</i></b> 2nd ed. comp. Kenneth J. Perkins Lanham, MD, Scarecrow Press, 1997. (African historical dictionaries, 45). xxviii, 310pp. £61.30. - <b><i>Historical dictionary of Zambia.</i></b> 2nd ed. comp. J.J. Grotpeter, Brian V. Siegel &amp; James R. Fletcher Lanham, MD, Scarecrow Press, 1998. (African historical dictionaries, 19). xxxv, 570pp. £85.80.|url=http://dx.doi.org/10.1017/s0305862x00018550|journal=African Research &amp; Documentation|volume=84|pages=83–90|doi=10.1017/s0305862x00018550|issn=0305-862X}}</ref>
 
این ویژگی ها شامل تفاوت های آوایی و دستوری و واژگانی است.تفاوت ها دردرون این زیر مجموعه ها ادامه میابدمثلا در بختیاری بین گویش باب میوند با باب دورکی تفاوت هایی وجود دارد یا درلکی بین لکی کاکاوندی یا لکی بیرانوندی ولی این تفاوت ها چندان بارز نیستندکه نیاز باشدیک زیر مجموعه جدید برای آن ها تعریف شود لذا همه گویش هایی که یکسان و تفاوت های کوچکی دارند در یک زیر مجموعه قرار می‌گیرند یک زیر مجموعه از زبان لری که در دانشنامه های زبانی به آن اشاره شده لری شمالی می باشد.
 
'''لرهای شمالی'''
 
لرهای بالایی گروهی از مردم لر هستند که در شمالی ترین منطقه لرستان شامل استان لرستان و استان ایلام و شمال خوزستان و جنوب استان مرکزی و جنوب استان همدان و شرق استان کرمانشاه و بخش هایی از کشور عراق میشود زندگی میکنند. از نظر زبانی لری شمالی به سه گونه لکی و مینجایی و ثلاثی سخن میگویند.
 
'''نام گذاری'''
 
ماجرای نام گذاری مینجایی از این تقسیم بندی شروع می‌شود. در دوران معاصر در بین لرهای شمالی یک دگرگونی در باب نامگذاری زبان به وجود آمد که بحث مفصلیست و ما را از موضوع اصلی دور میکند لذا به دلایل آن نمی‌پردازیم تنها به همین بسنده میکنیم که این دگرگونی چه می باشد. آن دگرگونی از این قرار بود که نام لری در مناطق شمالی لرستان تنها به گونه ای خاص از زبان های این منطقه مختص شد که اکنون ما آن را با نام مینجایی می‌شناسیم لذا این شکاف سبب شده بود در زمانه حال استثمار کنندگان لر در این مناطق از این شکاف سواستفاده کنند.از آنجا که گونه ی زبانی مینجایی در لرستان در مقابل گونه های دیگر یعنی لکی و ثلاثی و حتی بختیاری ، لری معرفی میشد اهل فن در حوزه زبانشناسی را بر آن داشت تا تعریفی دقیق تر از این گونه ارائه بدهند لذا واژه مینجایی که یک واژه مرکب ساخته شده از دو واژه مین+جابود به معنی مکان میانی انتخاب شد.دلیل نامگذاری این زبان نیز بنام مینجایی آن است که این زبان پیوستاری است بین سایر گونه های لری شمالی و لری بختیاریست.
 
'''مناطق مینجایی زبان:'''
 
طوایف مختلفی که به این گونه زبانی با ویژگی های خاص خود سخن میگویند عبارتند از بالاگریوه و چگنی و طوایف رومشکان و طرهان و شوهان و و ما بقی طوایف پشتکوه و بخشی از بیرانوند ها و بخش اعظمی از باجولوندها و اهالی سیلاخور و بخشی از نهاوند این طوایف در عین آنکه در چهارچوب کلی سخن میگویند ولی ویژگی خاص خود را دارا می باشند. به طور نمونه گویش چگنی و طرهان و رومشکان متمایل به لکی و گویش بالاگریوه متمایل به بختیاریست لذا گرد آوردن این گونه زبانی ذیل یک نام ایلی میسر نبود. پس زبانشناسان نام زیبای مینجایی را برگزیدند.<ref>{{Cite journal|last=Khodaee|first=Elham|last2=Nourbakhsh|first2=Mandana|date=2022-03-21|title=Acoustic analysis of Minjaee Luri vowels|url=https://ls.atu.ac.ir/article_15360_en.html|journal=Language Science|language=en|volume=9|issue=15|pages=351–381|doi=10.22054/ls.2021.61425.1461|issn=2423-7728}}</ref>
== منابع ==
{{پانویس|۲}}<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Welcome to Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2024-05-24|کد زبان=en-US|نام=Encyclopaedia Iranica|نام خانوادگی=Foundation}}</ref>
# '''^''' Northern Luri at ''Ethnologue'' (18th ed., 2015)
# '''^''' Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press (7 November 2013).