ویکی‌پدیا:سرشناسی (رسانه‌ها)
 | این صفحه حاوی یک انشا دربارهٔ مورد ویکی‌پدیا:سرشناسی است. این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا نیستند؛ چرا که به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند. |
 | سرشناسی موضوعات مرتبط با رسانه‌ها در یک نگاه:
|
| سرشناسی
راهنمای سرشناسی عمومی |
|---|
| رهنمودهای موضوعی |
| سایر رهنمودهای سرشناسی |
| جستارهای وابسته |
در ویکی‌پدیا، سرشناسی معیاری جامع بر پایه شایستگی دانشنامه‌ای موضوع یک مقاله است. موضوع یک مقاله باید سرشناس یا قابل توجه باشد. این مفهوم با «شهرت»، «اهمیت» یا «محبوبیت» متفاوت است؛ اگرچه این موارد ممکن‌است به‌طور مثبتی دارای همبستگی با سرشناسی باشند.
این صفحه یکی از رهنمودهای سرشناسی نیست؛ با این حال، بازتاب‌دهندهٔ اجماع برای سرشناسی موضوعات مرتبط با رسانه‌ها است که از طریق بحث و گفتگو حاصل شده و از سوی عرف‌های مقرر پشتیبانی می‌شود و بر تصمیم برای نوشته‌شدن، ادغام، حذف یا گسترش مقاله‌ها تأثیرگذار است.
آنچه در ادامه می‌آید ابزاری است برای کمک به تشخیص این که آیا یک مجرای خروجی رسانه‌ای موضوعی معتبر برای یک مقالهٔ ویکی‌پدیا هست یا خیر. محدودهٔ تحت پوشش این صفحه، هرگونه «رسانهٔ مرسوم»–شامل روزنامه‌ها، مجله‌ها، رادیو و تلویزیون را در بر می‌گیرد. سرشناسی وبگاه‌ها با رجوع به رهنمود ویکی‌پدیا:سرشناسی (وب) قابل سنجش است.
به بیان ساده، یک مجرای خروجی رسانه‌ای سازمانی است که با هدف برقراری گونه‌ای ارتباط با طیف گسترده‌تری از مخاطبان شکل گرفته‌است. این کار معمولاً در قالب خبر و/یا سرگرمی بوده و ممکن است برای کسب سود انجام شود.
سرشناس به‌معنی «شایان توجه» یا «جالب توجه» است. این مفهوم با «شهرت» یا «اهمیت» مترادف نیست. لطفاً تأثیرات قابل توجه و تأییدپذیر بر فرهنگ، جامعه، سرگرمی، ورزش، اقتصاد، تاریخ، ادبیات، علم یا تحصیل را در نظر داشته‌باشید. اطلاعات تأییدپذیر رسانه‌های بزرگ احتمالاً با سهولت بیشتری نسبت به منابعی که شواهد سرشناسی را ارائه می‌دهند، در دسترس هستند؛ با این حال، رسانه‌های کوچک‌تر می‌توانند درست به‌اندازهٔ افراد حقیقی سرشناس باشند و معیارهای دلبخواهی نباید برای شکل‌دهی به جانبداری به‌نفع سازمان‌های بزرگ‌تر، یا برای ارائهٔ یک مجوز همه‌جانبه برای تمام مقاله‌های پیرامون یک موضوع مهم مورد استفاده قرار گیرند.
معیار اولیه ویرایش
یک رسانه سرشناس دانسته می‌شود اگر موضوع پوشش در منابع ثانویه بوده‌باشد. این منابع باید معتبر بوده و نسبت به موضوع مقاله دارای استقلال باشند. عمق پوشش موضوع توسط منبع باید در نظر گرفته‌شود. اگر عمق پوشش قابل توجه نیست ، چندین منبع مستقل باید برای اثبات سرشناسی یاد شوند. پوشش جزئی یا تصادفی یک موضوع برای اثبات سرشناسی کافی نیست. زمانی که سرشناسی اثبات شد، منابع اولیه هم ممکن است برای افزودن به محتوا مورد استفاده قرار بگیرند. در نهایت و مهم‌تر از همه، تمام محتوا باید تأییدپذیر باشند.
«منابع ثانویه» در این معیار شامل کارهای منتشرشدهٔ معتبر در هر شکلی، نظیر (به‌عنوان مثال) مقاله‌هایی در روزنامه‌ها، کتاب‌ها، مستندهای تلویزیون و گزارش‌های منتشرشده از سوی سازمان‌های ناظر مصرف‌کننده به‌جز موارد زیر می‌شوند:
- اعلامیه‌های مطبوعاتی، خودزندگینامه‌ها، تبلیغات برای رسانه و سایر جاهایی که آن رسانه راجع به خود صحبت می‌کند یا توسط خودش منتشر گردیده یا توسط گروهی دوباره منتشر شده‌است.[۱] محتوای خودنوشته یا منتشرشده در جهت همسو با موضوع مقاله ممکن است یک منبع دست اول تلقی شده و مشمول سیاست دیگری شوند.
- کارهایی که شامل اشارات جزئی هستد مانند (برای مثال) انتشار شماره‌های تلفن، نشانی‌ها و دستورالعمل‌هایی در مرجع‌های تجاری و مدخل‌های کوتاه در فهرست‌های موجود در بانک اطلاعات ملی.
دقت داشته‌باشید که در کشورهای خاص که ایستگاه‌های رادیو و تلویزیون دارای شناسه پخش هستند، مقاله‌های ویکی‌پدیا به‌جای استفاده از نام برند روی آنتن، با آن شناسه نام‌گذاری می‌شوند. با این حال، برای یافتن منابعی جهت بهبود مقاله، احتمالاً لازم باشد که هر دو نام را جستجو کنید.
در خصوص ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی، اسناد اعطای مجوز از سوی ادارهٔ قانون‌گذار متناسب (اف‌سی‌سی در ایالات متحده، سی‌آرتی‌سی در کانادا، آفکام در بریتانیا و غیره) منابعی قابل قبول برای برخی وقایع هستند–این منابع درواقع ممکن است تنها منبع موجود برای برخی جزئیات، مانند قدرت فرستندهٔ ایستگاه باشند. با این حال، این منابع به‌خودی خود مهر تأییدی دائمی بر این معیار سرشناسی نیستند. برای ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی که تنها به اسناد اخذ مجوز خود ارجاع داشته‌باشند، تا زمانی که منابع بهتر به مقاله افزوده شوند، یک سرشناسی موقتی فرض می‌شود؛ اما به‌طور دائمی از ارجاع به منابع بهتر معاف نمی‌شوند–حتی اگر اسناد اخذ مجوز در مقاله درج شده‌باشند، در صورتی که منابع رسانه‌ای واقعی به‌سادگی قابل یافتن نباشند، همچنان ممکن است مقاله در آینده حذف شود.
شیوه‌های دیگر محک‌زدن سرشناسی برای موضوعات مرتبط با رسانه‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
توجه ویژه: تبلیغات و ترویج ویرایش
به‌عنوان یک سیاست رسمی، تبلیغات ممنوع است. تبلیغات باید طبق قدم‌ها زیر، به‌ترتیب اولویت از ویکی‌پدیا زدوده شود:
- تمیزکاری برای حصول دیدگاهی بی‌طرفانه
- حذف مابقی تبلیغات از متن مقاله
- نامزد کردن مقاله در ویکی‌پدیا:نظرخواهی برای حذف در صورتی که هیچ محتوای قابل توجهی در مقاله باقی نمانده‌باشد. با این حال، اگر مقاله تنها شامل تبلیغات آشکار است و هیچ محتوای قابل استفادهٔ دیگری ندارد، می‌توان آن را طبق معیارهای حذف سریع برای حذف بی‌درنگ نامزد کرد.
دلیل وجود معیارهای جداگانه ویرایش
بسیاری از منابع معتبر مورد استفاده در ویکی‌پدیا ریشه در رسانه‌ها دارند؛ به‌ویژه آن‌هایی که پیرامون موضوعات روز هستند. با این حال، این رسانه‌ها معمولاً در مورد خودشان گزارشی منتشر نمی‌کنند. این که یک رسانه توجه بی‌طرفانه‌ای به یک رسانهٔ دیگر داشته‌باشد، معمول نیست؛ چرا که این کار ممکن است مشابه «تبلیغ برای رقابت» به‌نظر برسد. علاوه بر این، به‌هنگام جستجو برای منابعی پیرامون مجراهای خروجی رسانه‌ای، نتایج جستجو معمولاً شامل صفحه‌های تولیدشده توسط خود رسانه هستند که این مسئله کار یافتن پوشش شایان توجه در منابع متعدد را سخت می‌کند.
در هر صورت، از آنجا که رسانه‌ها خود بخش قابل توجهی از منابع ما برای محتوای دیگر هستند، این امر برای ویکی‌پدیا مهم است که اطلاعات بی‌طرفانه و تأییدپذیری را در مورد این منابع ارائه دهد تا مخاطبان بتوانند اعتبار و دیدگاه آن‌ها را ارزیابی کنند. بنابراین استانداردهای سرشناسی برای محتوا و سازمان‌های رسانه‌ای به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که در چارچوب مرزهای تأییدپذیری در منابع معتبر، تا حد امکان فراگیر بوده و محدودکننده و دست‌وپاگیر نباشند.
به‌هرحال، هیچ یک از بخش‌های این سند نباید به‌گونه‌ای تفسیر شود که گویی برای موضوعات مرتبط با رسانه‌ها معافیتی از درج هرگونه منبع در مقاله در نظر گرفته شده‌است. پیش از آنکه سرشناسی فرضی برای موضوع در نظر گرفته‌شود، ادعای ابتدایی سرشناسی باید دست کم با استناد به یک منبع معتبر، که نسبت به خود موضوع مقاله مستقل است، تأییدپذیر باشد. محتوای خودچاپ‌کردهٔ یک رسانه در مورد خودش، برای دستیابی به سرشناسی فرضی کفایت نمی‌کند؛ برای مثال، یک مجموعه تلویزیونی تنها به این دلیل که طرفدارانی در فیسبوک دارد یا در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها فهرست شده‌است، تحت معیارهای این سند برای سرشناسی مجموعه‌های تلویزیونی، سرشناس تلقی نمی‌شود، و یک ایستگاه رادیویی یا تلویزیونی تنها به این دلیل که یک وبگاه دارد، سرشناس محسوب نمی‌شود. افرادی بوده‌اند که با هدف «تأیید» یک موضوع فریب‌آمیز در ویکی‌پدیا، در بعضی مواقع محتوای جعلی در فضای وب ساخته‌اند. این محتوا شامل ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی جعلی نیز بوده‌است؛ در نتیجه سرشناسی همچنان متکی بر تأییدپذیری مستقل در منابع غیروابسته است.
معیارها ویرایش
معیارهای زیر طبق اجماع کاربران ویکی‌پدیا تهیه شده‌اند و به‌هنگام بررسی سرشناسی موضوعات مرتبط با رسانه‌ها، به‌عنوان استاندارد مورد استفاده قرار می‌گیرند. ناتوانی در احراز این معیارها اثباتی قاطع برای این که یک موضوع نباید در ویکی‌پدیا مقاله داشته‌باشد نیست؛ در مقابل، احراز یک یا چند معیار نیز تضمینی برای نگهداشتن مقاله نیست.
روزنامه‌ها، مجله‌ها و ژورنال‌ها ویرایش
یک روزنامه، مجله یا ژورنال سرشناس است اگر دست کم یکی از معیارهای زیر با استناد به منابع معتبر برای آن اثبات‌پذیر باشد:
- کارهایی تهیه کرده‌باشد که برندهٔ جایزه شده‌باشند
- در هدفی تاریخی نقشی ایفا کرده‌باشد یا تاریخچه‌ای قابل توجه داشته‌باشد
- از سوی منابع معتبر در حیطهٔ موضوعی خود قابل اطمینان تلقی شده‌باشد
- به‌طور مکرر مورد ارجاع منابع معتبر دیگر قرار گرفته‌باشد
- در بازارهای بومی یا سایر بازارهای جاویژه، نشریه‌ای قابل توجه محسوب شود
نشریه‌هایی که در درجهٔ اول حاوی تبلیغات هستند و تنها دارای محتوای جزئی هستند، می‌توانند جزئیاتی مرتبط در مقاله‌ای پیرامون ناشر خود یا یک روزنامهٔ خواهر مشابه (در صورت سرشناسی) داشته‌باشند.
ژورنال‌های دانشگاهی ویرایش
اگر یک ژورنال هریک از شرایط زیر را داشته‌باشد و این موضوع با استناد به منابع معتبر و مستقل اثبات شده‌باشد، احتمالاً شرایط داشتن یک مقالهٔ جداگانه را دارد. اگر یک ژورنال هیچ‌یک از شرایط زیر را نداشت، در صورتی که بتواند معیارهای وپ:سرشناسی یا سایر معیارهای سرشناسی را احراز کند، ممکن است همچنان بتواند مقاله‌ای جداگانه داشته‌باشد. شایستگی یک مقاله پیرامون یک ژورنال، به‌طور گسترده‌ای به میزان تأییدپذیری محتوا به‌استناد منابع ثالثیه بستگی خواهد داشت.
- در حیطهٔ موضوعی خود از سوی منابع معتبر دارای نفوذ تلقی می‌شود.
- به‌طور مکرر مورد ارجاع منابع معتبر دیگر بوده است.
- در حیطهٔ موضوعی خود از لحاظ تاریخی دارای اهمیت است.
ممکن است که یک ژورنال طبق این استانداردها محتملاً شرایط داشتن یک مقالهٔ جداگانه را داشته‌باشد، اما به‌دلیل فقدان منابع معتبر و مستقلی که به موضوع پرداخته‌باشند، عملاً موضوعی مناسب برای پوشش در ویکی‌پدیا محسوب نشود.
کتاب‌ها ویرایش
یک کتاب به‌طور کلی سرشناس است اگر با استناد به منابع معتبر، به‌طور اثبات‌پذیری یک یا چند مورد از معیارهای زیر را داشته‌باشد:
- موضوع[۲] چندین اثر منتشرشدهٔ غیر جزئی[۳] بوده‌است که منابع آن‌ها مستقل از خود کتاب بوده[۴] و دست کم برخی از این کارها دارای مخاطبان عام هستند. این شامل هرگونه کاری از جمله مقاله‌های روزنامه‌ها، کتاب‌های دیگر، مستندهای تلویزیونی و نشریات می‌شود. بعضی از این کارها ممکن است شامل دربردارندهٔ تفسیر انتقادی کافی برای فراهم کردن امکان گذر کردن از یک خلاصهٔ صرف آثار برای مقاله باشد.
- معیار بالایی شامل چاپ مجدد اعلامیه‌های مطبوعاتی، نسخه‌های فلاپ و سایر انتشاراتی که در آن نویسنده، ناشر، عامل یا سایر طرف‌های مورد پسند شخص دربارهٔ کتاب صحبت می‌کنند یا برای آن تبلیغ می‌کنند، نمی‌شود.[۵]
- کتاب برندهٔ یک جایزهٔ ادبی مهم شده‌باشد.
- کتاب به‌عنوان موضوع یا مورد اقتباس مستند یک تصویر متحرک مانند یک فیلم واقع شده‌باشد که در چندین سالن نمایش تجاری اکران شده یا در یک شبکهٔ تلویزیونی ملی یا ایستگاه کابلی در هر کشوری پخش شده‌باشد.
- کتاب در چندین مدرسهٔ ابتدایی، دبیرستان، دانشگاه یا برنامه‌های تحصیلات تکمیلی در هر کشور مشخصی تدریس شود.[۶]
- مؤلف کتاب از لحاظ تاریخی به‌حدی شایان توجه است که هریک از کارهای نوشته‌شده توسط او، حتی در غیاب منابع دست دوم، باید سرشناس تلقی شوند.[۷]
فیلم‌ها ویرایش
یک فیلم سرشناس است اگر به‌طور تأییدپذیری یک یا چند مورد از معیارهای زیر را با استناد به منابع معتبر احراز کند:
- فیلم در مقیاسی وسیع توزیع شده‌است و نقد و بررسی‌های تمام و کمالی توسط دو یا چند منتقد با شهرت ملی بر آن نوشته شده‌است.
- فیلم از لحاظ تاریخی با اهمیت است و یک یا چند مورد زیر در این مورد گواه است:
- چاپ حداقل دو مقالهٔ قابل، دست کم پنج سال بعد از انتشار آغازین فیلم.
- فیلم در یک نظرخواهی عمومی از منتقدان فیلم و دانشگاهیان و حرفه‌ایان صنعت سینما سرشناس دانسته شده‌است و این درحالی است که هنگام نظرخواهی دست کم پنج سال از انتشار آغازین فیلم گذشته بوده‌است.[۸]
- فیلم دست‌کم پنج سال پس از انتشار آغازین، توزیع مجدد تجاری شده‌است یا در جشنواره‌ای اکران شده‌است.
- فیلم خود موضوعی برای یک فیلم مستند، برنامهٔ ویژه یا مروری بر تاریخچهٔ سینما بوده‌است.
- فیلم به خاطر برتری‌اش در جنبه‌ای از فیلم‌سازی، برندهٔ جایزه‌ای بزرگ شده‌است.[۹]
- فیلم برای نگاهداری در بایگانی ملی برگزیده شده‌است.[۱۰]
- فیلم به عنوان مادهٔ درسی در دانشگاهی معتبر با سرشناسی در رشتهٔ سینما «تدریس» می‌شود.
پخش همگانی ویرایش
یک ایستگاه رادیویی یا ایستگاه پخش تلویزیون سرشناس است اگر با استناد به منابع معتبر، به‌طور تأییدپذیری یک یا چند مورد از معیارها، نظیر اهمیت‌داشتن در تاریخ بازار پخش ایستگاه یا شناخته‌شدن به‌عنوان منشأ برخی از برنامه‌های خودش را داشته‌باشد. برای اتخاذ تصمیم‌های آگاهانه از سوی ویرایشگران، لازم است که توصیف مختصری از «بازار پخش» نیز به این رهنمود افزوده‌شود.
- ایستگاه‌های تلویزیونی – بخش عمده‌ای از ایستگاه‌های تلویزیونی غیرکابلی، یک بازار منطقه‌ای بزرگ را پوشش می‌دهند که معمولاً شامل پوشش میلیون‌ها خانوار می‌شود. آژانس‌های نظارتی نظیر کمیسیون فدرال ارتباطات در ایالات متحده، انحصار بخش قابل توجهی از یک طیف رادیویی را برای پخش برنامه‌ها به هر ایستگاه اعطا می‌کنند و هر منطقهٔ کلان‌شهری تنها چند کانال تلویزیونی دارد. در مقابل، ایستگاه‌های تلویزیونی باید ساعت‌های مهم را به پخش برنامه‌های پیرامون امور عمومی و برنامه‌های آموزشی اختصاص دهند و زمانی برابر را در اختیار نامزدهای سیاسی قرار دهند. بیشتر ایستگاه‌های تلویزیونی که محتوای دست اول تولید می‌کنند، به‌دلیل میزبانی از منافع عمومی، می‌توانند در ویکی‌پدیا سرشناس قلمداد شوند.
- ایستگاه‌های رادیویی – ایستگاه‌های رادیویی به‌طور قابل توجهی نسبت به ایستگاه‌های تلویزیونی بیشتر هستند که تعداد مخاطبان بعضی از آن‌ها بسیار زیاد، و بعضی دیگر بسیار کم است. با این حال، ایستگاه‌های رادیویی معمولاً دارای تاریخچه‌های طولانی هستند و در حالی که مالک و قالب آن‌ها تغییر می‌کند، خود ایستگاه‌ها عموماً ثابت می‌مانند. سرشناسی این ایستگاه‌ها می‌تواند با توجه به مخاطبان زیاد، تاریخچهٔ ثبت‌شدهٔ پخش یا مبتکر بودن در بعضی برنامه‌سازی‌ها، قابل احراز باشد. وابستگان محلی شبکه‌های سرشناس، خود سرشناس محسوب می‌شوند، مگر آن که ایستگاه‌های مترجم باشند (پایین را ببینید). برای مثال، حتی یک ایستگاه ۱۰ وات متعلق به یک دبیرستان، در صورتی که در حال مبارزه برای حفظ مجوز کلاس D خود، که برای سی سال در حال پخش با آن بوده‌است، باشد، ممکن است سرشناس باشد. در مقابل، ایستگاه‌های اطلاعات مسافران عموماً سرشناس تلقی نمی‌شوند، اما نام آن‌ها می‌تواند به‌عنوان تغییرمسیری به مقاله‌ای پیرامون بزرگراه، پارک یا تأسیسات گردشگری تحت پوشش آن‌ها، یا مقاله‌ای پیرامون شرکت اداره‌کنندهٔ آن‌ها، در صورت احراز وپ:سرس برای آن شرکت، مورد استفاده قرار گیرد. ویرایشگران می‌توانند جدولی را برای فهرست‌کردن ایستگاه‌های رادیویی در یک منطقه بسازند که به‌جای ساخت چندین مقالهٔ خرد، می‌تواند هدف تغییرمسیرهای ایستگاه‌های رادیویی ناسرشناس باشد.
- ایستگاه‌های مترجم – فرستنده‌های رایویی و تلویزیونی هستند که کار آن‌ها کمی بیشتر از پخش سیگنالی دیگر است. دقت کنید که این ایستگاه‌ها، «وابستهٔ شبکه» نیستند، بلکه تأسیساتی هستند که پخش یک ایستگاه دیگر را تکرار می کنند. این کار می‌تواند با اهدافی مانند گسترش پوشش در مناطق روستایی انجام شود. به‌طور کلی، این نوع از ایستگاه‌ها نمی‌توانند مقاله‌ای جداگانه در ویکی‌پدیا داشته‌باشند، اما می‌توان نامشان را به مقالهٔ ایستگاه مبدأ آن‌ها تغییرمسیر داد. اصطلاح «مترجم» ممکن است در کشورهای مختلف دارای تعاریف متفاوتی باشد؛ در چارچوب کاربردهای این صفحه، مترجم به‌عنوان ایستگاهی قلمداد می‌شود که کاملاً به پخش مجدد محتوای یک ایستگاه دیگر اختصاص دارد و هیچ برنامهٔ محلی تولید نمی‌کند. توجه داشته‌باشید که ایستگاهی که در درجه اول به‌عنوان یک ایستگاه مترجم فعالیت می‌کند، اما به‌طور مستقل مبتکر حتی بخش کوچکی از برنامه‌سازی سرویس مادر خود است، نه به‌عنوان یک ایستگاه پخش مجدد، بلکه در چارچوب کاربردهای این صفحه به‌عنوان یک ایستگاه مبتکر در نظر گرفته می‌شود. — با این حال، ایستگاهی که تمایز برنامه‌سازی آن از ایستگاه مادر خود تنها محدود به تبلیغات جداگانه با هدف محلی باشد، به‌عنوان یک پخش‌کنندهٔ مجدد در نظر گرفته می‌شود. همچنین، ایستگاهی که در گذشته یک ایستگاه مبتکر با حقوق متعلق به خود بوده‌است، اما در حال حاضر تنها به‌عنوان ایستگاه پخش مجدد سرویس دیگری فعال است، با توجه به تاریخچه‌اش، ایستگاهی مبتکر تلقی می‌شود.
- یک استثنای کوچک در ایالات متحده آمریکا وجود دارد که شامل ایستگاه‌های مترجمی می‌شود که به‌عنوان ایستگاه پخش آنالوگ همزمان یک شبکهٔ فرزند از یک ایستگاه رادیویی اچ‌دی فعالیت می‌کنند که با هدف پوشش حلقهٔ داخلی یک بازار بزرگ فعال است. با این حال، در بررسی چنین مواردی باید دقت داشت؛ چرا که این قالب‌ها ممکن است فقط برای مدت محدودی باقی بمانند (برای مثال، پخش همزمان موسیقی کریسمس می‌تواند ناسرشناس قلمداد شود)، و ایستگاه‌های مترجم، هر زمان که یک ایستگاه با توان کامل توانایی آن‌ها در پخش را به چالش بکشد، ممکن است مجبور به فسخ قرارداد یا جابجایی شوند یا ممکن است که به قرارداد خود با ایستگاه رادیو اج‌دی مادر پایان دهند. ایستگاه مادر ممکن است پخش مجدد یکی دیگر از ایستگاه‌های خود را به ایستگاه مترجم بسپارد، یا یک ایستگاه خودکار عمومی را بر روی آن موج قرار دهد.
- ایستگاه‌های «مطرح‌شده» – ویکی‌پدیا در گذشته نوشتن مقاله‌ای دربارهٔ یک ایستگاه رادیویی یا تلویزیونی جدید را بلافاصله پس از تأیید مجوز آن یا صدور «پروانهٔ ساخت» ایستگاه و بدون در نظر گرفتن این که ایستگاه هنوز راه‌اندازی شده‌است یا خیر، مجاز می‌دانست. با این حال، تعداد قابل توجهی از چنین ایستگاه‌هایی، به دلایل اقتصادی یا فنی هرگز راه‌اندازی نشدند و مجوزهای آنان منقضی شد. این ایستگاه‌ها به‌اشتباه در مقاله به‌عنوان ایستگاه‌های مبتکر معرفی شده‌بودند؛ در حالی که درواقع قرار بود به‌عنوان پخش‌کنندهٔ مجدد یک ایستگاه دیگر فعال شوند، یا با عبور از محدودیت‌های پروانهٔ ساخت، اقدام به استفاده از آن موج تنها جهت «انبارکردن شناسه‌ها» و/یا نگهداشتن مجوز در حالت معلق و ساکت جهت جلوگیری از استفادهٔ یک پخش‌کنندهٔ دیگر از آن موج کنند. بر همین اساس، یک ایستگاه مطرح‌شده که هنوز راه‌اندازی نشده‌است، تا زمانی که تاریخ راه‌اندازی آن با استناد به پوشش منابع معتبر تأییدپذیر نباشد، نمی‌تواند یک مقالهٔ جداگانه داشته‌باشد.
- حامل‌های فرعی – سرویس‌هایی که در پهنای باند یکسان با موج پخش همگانی حمل می‌شوند، مانند مخابره‌کنندگان زیرنویس اخبار، برنامه‌های صوتی ثانویه یا کانال‌های فرعی رادیویی و تلویزیونی دیجیتال، معمولاً شایستگی داشتن مقاله‌ای مستقل را ندارند و باید در مقالهٔ اصلی ایستگاه پوشش داده‌شوند. خود سرویس، مانند دیس تی‌وی یا آنتنا تی‌وی معمولاً سرشناس محسوب می‌شوند. همچنین یک ایستگاه رادیویی که سیگنال خود را به‌طور همزمان در یک کانال آنالوگ و یک کانال دیجیتال پخش می‌کند، باید در یک‌مقالهٔ جدا تحت پوشش قرار گیرد. این موارد معمولاً شامل کانال‌های فرعی می‌شود که تنها حامل زمان‌بندی‌های سی‌دبلیو پلاس (en) با برنامه‌های محلی و پخش اخبار محدود هستند.
- ایستگاه‌های خواهر – تصمیم برای این که ایستگاه‌های رادیویی و تلویزیونی «خواهر» تحت یک برند مشترک باید در یک مقالهٔ واحد ادغام شوند یا خیر، بر عهدهٔ ویرایشگران یا اجماع کاربران است.
- ایستگاه‌های بدون مجوز – ایستگاه‌هایی که برای فعالیت نیازی به اخذ مجوز ندارند، مانند ایستگاه‌های پارت ۱۵ (en) در ایالات متحده، ایستگاه‌های وی‌اف در کانادا، سرویس‌های مدار بسته، پخش‌کنندهٔ دزدان دریایی یا ایستگاه‌های «جریان حامل (en)» محدود به مرزهای یک دانشکده، تنها به‌واسطهٔ وجودشان سرشناس محسوب نمی‌شوند، اما با احراز شرایط وپ:شرکت می‌توان برای آن‌ها سرشناسی در نظر گرفت. در صورت تأییدپذیر بودن محتوا، می‌توان به یک ایستگاه بدون مجوز در زمینه‌ای متناسب اشاره کرد (مانند مقاله‌ای دربارهٔ سازمان مادر ایستگاه یا مدرسهٔ تحت پوشش آن، در صورت وجود یا داشتن قابلیت ایجاد)، اما تا پیش از آن که با اتکا به منابع معتبر نتوان طبق وپ:سرشناسی مقاله‌ای مستند پوشش منابع معتبر برای آن نوشت، شایستهٔ داشتن مقاله‌ای جداگانه برای خود نخواهد بود.
- ایستگاه‌های موقت – در بسیاری از کشورها، یک ایستگاه رادیویی می‌تواند برای فعالیت در قالب ایستگاهی مختص «رویدادهای ویژه» برای مدتی کوتاه مجوز پخش دریافت کند. نمونه‌هایی از این مجوزها شامل مجوز سرویس محدود (en) در بریتانیا یا اعتبار ویژه موقت (en) در ایالات متحده می‌شوند. چنین ایستگاهی تنها برای چند هفته (یا در بهترین حالت برای چند ماه) فعال خواهد ماند، اما پس از این مدت باید تا پیش از اخذ مجوز کوتاه‌مدت یا بلندمدت جدید فعالیت خود را متوقف کند. این نوع از ایستگاه‌ها سرشناس نیستند؛ مگر آن که مطابق با وپ:سرشناسی بتوانند به‌خوبی منبع‌دهی شوند. اما می‌توان در مقاله‌ای با موضوع خود رویداد تحت پوشش ایستگاه، در صورتی که شرایط ایجاد را داشته‌باشد، یا از پیش موجود باشد، به آن‌ها اشاره کرد.
- تلویزیون‌های کابلی – کانال‌های کابلی ملی یا منطقه‌ای به‌طور کلی سرشناس محسوب می‌شوند. ایستگاه‌های کابلی با دسترسی عمومی سرشناس نیستند مگر آن که یک شهر بزرگ یا یک منطقهٔ بزرگ را تحت پوشش قرار داده‌باشند. برای مثال، یک کانال با دسترسی عمومی که یک استان را پوشش می‌دهد یا کانال با پوشش شهر نیویورک را می‌توان سرشناس در نظر گرفت. خوراک‌های دارای «دسترسی دولتی» که در تولید متن از رویدادهای اجتماعی و نشست‌های شورای شهر برای ارائه به جمعیتی ۵۰٬۰۰۰ نفری فعال هستند، به‌طور کلی سرشناس محسوب نمی‌شوند، اما در صورت احراز معیارهای درج‌شده در وپ:شرکت، می‌توان برای آن‌ها سرشناسی نسبی در نظر گرفت.
- رادیوهای کابلی و ماهواره‌ای – به‌طور کلی، «کانال‌های» منحصربه‌فردی که توسط رادیوهای اشتراکی ماهواره‌ای یا رادیوهای کابلی حمل می‌شوند سرشناس قلمداد نمی‌شوند؛ چرا که ممکن است از سوی ارائه‌دهندهٔ سرویس اضافه یا محذوف شوند. با این حال، خود سرویس به‌عنوان یک کلیت احتمالاً سرشناسی دارد، و کانال‌های فردی در صورت احراز معیار عمومی سرشناسی به‌واسطهٔ پوشش مستقل رسانه‌ها، می‌توانند سرشناس باشند.
رسانه‌های دانشجویی ویرایش
رسانه‌های دانشجویی، مانند ایستگاه‌های پخش رادیوی دانشگاهی (en) و روزنامه‌های دانشجویی، تنها به این دلیل که جمعیت دانش‌آموزان یک دانشگاه یا کالج را پوشش می‌دهند، ناسرشناس تلقی نمی‌شوند، بلکه با همان معیارهای فراگیر برای سایر خروجی‌های رسانه‌ای قضاوت می‌شوند. نام ایستگاه رادیویی یا روزنامهٔ دانشجویی که ناسرشناس دانسته می‌شود، باید به مقالهٔ دانشگاه یا دانشکدهٔ تحت پوشش خود تغییرمسیر داده‌شود.
برنامه‌ها ویرایش
به‌طور کلی، اگر یک برنامهٔ رادیویی یا تلویزیونی منحصربه‌فرد در شبکه‌ای از ایستگاه‌های رادیویی یا تلویزیونی (ملی یا منطقه‌ای) یا یک کانال تلویزیون کابلی با طیف گسترده‌ای از مخاطبان ملی یا منطقه‌ای پخش شود، احتمالاً سرشناس است. اما در صورتی که تنها در یک بازار رسانه‌ای محلی پخش شود، احتمال سرشناس بودنش بسیار کمتر است.
با این حال، در هر دو صورت وجود یا عدم وجود منابع معتبر، نسبت به گسترهٔ جغرافیایی مخاطبان برنامه تعیین‌کننده‌تر است. برای مثال، یک برنامهٔ گفتگوی رادیویی کاملاً محلی، درصورتی که به‌گونه‌ای ارجاع‌پذیر نقش مهمی در افشای یک رسوایی سیاسی ایفا کرده‌باشد، ممکن است از سرشناسی کافی برخوردار باشد، و در مقابل، یک برنامهٔ تلویزیونی در سطح ملی، در صورتی که خیلی زود و پیش از کسب هرگونه پوشش رسانه‌ای لغو شده‌باشد، ممکن است سرشناس نباشد.
قسمت‌های آزمایشی که به پخش مجموعه نرسیده‌اند، به‌طور معمول شایستهٔ داشتن مقاله در ویکی‌پدیا نیستند—در بیشتر موارد مجموعه‌های تلویزیونی تا پیش از آن که زمان‌بندی آن‌ها به‌عنوان یک مجموعهٔ ادامه‌دار به‌طور رسمی از سوی یک شبکهٔ تلویزیونی یا یم ارائه‌دهندهٔ سرویس جاری تأیید نشود، فاقد شایستگی برای داشتن مقاله هستند (برای مثال، زمان‌بندی و ادامه‌دار بودن آن در قالب یک مجموعه، در یک پرده‌برداری میدانی (en) اعلام شده‌باشد، یک تریلر تبلیغاتی از آن منتشر شده‌باشد و/یا تاریخ مشخصی برای اکران آن اعلام شده‌باشد). صرفاً یک اعلامیهٔ صرف مبنی بر آغاز توسعهٔ قسمت آزمایشی را می‌توان در مقاله‌های ویکی‌پدیا پیرامون سازندگان، نویسندگان یا عوامل تأییدشدهٔ مجموعه مورد اشاره قرار داد، اما در فقدان شواهد کافی برای اثبات سرشناسی به‌دلایلی بیشتر از یک تأییدیهٔ ساده از وجود آن، اعلامیه به‌تنهایی نمی‌تواند اساس کافی برای مقاله‌ای جداگانه در مورد خود قسمت آزمایشی باشد. یک قسمت آزمایشی پخش‌نشده مانند آکوامن (قسمت آزمایشی) (en) یا پرطرفدار مارول (en) ممکن است شرایط داشتن مقاله را دارا باشد، در صورتی که تعداد قابل توجهی منبع معتبر، مستقل از محتوای بازاریابی آن، به پوشش فرایند توسعه و سایر ابعاد تولید آن قسمت آزمایشی پرداخته‌باشند.
مقالهٔ یک ایستگاه رادیویی یا تلویزیونی نباید شامل فهرستی جامع از زمان‌بندی کامل پخش ایستگاه باشد. اطلاعات اولیهٔ زمان‌بندی دربارهٔ بخش‌های مهم پخش برنامه‌ها، مانند زمان‌بندی زمان اصلی یک شبکهٔ تلویزیونی ملی می‌تواند در مقاله‌های متناسب درج شود—اما از آنجا که ویکی‌پدیا یک راهنمای برنامهٔ الکترونیکی نیست، این زمان‌بندی نباید به‌صورت هفتگی با برنامه‌های ویژه یا تغییرات موقتی در برنامه‌ها به‌روز شود. محتوایی که به‌طور عمیق‌تری به توصیف برنامه‌های یک ایستگاه می‌پردازند، مجاز هستند، اما تا آنجایی که به‌خوبی منبع‌دهی شده‌باشند و شامل چیزی بیشتر از فهرست نام مجری‌ها باشند. برنامه‌های صنفی که در زمان‌بندی شبکه‌های منحصربه‌فرد هستند، باید به پنج یا شش برنامه با طیف وسیعی از پیگیری‌کنندگان محدود شوند (برای مثال، اشاره به یک ایستگاه تلویزیونی که حامل برنامهٔ قاضی جودی یا جئوپاردی! (en) است، یا برای رادیو، اشاره‌ای به ایستگاه حامل زمان‌بندی «استاندارد» شبکه‌های رادیویی برتر برای پخش برنامه‌های گفتگوی محافظه‌کارانه، مناسب محسوب می‌شود؛ در حالی که به‌طور کلی بهتر است از درج اطلاعات با جزئیات پیرامون برنامه‌ای با سطح پایین نظیر ساخت هالیوود (en) یا سایر برنامه‌هایی غیر برجسته در ایستگاه، اجتناب شود).
فهرست‌ها ویرایش
فهرست‌های نوع مشخصی از خروجی‌های رسانه‌ای (مانند «فهرست ایستگاه‌های رادیویی در ایران» یا «فهرست روزنامه‌ها در فنلاند») فقط باید در سطح کشور یا بخش‌بندی‌های سطح اول (مانند ایالت، استان و غیره) موجود باشند. فهرست‌کردن رسانه‌های شهرهای منحصربه‌فرد یا بازارهای رسانه‌ای گسترده تنها در فهرست‌های «رسانه در (شهر)» مجاز است. در این فهرست‌ها زیربخش‌هایی برای رادیو، تلویزیون و رسانه‌های چاپی در آن شهر مشخص وجود دارد، اما نباید برای هر نوع منحصربه‌فرد از رسانه‌ها یک فهرست جداگانه ایجاد شود.
به‌عنوان نمونه، «فهرست ایستگاه‌های رادیویی در لوییویل، کنتاکی» نباید به‌طور جداگانه ایجاد شود، اما رسانه در لوییویل، کنتاکی (en)، که ترکیبی است از فهرست‌های رادیو، تلویزیون و روزنامه‌های محلی در یک مقالهٔ واحد، می‌تواند فهرستی معتبر باشد.
ردیف کانال‌های یک سرویس ملی، مانند یک شرکت ماهوارهٔ پخش مستقیم که در تمام مناطق تحت پوشش خود ردیف کانال‌هایی یکسان را ارائه می‌دهد، ممکن است محتوای معتبر تلقی شود. با این حال، مقاله‌هایی که ردیف کانال‌های یک شرکت تلویزیون کابلی فردی در بازار محلی را فهرست می‌کنند را ایجاد نکنید.
رده‌ها ویرایش
می‌توان زیررده‌هایی بر پایه تقسیمات جغرافیایی را در موارد متناسب ایجاد کرد (مثلاً :رده:ایستگاه‌های رادیویی در اورگن (en) یا رده:ایستگاه‌های تلویزیونی در انتاریو). در جایی که از چنین رده‌هایی استفاده شده‌است، یک مجموعهٔ جامع از رده‌ها برای تمام تقسیم‌بندی‌ها را بدون توجه به تعداد ایستگاه‌ها در هر ایالت یا استان منحصربه‌فرد ایجاد کنید و سپس به‌جای ردهٔ کشور، از رده‌های ایالت/استان استفاده کنید. در صورتی که تضمینی برای تعداد ایستگاه‌ها وجود داشته‌باشد، متعاقباً باید زیررده‌هایی برای رده‌هایی از این دست ایجاد کرد بر پایه شهر یا بازار طبقه‌بندی شده‌باشند؛ با این حال، خارج کردن تمام ایستگاه‌ها از ردهٔ ایالت/استان و افزودن آن‌ها به رده‌هایی در سطح شهر الزامی نیست. به این معنی که مثلاً رده:ایستگاه‌های رادیویی در اورگن ممکن است شامل زیررده‌هایی برای بازارهای رادیویی بزرگ باشد، اما به زیررده‌هایی برای شهرهای کوچک که تنها دارای یک ایستگاه رادیویی محلی هستند، نیازی ندارد.
زیررده‌ها بر پایه سبک، شبکه یا گروه مالک نیز باید ایجاد شوند (مثلاً رده:ایستگاه‌های رادیویی دانشگاهی در ایالت متحده آمریکا یا رده:ایستگاه‌های شبکه تلویزیونی سی‌تی‌وی). با این حال، زیررده‌های جغرافیایی و غیرجغرافیایی را با یکدیگر ترکیب نکنید — برای مثال، زیررده‌هایی در سطح سوم مانند «ایستگاه‌های رادیویی دانشگاهی در اورگن» یا «ایستگاه‌های شبکه سی‌تی‌وی در انتاریو» را ایجاد نکنید.
رسانه‌های ناسرشناس ویرایش
اگرچه برخی رسانه‌ها ممکن است سرشناس نباشند، اما در صورتی که اطلاعاتی تأییدپذیر از آن‌ها موجود باشد، همچنان می‌توان اطلاعاتی در مورد آن‌ها را به مقاله‌های مرتبط مانند مقالهٔ شرکت یا سازمان مادر آن‌ها، یا به فهرست‌هایی بر پایه مکان، سروسی یا قالب افزود. فهرست‌ها می‌توانند دربردارندهٔ تمام اطلاعات تأییدپذیر دربارهٔ هر رسانه باشند. اگر/زمانی که یک رسانه به سرشناسی کافی برای داشتن مقالهٔ جداگانه رسید، اطلاعاتی که دربارهٔ آن در فهرست درج شده باید به حداقل و تنها اطلاعات اولیه کاهش یافته و پیوندی به مقالهٔ مستقل رسانه در فهرست درج شود.
پانویس ویرایش
- ↑ تبلیغ برای خود و ارزیابی محصول راهی برای داشتن مقاله‌ای دانشنامه‌ای نیست. کارهای منتشرشده باید نوشتهٔ دیگران در مورد رسانه باشند. (برای آگاهی از مشکلات تأییدپذیری و بی‌طرفی که در صورت استفاده از خود موضوع مقاله به‌عنوان منبع محتوا، بر محتوا تأثیر می‌گذارد، ویکی‌پدیا:خودزندگی‌نامه را ببینید.) آزمون ابتدایی سرشناسی می‌تواند این باشد که بررسی کنید که آیا افراد مستقل از خود موضوع در عمل رسانه را به‌اندازه‌ای سرشناس دانسته‌اند که مطالبی غیربدیهی که بر موضوع تمرکز دارند را نوشته و منتشر کرده‌باشند یا خیر.
- ↑ «موضوع» یک کار به معنی پرداختن غیرجزئی است و شامل اشاره‌های جزئی به کتاب، نویسندهٔ آن، یا اشاره به تاریخ انتشار، فهرست قیمت‌ها و سایر گونه‌های پرداختن به جزئیات غیرمستند نمی‌شود.
- ↑ «غیرجزئی» شامل وبگاه‌های شخصی،وب‌نوشت‌ها، تابلوهای اعلانات، ارسال‌ها در یوزنت، ویکی‌ها و سایر رسانه‌هایی که خودشان معتبر نیستند، نمی‌شود. بررسی شیوهٔ پرداختن نیز خود امری پراهمیت است؛ به‌عنوان مثال، وبگاه Slashdot.org معتبر است، اما مطالبی که در مورد موضوع به‌دست اعضای عمومی این سایت ارسال می‌شوند، مورد تأیید خود سایت نیستند. در بررسی این که نویسنده، ناشر، نماینده، فروشنده یا هر عامل دیگری از یک کتاب به‌هیچ طریقی علاقه‌ای به هرگونه منبع ثالثیه‌ای ندارد، دقت کنید.
- ↑ «مستقل» به‌معنی غیروابسته به صنعت انتشارات نیست؛ بلکه تنها به آن منابعی اشاره دارد که خود عملاً با آن کتاب خاص درگیر هستند.
- ↑ تبلیغ برای خود و گمارش محصول راهی برای دستیابی به مقاله‌ای در ویکی‌پدیا نیست. کارهای منتشرشده باید نوشته شخصی دیگر دربارهٔ کتاب باشند. (برای آگاهی از مشکلات تأییدپذیری و بی‌طرفی که در صورت استفاده از خود موضوع مقاله به‌عنوان منبع محتوا، بر محتوا تأثیر می‌گذارد، ویکی‌پدیا:خودزندگی‌نامه را ببینید). شاخص سنجش سرشناسی این است که افرادی مستقل از خود موضوع مقاله (یا نویسنده، ناشر، فروشنده یا عامل آن) حقیقتاً کتاب را به‌اندازه‌ای قابل توجه دانسته‌باشند که کارهایی غیرجزئی که بر آن تمرکز دارند را نوشته و منتشر کرده‌باشند.
- ↑ این معیار شامل کتاب‌های درسی یا کتاب‌های مرجع که به‌طور اختصاصی برای برنامه‌های تحصیلی و پژوهشی نوشته شده‌اند نمی‌شود، بلکه تنها شامل کارهای مستقلی می‌شود که به‌اندازهٔ کافی قابل توجه تلقی شده‌اند که خود موضوع پژوهش باشند. این کارهای می‌توانند مواردی نظیر کارهای مهم با موضوع فلسفه، ادبیات یا علوم باشند.
- ↑ به‌عنوان مثال، فردی که زندگی یا نوشته‌های او موضوع تحقیق‌های معمول در کلاس‌های درسی است.
- ↑ نمونه‌هایی از این موارد شامل نظرسنجی سایت اند ساند، ۱۰۰ سال… ۱۰۰ فیلم به انتخاب بفا، اتمام صد سالگی سینما، نظرسنجی منتقدین صدای دهکده ۱۹۹۹، نظرسنجی پوستیفی و غیره باشد.
- ↑ این معیار، ثانویه است. بیشتر فیلم‌هایی که این معیار را احراز می‌کنند، از پیش معیار نخست را هم دارند. با این حال، این داشتن معیار تضمین می‌کند که پوشش ما از چنین محتوایی قابل تکمیل است. استانداردهای تشخیص یک جایزهٔ بزرگ هنوز تدوین نشده‌اند، اما این موضوع نباید به‌گونه‌ای تفسیر شود که در شمول یک جایزهٔ اسکار یا جایزهٔ بزرگ جشنوارهٔ کن شکی ایجاد کند. بسیاری از جشنواره‌های بزرگ مانند ونیز یا برلین باید به‌عنوان احراز کنندهٔ استانداردهای ما در نظر گرفته‌شوند.
- ↑ برای مثال، ثبت ملی فیلم ایالات متحده را ببینید. هر کشوری با یک بایگانی قابل مقایسه، می‌تواند با استانداردهای ما منطبق باشد.