ویکی‌پدیا:پنبه‌دزد، دست به ریشش می‌کشد
 | این صفحه حاوی یک انشا دربارهٔ سیاست قطع دسترسی است. این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا نیستند؛ چرا که به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند. |
 | این صفحه در یک نگاه: کاربری که نیت خوش ندارد، دست آخر نیت خود را برملا خواهد کرد. فقط کافیست شرایط را برای او محیا کنید. |
.jpg)
همان‌طور که قدیمی‌ها می‌گفتند، «پنبه‌دزد، دست به ریشش می‌کشد.» کاربری که قصد سوءاستفاده از ویکی‌پدیا را داشته باشد (پنبه‌ها را در خانه‌اش انبار کرده باشد)، بالاخره جایی خودش را لو می‌دهد و اهداف خود را برملا خواهد کرد (مدام دست به ریشش می‌کشد که مبادا پنبه‌ای به آن چسبیده باشد). فقط کافیست که فرصت و ابزارهای کافی را در اختیار او قرار دهید (به او فرصت دهید تا پنبه‌ها را انبار کند). بهترین رویکرد هنگام مواجهه با کاربران بسته‌شده نیز همین است. اگر کاربر در مورد نکات ظریف‌تر قطع دسترسی اولیه بحثی نمی‌کند یا درخواست توضیحات بیشتری ندارد و در عوض التماس می‌کند که دسترسی‌اش باز شود و قسم می‌خورد که متوجه دلیل قطع دسترسی خود هست و آن را تکرار نخواهد کرد، معمولاً بهتر است[یادداشت ۱] که دسترسی کاربر باز شود و تأکید شود که این آخرین فرصت او است. اگر کاربر به قولی که داده پایبند باشد، بهترین کار همان باز کردن دسترسی کاربر است، در غیر این صورت، خیلی زود دسترسی کاربر دوباره بسته خواهد شد.
گاهی بحث دربارهٔ این که به یک کاربر باید هشدار داده شود یا باید دسترسی او بسته شود، بالا می‌گیرد. در چنین مواردی، معمولاً بهتر است که به کاربر هشدار داده شود. در صورتی که نیاز به قطع دسترسی باشد، در آیندهٔ نه‌چندان دور کاربر خود نشان خواهد داد که دسترسی‌اش باید بسته شود.
از این انشا می‌توان در موارد دیگری نظیر یافتن حساب‌های زاپاس نیز الهام گرفت. برای اطلاعات بیشتر § سایر کاربردها را ببینید. با این حال از این انشا برای «پنبه‌دزد» خواندن کاربران دیگر استفاده نکنید (برای اطلاعات بیشتر § ارجاع به این انشا را ببینید).
نمونه کاربردها هنگام بررسی درخواست باز شدن ویرایش
نمونه ۱: طرفدار موسیقی ویرایش
- کاربر:من‌نبودم شروع به افزودن پیوندهای بیرونی فله‌ای و تحقیق دست اول به چندین مقاله پیرامون موسیقی‌دان مورد علاقهٔ خود می‌کند و در این مدت چندین بار کاربران به او هشدار می‌دهند که دست نگه دارد.
- پس از آن که کاربر با وجود هشدار نهایی همچنان به کار خود ادامه می‌دهد، مدیر کاربر:هرزگیر دسترسی ویرایشی او را قطع می‌کند.
- کاربر من‌نبودم تقریباً بلافاصله درخواست باز شدن می‌دهد. او در درخواست خود اعلام می‌کند که اکنون متوجه کار اشتباه خود شده است و قول می‌دهد که دیگر آن کار را تکرار نکند و می‌افزاید که عمیقاً پشیمان است و نمی‌دانسته است که کار او برخلاف قوانین دانشنامه است.
نمونه ۲: «دفاعیه برادر کوچک» ویرایش
- کاربر:برادر بزرگ‌تر گاهی با فواصل زمانی زیاد مشارکت‌هایی در ویکی‌پدیا داشته است، اما به واقع موجب اخلال یا صدمه‌ای به پروژه نشده است.
- در یک شب آخر هفته برادر بزرگ‌تر دست به افزودن دوبیتی‌های قافیه‌دار حاوی توهین‌های نژادی زننده به چندین مقالهٔ به‌ظاهر نامرتبط می‌زند.
- با گذشت دو روز از مدت قطع دسترسی سه‌ماههٔ او به‌دلیل خرابکاری، از استدلال کهنهٔ «گوشی دست برادر کوچکم بود و او این کار را کرد» استفاده می‌کند و حالا برادر کوچکش به‌شدت به دردسر افتاده است.
محتمل‌ترین واکنش‌ها ویرایش
مدیری که این درخواست‌ها را بررسی می‌کند چند انتخاب پیش روی خود دارد:
- رد کردن درخواست به این دلیل که باور دارد ویرایشگر دروغ می‌گوید.
- انجام بحث‌های طولانی تا زمانی که هم کاربر بسته‌شده و هم مدیر بررسی‌کننده یکایک ویرایش‌های کاربر را بررسی کرده و تمام محتوای آن‌ها را تحلیل کرده باشند.
- باز کردن دسترسی و اعطای شانسی دیگر به کاربر برای اثبات این که متوجه اشتباه خود شده است و قادر به خودداری از تکرار رفتار قبلی هست، یا در مقابل شانسی برای اثبات این که متوجه اشتباه خود نیست و اساساً برایش اهمیتی هم ندارد و تنها به‌دنبال یک مدیر دلسوز است که دسترسی‌اش را باز کند. اگرچه که نمی‌داند که درواقع «دست به ریشش کشیده» و دسترسی ویرایشی او خیلی زود دوباره و این بار برای مدت نامعینی بسته خواهد شد.
نمی‌توان گفت که این روش، همواره بهترین روش است. گاهی آن بحث‌های طولانی پیرامون باز کردن دسترسی به نتایجی واقعی منجر می‌شوند که کاربر را از دلیل بسته‌شدن دسترسی‌اش آگاه می‌کنند و به او کمک می‌کنند تا نحوهٔ مشارکت سازنده را یاد بگیرد. اما این کار به یک آزمون لیتموس ساده بر روی خلوص نیت و اشتیاق کاربر به ویرایش سازنده می‌ماند و می‌تواند بسیار مؤثر باشد. گاهی حتی پس از انجام بحث‌های طولانی همچنان تشخیص این که کاربر متوجه اشتباه خود شده و/یا قصد دارد ویرایش اخلالگرانه را متوقف کند یا خیر، سخت است و تنها راه دریافتن این موضوع این است که به او فرصت کافی داده شود.
سایر کاربردها ویرایش
یافتن حساب‌های زاپاس ویرایش
نمونه ۱ ویرایش
کاربر:فلان بهمانی برای ساخت یک مقالهٔ خاص دربارهٔ یک شخص ناسرشناس با عنوان فلان بهمانی تلاش می‌کند و پس از دریافت هشدارهای متعدد دربارهٔ سرشناسی و خودداری از ایجادهای پی‌درپی، همچنان به تلاش و اخلالگری برای ایجاد این مقاله ادامه می‌دهد و در نهایت دسترسی ویرایشی او توسط یک مدیر بسته می‌شود. این شخص بعداً حساب دیگری می‌سازد و دوباره مقاله را در همان عنوان قبلی یعنی فلان بهمانی ایجاد می‌کند. پس از آن، بدون نیاز به انجام بازرسی یا انجام بررسی‌های دقیق در مشارکت‌های کاربر می‌توان دریافت که این کاربر جدید، احتمالاً همان کاربر قبلی است که دسترسی‌اش بسته شده است. بنابراین بهتر است که آن صفحهٔ خاص دست کم برای مدتی در برابر ایجاد محافظت نشود تا بتوان بدون هیچ زحمتی زاپاس‌های کاربر اولیه را پیدا کرد و دسترسی‌شان را بست. هرچند که حذف مکرر صفحه نیز می‌تواند کمی بر تمرکز کاربران اثر بگذارد یا زمان آن‌ها را بگیرد، اما معمولاً حذف و سپس پیگیری یک صفحه (برای آگاهی از ایجاد مجدد آن) وقت و انرژی کمتری می‌طلبد تا بررسی عمیق مشارکت‌های یک کاربر مشکوک به زاپاس با ۳ هفته عمر ویکی‌نویسی و بیش از ۵۰۰ ویرایش.
نمونه ۲ ویرایش
کاربر:بهمانی مدتی در مقاله‌های سیاسی به ویرایش‌های جانبدارانه مشغول بوده و تلاش داشته است که محتوای آن مقاله را به نفع یک جناح سیاسی خاص تغییر دهد. او برای مدت قابل توجهی به این کار مشغول بوده و پس از هشدارها و قطع دسترسی‌ها متعدد، در نهایت دسترسی ویرایشی خود را برای همیشه از دست می‌دهد. پس از ایجاد چندین حساب زاپاس توسط آن شخص و تلاش برای تکرار ویرایش‌ها در آن مقاله، مقاله در سطح کاربران تأییدشده محافظت می‌شود و وقتی مشخص می‌شود که کاربر پس از ۴ روز و انجام ۱۰ ویرایش با زاپاس جدید خود همچنان دست از ویرایش آن مقاله نمی‌کشد، سطح حفاظت مقاله به قفل آبی (کاربران تأییدشده پایدار) افزایش می‌یابد. اما کاربر همچنان مصر است که ویرایش‌های خود در آن مقاله را تکرار کند؛ بنابراین دوباره حساب جدیدی می‌سازد و پس از انجام ۵۰۰ ویرایش و کسب دسترسی تأییدشدهٔ پایدار، دوباره به سراغ مقالهٔ مزبور می‌رود. چنین کاربرانی معمولاً برای بالا بردن تعداد ویرایش‌های خود به استفاده از ابزارهای نیمه‌خودکار روی می‌آورند؛ چرا که با این کار سریع‌تر می‌توانند به هدف خود برسند.
در چنین مواردی بهتر است امکانات لازم در اختیار این کاربران قرار گیرد تا بتوانند به هدف خود برسند. شناسایی حساب زاپاسی که به هدف خود رسیده است، عموماً آسان‌تر است.
چه‌زمان نباید از این روش پیروی کرد؟ ویرایش
- وقتی کاربر تاکنون بارها به دلیل مشابه دسترسی ویرایشی خود را از دست داده است، به این معنی است که فرصت کافی به او داده شده و او نیز بارها دست به ریشش کشیده است؛ اما ظاهراً ریشش سفید بوده و پنبه‌ها را ندیده‌اید
- هنگامی که دسترسی کاربر به‌شکلی موجه بسته شده، اما هیچ نشانه‌ای از پذیرش و درک اشتباه در رفتار او دیده نمی‌شود
- در صورتی که با تهدیدهای قانونی یا تهدید به صدمه زدن به خود یا دیگران مواجه باشید که پس‌گرفته نیز نشده‌اند
- مدیری که قطع دسترسی را اعمال کرده است، مخالفت جدی با باز شدن دسترسی کاربر داشته باشد
- کاربران تحریم/طرد شده – کاربرانی که از سوی اجتماع یا هیئت نظارت تحریم یا طر شده‌اند یا دسترسی آن‌ها پیرو بحث‌های انجام‌شده بسته شده است
- با این حال، این انشا ممکن است بر کاربران تحریم‌شده به‌دلیل دور زدن قطع دسترسی نیز پس از مدتی قابل اعمال باشد
- حساب‌های به خطر افتاده
ارجاع به این انشا ویرایش
این انشا با هدف کمک به مدیران هنگام بررسی درخواست‌های باز شدن ایجاد شده است و عموماً در بحث‌های میان مدیران دربارهٔ درخواست‌های باز شدن مورد ارجاع قرار می‌گیرد. هنگام بحث مستقیم با کاربر بسته‌شده یا در سایر بحث‌ها برای اشاره به کاربران (یعنی «پنبه‌دزد» خواندن کاربران) از این انشا استفاده نکنید. استفاده و ارجاع نادرست به این انشا، به‌شکلی که ناقض سیاست ویکی‌پدیا:نزاکت دانسته شود، ممکن است به قطع دسترسی کاربر ارجاع‌دهنده منجر شود و فرصتی برای انبار کردن پنبه نیز به او داده نشود.
یادداشت‌ها ویرایش
- ↑ در مواردی که جدی نیستند (خرابکاری، ویرایش اخلالگرانه، جنگ ویرایشی) و نه در موارد تخطی جدی (نظیر نقض واضح و آشکار سیاست زندگی‌نامهٔ زندگان، زاپاس‌بازی، یا سوءاستفاده بلندمدت)