پیروزی پیرهی

پیروزی پیرهی (به انگلیسی: Pyrrhic victory) یا پیروزی شکست‌آمیز که به «پیروز شدن به سبک پیرهوس» هم شناخته می‌شود، پیروزی است که چنان خسارت زیادی بر فرد یا گروه پیروز وارد می‌کند که با شکست فرق چندانی ندارد.^[۱] چنین پیروزی هرگونه حس واقعی موفقیت را نفی می‌کند یا به پیشرفت بلندمدت آسیب می‌زند.

نام‌شناسی ویرایش

این عبارت از نقل قولی از پادشاه پیرهوس اهل اپیروس یونان سرچشمه می‌گیرد که پیروزی او بر رومیان در نبرد آسکولوم در سال ۲۷۹ پ.م بسیاری از نیروهایش را نابود کرد و به پایان کارزار او منجر شد.

در هر دو پیروزی که اپیروسی‌ها داشتند (نبرد هراکلیا و آکسولوم)، رومی‌ها تلفات بیشتری متحمل شدند؛ اما تعداد جایگزین‌های بسیار بیشتری داشتند. بنابراین تلفات تأثیر کمتری بر تلاش‌های پیکارجویان روم نسبت به تلفات پادشاه پیرهوس داشت.

معرفی ویرایش

پس از نبرد، پلوتارک در گزارشی از دیونیسیوس چنین می‌گوید:

ارتش‌ها از هم جدا شدند و گفته می‌شود، پیرهوس به کسی که از پیروزی او شادی می‌کرد گفت: «از پیروزی‌مان خوشحالی می‌کنی حال آنکه یک پیروزی دیگر ما را کاملاً از بین می‌برد!» زیرا او بخش زیادی از نیروهایی را که با خود آورده بود و تقریباً همه دوستان خاص و فرماندهان اصلی خود را از دست داده بود. در آنجا هیچ‌کس دیگری برای جذب نیرو وجود نداشت و او هم پیمانان ایتالیایی را عقب مانده (از لحاظ تجهیزات و سازو برگ نظامی) یافت. از سوی دیگر، اردوگاه رومیان از چشمه‌ای که مدام از شهر بیرون می‌ریخت، به‌سرعت و به وفور مملو از افراد تازه‌کاری می‌شد که اصلاً هم به‌خاطر ضرری که متحمل شده‌ بودند از شجاعت‌شان فروکش نمی‌کرد؛ بلکه حتی از خشمگین‌تر می‌شدند و در آنجا تصمیم قطعی برای ادامه جنگ وجود داشت.^[۲]

خلاصه این داستان اغلب چنین نقل می‌شود:

«

اگر دوباره به چنین پیروزی برسم، بدون هیچ سربازی به اپیروس باز خواهم گشت.

»

—ارسیوس^[۳]

یا

«

اگر در یک نبرد دیگر با رومیان پیروز شویم، به کلی نابود خواهیم شد.

»

—پلوتارک^[۴]