چانگ ای ۴ (به چینی: 嫦娥 四号) و (به انگلیسی: Chang'e 4) یک مأموریت اکتشاف ماه چینی است که موفق به انجام نخستین فرود نرم در سمت پنهان ماه (در نواحی قطب جنوب کره ماه)، در تاریخ ۳ ژانویه ۲۰۱۹ گردید.[۹][۱۰] تا پیش از این پروژه، تمام فرودها در بخش دیگر ماه یعنی سمت پیدای ماه بوده است.[۱۱] یک ماهوارهٔ رلهٔ ارتباطی، «کویکیاو»، ابتدا در ماه مهٔ ۲۰۱۸ به یک مدار هالو در نزدیکی نقطهٔ نقطهٔ لاگرانژی L2 زمین-ماه در ماه دسامبر ۲۰۱۸ راه اندازی شد. سطح‌نشین رباتیک و نیز ماه‌نورد رباتیک[۱۲] در ۷ دسامبر ۲۰۱۸ راه اندازی شدند و در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۸ در مدار پیرامون ماه قرار گرفتند. سطح‌نشین رباتیک در تاریخ ۳ ژانویهٔ ۲۰۱۹ در ساعت 2:26 UTC ۱۱ سمت پنهان ماه خاک آن را لمس کرد و نخستین فضاپیمایی گردید که در سمت پنهان ماه فرود آمده‌است.

چانگ ای ۴
سطح‌نشین چانگ ای ۴
 



چانگ ای ۴
گونه مأموریتسطح‌نشین، و ماه‌نورد (اکتشاف فضایی)
اپراتورسازمان ملی فضایی چین (CNSA)
مدت مأموریتسطح‌نشین: ۱۲ ماه
ماه‌نورد: ۳ ماه[۱]
ویژگی‌های فضاپیما
جرم پرتابLander: 1,200 kg[۲]
Rover: 140 kg[۲]
جرم فرودTotal: ~1,200 kg; rover: 140 kg
ابعادRover: ۱٫۵ × ۱٫۰ × ۱.0 m[۳]
آغاز مأموریت
تاریخ راه‌اندازیLander and rover: ۷ دسامبر ۲۰۱۸, 18:23 UTC[۴]
موشکلانگ مارس ۳بی[۵][۶]
سایت پرتابمرکز راه‌اندازی ماهواره شیچانگ
Invalid value for parameter "type"
Invalid parameter۳ ژانویه ۲۰۱۹, ۲:۲۶[۷]
"location" should not be set for flyby missionsدهانه فون کارمان (ماه)[۸] حوضه قطب جنوب – آیتکن
 

این مأموریت در پیگیری مأموریت چانگ ای ۳ انجام شد، که نخستین فرود چینی‌ها در ماه است. فضاپیمای چانگ ای ۴ در ابتدا به عنوان پشتیبانی برای چانگ ای ۳ ساخته شد و پس از آن‌که چانگ ای ۳ در سال ۲۰۱۳ به موفقیت رسید برای استفادهٔ دیگری آماده بود و در نهایت چانگ ای ۴ برای برآورده ساختن هدف‌های علمی بعدی تنظیم و پیکربندی شد. همانند پیشینیانش، نام این مأموریت با استفاده و برگرفته از چانگ ای (Chang'e)؛ الههٔ ماه چینی، نامگذاری شده‌است.

سمت پنهان ماه ویرایش

 
سمت پنهان ماه که به دلیل قفل کشندی (جزر و مدی) از زمین قابل مشاهده نیست. محل فرود در دهانه فون کارمان در مرکز قسمت پایین تصویر قرار دارد.

مرحله‌های پروژه ویرایش

برنامهٔ ماهواره‌ای چینی کاوشگری و اکتشاف ماه در سه مرحله؛ به ترتیب و همگام با پیشبرد تکنولوژیکی لازم طراحی شده‌است:
فاز نخست، رسیدن به مدار ماه است، هدفی که تکمیل شده توسط چانگ ای ۱ در سال ۲۰۰۷ و چانگ ای ۲ در سال ۲۰۱۰ تکمیل گردید.
فاز دوم فرود بر سطح ماه و استفاده از سطح‌نورد برای جابه‌جایی و حرکت، همان‌گونه که چانگ ای ۳ در سال ۲۰۱۳ و چانگ ای ۴ در ژانویه ۲۰۱۹ انجام دادند.
فاز سوم جمع‌آوری نمونه‌های خاک ماه از سایت‌های نزدیک و ارسال آن‌ها به زمین است، مأموریتی که در آینده چانگ ای ۵ و چانگ ای ۶ انجام خواهند داد. هدف این برنامه، فراهم‌ساختن امکان فرود خدمهٔ فضانورد در دههٔ ۲۰۳۰ و احتمالاً ساختن یک پایگاه در نزدیکی قطب جنوب ماه است.[۱۳][۱۴][۱۵] برنامهٔ اکتشاف ماه چین برای نخستین بار ترکیب سرمایه‌گذاری خصوصی افراد و شرکت‌ها را آغاز کرده‌است، حرکتی که با هدف تسریع نوآوری هوا و فضا، کاهش هزینه‌های تولید و ارتقای روابط نظامی و غیرنظامی است.[۱۶]

نخستین نگاره پانوراما از طرف دور ماه ویرایش

چانگ ای ۴ نخستین ماه‌نوردی است که نیمه تاریک کره ماه را که از زمین غیر قابل دید است کاوش می‌کند.[۱۷][۱۸]

 
نخستین نگارهٔ پانوراما از سمت پنهان ماه

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. China says it will launch 2 robots to the far side of the moon in December on an unprecedented lunar exploration mission. Dave Mosher, Business Insider. 16 August 2018.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ Chang'e 3, 4 (CE 3, 4) بایگانی‌شده در ۲۰ مارس ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Gunter Dirk Krebs, Gunter's Space Page.
  3. This is the rover China will send to the 'dark side' of the Moon بایگانی‌شده در ۳۱ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Steven Jiang, CNN News. 16 August 2018.
  4. "探月工程嫦娥四号探测器成功发射 开启人类首次月球背面软着陆探测之旅". China National Space Administration. Archived from the original on 10 December 2018. Retrieved 8 December 2018.
  5. Chang'e-4: Far side of the Moon lander and rover mission to launch in December بایگانی‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Global Times, 18 June 2018.
  6. Launch Schedule 2018 بایگانی‌شده در ۱۶ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. SpaceflightNow, 18 September 2018.
  7. Barbosa, Rui (3 January 2019). "China lands Chang'e-4 mission on the far side of the Moon". Nasaspacefight (به انگلیسی).
  8. https://www.airspacemag.com/daily-planet/chinas-journey-lunar-far-side-missed-opportunity-180963703/
  9. Lyons, Kate. "Chang'e 4 landing: China probe makes historic touchdown on far side of the moon" (به انگلیسی). The Guardian. Retrieved 3 January 2019.
  10. http://www.planetary.org/blogs/jason-davis/change4-success.html
  11. "Chinese spacecraft makes first landing on moon's far side". AP NEWS. 2019-01-03. Retrieved 2019-01-03.
  12. This map shows exactly where China landed its Chang'e-4 spacecraft on the far side of the moon. Dave Mosherand and Shayanne Gal, Business Insider. 3 January 2019.
  13. China Prepares for Breakthrough Chang'e 4 Moon Landing in 2018 بایگانی‌شده در ۱۱ ژانویه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Sputnik News, 31 December 2017.
  14. China lays out its ambitions to colonize the moon and build a "lunar palace" بایگانی‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine. Echo Huang, Quartz. 26 April 2018.
  15. China’s moon mission to boldly go a step further بایگانی‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine. Stuart Clark, The Guardian 31 December 2017.
  16. "China Outlines New Rockets, Space Station and Moon Plans". Space. 17 March 2015. Archived from the original on 1 July 2016. Retrieved 27 March 2015.
  17. www.yjc.ir https://www.yjc.ir/fa/news/6784770/تصاویرى-زیبا-و-مهیج-از-فرود-ماه‌نورد-چینی-در-نیمه-تاریک-کره-ماه. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۱-۱۶. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  18. «چین می‌گوید نخستین گیاهان در ماه جوانه زده‌اند» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۱-۱۶.

الگو:کاوشگرهای سامانه خورشیدی

پیوند به بیرون ویرایش