کازاک

یکی از اقوام اسلاو تبار

کازاک‌ها (به انگلیسی: Cossacks) قومی از تبار اسلاو شرقی و مسیحیان ارتدوکس هستند که زیستگاهشان استپ پونتیک-کاسپین در اوکراین کنونی و جنوب غرب روسیه است.[۱][۲][۳] این قوم قرن‌ها در دوران روسیه تزاری از نوعی خودمختاری برخوردار بود، جنگاورانش زبانزد بودند و به همین دلیل، بخش مهمی از ارتش روسیه را به خود اختصاص دادند و در جنگ‌های توسعه طلبانه تزارها نقشی بسزا ایفا کردند.[۴]

نامه کازاک‌های زاپاروژی به سلطان محمد چهارم عثمانی اثری از ایلیا رپین
کازاک‌ها در شهر گوریاچیی کلیوچ اردیبهشت ۱۲۹۵

کازاک‌ها مردمانی از قوم‌های مختلف جنوب روسیه و اوکراین و لهستان بودند که با فرار از دست اربابان فئودال زندگی آزادی را در استپهای جنوبی و اطراف رودهای دن و دنیپر برگزیده بودند. در جریان جنگ‌های قدرت‌های حاکم بر آن نواحی به تدریج نقش مرزداری به کازاک‌ها داده شد. کازاک‌ها به شجاعت و مهارت‌های سوارکاری معروف بودند. نیروهای کازاک در جریان حمله ناپلئون به روسیه با جنگ‌های نامنظم و ایذایی هراسی در دل سربازان فرانسوی افکنده بودند. تا پایان حکومت تزاری واحدهای منظم نظامی با نام کازاک در ارتش امپراتوری روسیه تشکیل شده بود.[نیازمند منبع]

کازاک و قزاق ویرایش

هرچند نام قوم «کازاک» شبیه قوم «قزاق» است، این دو قوم را نباید با یکدیگر مشتبه کرد:[۵][۶][۷] کازاک‌ها قومی سفید اروپایی و از تبار اسلاو هستند که زیستگاهشان جنوب‌غربی روسیه و غرب اوکراین و، به‌ویژه، جلگه‌‌ی رود دن است، حال‌آنکه قزاق‌ها از نژاد زرد آسیایی و ترک‌تبارند که زیستگاهشان آسیای‌میانه بود و هست و تا قرن نوزدهم، که خان‌نشین‌هایشان به تصرف روسیان درآمد، حضوری در تاریخ روسیه نداشتند. در زبان روسی، کازاک را «کازاخ» می‌گویند که هیچ ارتباط ریشه‌ای با واژه‌ی «قزاق» ندارد. لیکن مترجمانی چون محمود اعتمادزاده (به‌آذین) و احمد شاملو در ترجمه‌ی رمان دن آرام، ضمن خطایی سهوی، «کازاک‌ها» را به «قزاق‌ها» ترجمه کرده بودند.[۴]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. Kollmann, Nancy Shields (2017). The Russian Empire 1450–1801 (1st ed.). Oxford University Press. p. 58. ISBN 978-0-19-928051-3.
  2. O'Rourke, Shane (2011), "Cossacks", The Encyclopedia of War (به انگلیسی), American Cancer Society, doi:10.1002/9781444338232.wbeow143, ISBN 978-1-4443-3823-2
  3. Magocsi, Paul Robert (1996). A History of Ukraine. pp. 179–181.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ مهرداد فرهمند (۲۱ فوریه ۲۰۱۴). «شولوخوف و خطای مترجمان ایرانی». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶.
  5. "Cossack". Online Etymology Dictionary. Etymonline.com. Archived from the original on 2015-10-03. Retrieved 2015-10-02.
  6. "Cossack | Russian and Ukrainian people". Britannica.com. 2015-05-28. Archived from the original on 2015-09-24. Retrieved 2015-10-02.
  7. Lebedynsky, Iaroslav (1995). Histoire des Cosaques [History of the Cossacks] (به فرانسوی). Lyon, FR: Terre Noire. p. 38.