کالابرگ[۱] یا کوپُن (به انگلیسی: coupon) برگه کاغذی است که توسط دولت یا سازمانها در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد تا با ارائه آن کالاهای اساسی خود را دریافت کنند.

نمونه‌هایی از کوپن‌های مخصوص دفترچه بسیج اقتصادی در سال‌های پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران
یک کوپن

ایران ویرایش

در خلال جنگ جهانی دوم دولت از سهمیه بندی کوپنی استفاده کرد.

به دلیل قحطی حاصل جنگ عراق با ایران کل دهه شصت ۱۳۵۹ تا ۱۳۸۸ دولت برنامه سهمیه بندی کوپن ۱۶ قلم کالا اساسی را اجرا کرد.[۲][۳]

سال ۱۴۰۲ از سیزده خرداد وزیر کار ورفاه شبکه ملی اعتبار یا کالابرگ الکترونیک برای چند ده قلم کالا را فقط برای طبقه کم درآمد اجرا کرد.[۴][۵][۶]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. کالابرگ معادل پیشنهادی فرهنگستان زبان فارسی به جای coupon در انگلیسی است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین، صفحهٔ ۵۹». وبگاه رسمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ خرداد ۱۳۸۹.
  2. «ظهور و افول کوپن». روزنامه دنیای اقتصاد. ۲۰۲۳-۰۶-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۳.
  3. https://www.khabaronline.ir/news/1662556/تاریخ-آخرین-کوپن-کاغذی-۵۰-قطعه-کوپن-برای-۱۰-کالای-اساسی
  4. بختیاری, محمد (2020-08-22). "بررسی عملکرد دولت ایران در جیره‌بندی کالا و توزیع کوپن در جنگ جهانی دوم (مطالعه موردی: قند و شکر)". تحقیقات تاریخ اجتماعی. 10 (1): 63–90. doi:10.30465/shc.2020.28338.2010. ISSN 2383-0484.
  5. www.irna.ir https://www.irna.ir/news/85002161/فیلم-مزیت-های-طرح-کالابرگ-الکترونیک-بر-پایه-شبکه-ملی-اعتبار. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۱۳. پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک)
  6. irna.ir/news/85128961/اجرای-مرحله-جدید-طرح-ملی-کالابرگ-الکترونیک-از-۱۳-خرداد-برای-اقشار
  • فرهنگ لغات و اصطلاحات اقتصادی و شهروندی، علیرضا پوررخش، تهران، نشر نوینستان، چاپ اول:۱۳۷۲