کفش طلای اروپا
کفش طلای اروپا، جایزه‌ای فوتبالی است که در پایان هر فصل به بهترین گل‌زن لیگهای اروپایی اعطا می‌شود. این جایزه، مجسمه‌ای از یک کفش فوتبال طلایی است و اهدای آن از فصل ۱۹۶۷–۱۹۶۸ شروع شده‌است. این جایزه در ابتدا از سوی مجلهٔ لکیپ (از ۱۹۶۷–۱۹۹۱) معرفی می‌شد اما از سال ۱۹۹۶ تاکنون، اروپا اسپورت مدیا برگزاری مراسم و اعطای آن را برعهده دارد. در حال حاضر، لیونل مسی با ۶ بار کسب این جایزه رکورددار است.
| کفش طلای اروپا | |
|---|---|
 جایزهٔ کفش طلایی که کریستیانو رونالدو در سال ۲۰۱۲–۲۰۱۳ برندهٔ آن شد | |
| تاریخ | ۱۹۶۷ |
| کشور | فرانسه (از ۱۹۶۷–۱۹۹۱) اسپانیا (از ۱۹۹۶-اکنون) |
| برگزارکننده | مجلهٔ لکیپ (از ۱۹۶۷–۱۹۹۱) اروپا اسپورت مدیا (از ۱۹۹۶-اکنون) |
| نخستین دوره | ۱۹۶۷ |
| برندهٔ کنونی | ارلینگ هالند |
| بیشترین دفعات برد | لئو مسی (شش بار) |
| وبگاه | |
تاریخچه ویرایش
در میان سال‌های ۱۹۶۸ و ۱۹۹۱، این جایزه به بهترین گل‌زن اروپا در هر لیگی داده می‌شد، که این امر بدون در نظر گرفتن تعداد بازی‌ها و قدرت تیم‌های حاضر در آن لیگ بود. در طی این دوره، اوزه‌بیو، گرد مولر، دودو جورجسکو و فرناندو گومز هرکدام دو بار برندهٔ کفش طلای اروپا شدند.[۱]
به‌دنبال اعتراضی از سوی اتحادیه فوتبال قبرس که مدعی بودند بازیکنی در لیگ قبرس با زدن ۴۰ گل شایستهٔ دریافت کفش طلای اروپا است. این در حالی بود که آمار رسمی جدول گلزنان این فصل، عدد ۱۹ را برای بهترین گل‌زن نشان می‌داد. در نتیجه، مجلهٔ لکیپ در فاصلهٔ سال‌های ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶ از اعطای جایزه خودداری کرد.
از فصل ۱۹۹۶–۱۹۹۷، اروپا اسپورت مدیا مسئولیت اعطای جایزه را برعهده گرفت و سیستم امتیازی تازه‌ای را بنیان نهاد، بر اساس این سیستم امتیازی، گلزنان لیگهای سخت می‌توانستند برندهٔ کفش طلا شوند حتی اگر تعداد گل‌های آن‌ها کمتر از گل‌های بازیکنان لیگهای ضعیف‌تر بود. تشخیص سطح لیگ‌ها نیز بر اساس رده‌بندی ضریب یوفا انجام می‌شود که به نتایج پنج سال اخیر باشگاه‌های هر لیگ در یوفا بستگی دارد. گل‌های زده‌شده در پنج لیگ برتر اروپا با توجه به ضریب یوفا، با ضریب دو برابر محاسبه می‌شوند، گل‌های به ثمر رسیده در لیگهای رتبهٔ ۶ تا ۲۱ با ضریب ۱/۵ ضرب می‌شوند و گل‌های به ثمر رسیده در لیگهای رتبهٔ ۲۲ و پایین‌تر نیز با ضریب ۱ محاسبه می‌شوند.[۲] بنابراین، گل‌های زده‌شده در لیگهای دارای رتبهٔ بالاتر، بیش‌تر از گل‌های لیگهای ضعیف محاسبه می‌شوند.[۳] از زمان آغاز این تغییرات، تنها دو برندهٔ کفش طلا از لیگ‌هایی غیر از پنج لیگ برتر اروپا بودند که عبارتند از هنریک لارشون (۲۰۰۰-۲۰۰۱) از لیگ برتر اسکاتلند و ماریو جاردل (۱۹۹۸-۱۹۹۹ و ۲۰۰۱-۲۰۰۲) از لیگ برتر پرتغال.
برندگان ویرایش
.jpg)
| بازیکن (X) | نشان‌دهندهٔ تعداد دفعاتی است که این بازیکن برندهٔ کفش طلا تا آن زمان شده‌است. |
| ^ | نشان‌دهندهٔ این است که تیمِ این بازیکن، قهرمان لیگ نیز شده‌است. |
آمارها ویرایش
لیونل مسی با ۶ بار کسب جایزه کفش طلا رکورددار دریافت این جایزه است که همگی این جوایز را در دوران بازی‌اش در بارسلونا کسب کرده‌است. مسی همچنین با ۵۰ گل زده در فصل ۲۰۱۱–۲۰۱۲ دارندهٔ رکورد بیشترین تعداد گل زده‌است؛ که با ضریب یوفا، دارندهٔ رکورد ۱۰۰ امتیاز نیز هست. گرد مولر از بایرن مونیخ نخستین بازیکنی بود که در فصل‌های ۱۹۶۹–۱۹۷۰ و ۱۹۷۱–۱۹۷۲ برای دومین بار برندهٔ کفش طلا شد. مسی نخستین بازیکنی بود که سه بار برندهٔ جایزه شد، کریستیانو رونالدو نیز اولین بازیکنی بود که چهار بار برندهٔ کفش طلا شد، مسی نخستین و تنها بازیکنی است که برای بار پنجم و ششم برندهٔ این جایزه شد. همچنین مسی تنها بازیکنی است که این جایزه را در سه سال پیاپی کسب کرده‌است (در سال‌های ۲۰۱۶–۲۰۱۷، ۲۰۱۷–۲۰۱۸، و ۲۰۱۸–۲۰۱۹).
آلی مکویست (۱۹۹۱–۱۹۹۲، ۱۹۹۲–۱۹۹۳)، تیری آنری (۲۰۰۳–۲۰۰۴، ۲۰۰۴–۲۰۰۵)، لیونل مسی (۲۰۰۹–۲۰۱۰، ۲۰۱۱–۲۰۱۲، ۲۰۱۲–۲۰۱۳ و ۲۰۱۶–۲۰۱۷، ۲۰۱۷–۲۰۱۸، ۲۰۱۸–۲۰۱۹)، و کریستیانو رونالدو (۲۰۰۷–۲۰۰۸، ۲۰۱۰–۲۰۱۱، ۲۰۱۳–۲۰۱۴، ۲۰۱۴–۲۰۱۵) تنها بازیکنانی هستند که در سال‌های پیاپی نیز جایزه را برده‌اند. دیگو فورلان (ویارئال، اتلتیکو), لوییس سوارز (لیورپول،بارسلونا ), ماریو جاردل (پورتو، اسپورتینگ) و کریستیانو رونالدو (منچستر یونایتد، رئال مادرید) نیز تنها بازیکنانی هستند که این جایزه را با دو باشگاه مختلف برنده شده‌اند.
برندگان چندباره ویرایش
| بازیکن | تاریخ تولد | تعداد | فصل‌ها | سن |
|---|---|---|---|---|
 لیونل مسی
|
۲۴ ژوئن ۱۹۸۷ | ۶ | ۲۰۰۹–۱۰, ۲۰۱۱–۱۲, ۲۰۱۲–۱۳, ۲۰۱۶–۱۷, ۲۰۱۷–۱۸, ۲۰۱۸–۱۹ | ۶ کفش طلا به‌ترتیب در , ۲۹, ۳۰, ۳۱ سالگی |
 کریستیانو رونالدو
|
۵ فوریه ۱۹۸۵ | ۴ | ۲۰۰۷–۰۸, ۲۰۱۰–۱۱, ۲۰۱۳–۱۴ (مشترک), ۲۰۱۴–۱۵ | 4 کفش طلا به‌ترتیب در و۲۳ ۲۶, ۲۹, ۳۰ سالگی |
| اوزه‌بیو
|
۲۵ ژانویه ۱۹۴۲ | ۲ | ۱۹۶۷–۶۸, ۱۹۷۲–۷۳ | ۳۱ |
 گرد مولر
|
۳ نوامبر ۱۹۴۵ | ۲ | ۱۹۶۹–۷۰, ۱۹۷۱–۷۲ | ۲۶ |
 دودو جورجسکو
|
۱ سپتامبر ۱۹۵۰ | ۲ | ۱۹۷۴–۷۵, ۱۹۷۶–۷۷ | ۲۶ |
| فرناندو گومز
|
۲۲ نوامبر ۱۹۵۶ | ۲ | ۱۹۸۲–۸۳, ۱۹۸۴–۸۵ | ۲۸ |
 آلی مکویست
|
۲۴ سپتامبر ۱۹۶۲ | ۲ | ۱۹۹۱–۹۲, ۱۹۹۲–۹۳ | ۳۰ |
 ماریو جاردل
|
۱۸ سپتامبر ۱۹۷۳ | ۲ | ۱۹۹۸–۹۹, ۲۰۰۱–۰۲ | ۲۸ |
 تیری آنری
|
۱۷ اوت ۱۹۷۷ | ۲ | ۲۰۰۳–۰۴, ۲۰۰۴–۰۵ (مشترک) | ۲۸ |
 دیگو فورلان
|
۱۹ مه ۱۹۷۹ | ۲ | ۲۰۰۴–۰۵ (مشترک), ۲۰۰۸–۰۹ | ۳۰ |
| لوییس سوارز
|
۲۴ ژانویه ۱۹۸۷ | ۲ | ۲۰۱۳–۱۴ (مشترک), ۲۰۱۵–۱۶ | ۲۹ |
برندگان بر پایهٔ باشگاه ویرایش
| تیم | مجموع | بازیکنان |
|---|---|---|
 بارسلونا
|
۸ | ۳ |
| رئال مادرید
|
۵ | ۲ |
| بایرن مونیخ
|
۴ | ۲ |
| دینامو بخارست
|
۳ | ۲ |
| پورتو
|
۳ | ۲ |
 زسکا صوفیه
|
۲ | ۲ |
 لیورپول
|
۲ | ۲ |
 آژاکس
|
۲ | ۲ |
| اسپورتینگ
|
۲ | ۲ |
| آرسنال
|
۲ | ۱ |
| بنفیکا
|
۲ | ۱ |
| رنجرز
|
۲ | ۱ |
 هومنتمن
|
۱ | ۱ |
 آستریا وین
|
۱ | ۱ |
| راپید وین
|
۱ | ۱ |
 لیرسه
|
۱ | ۱ |
| بوتو پلوودیو
|
۱ | ۱ |
 اومانیا
|
۱ | ۱ |
| منچستر یونایتد
|
۱ | ۱ |
| ساندرلند
|
۱ | ۱ |
| المپیک مارسی
|
۱ | ۱ |
 زستاپونی
|
۱ | ۱ |
 فیورنتینا
|
۱ | ۱ |
| رم
|
۱ | ۱ |
| آلکمار
|
۱ | ۱ |
| ویتس‌آرنهم
|
۱ | ۱ |
| سلتیک
|
۱ | ۱ |
| اتلتیکو
|
۱ | ۱ |
| دپورتیوو لاکرونیا
|
۱ | ۱ |
| ویارئال
|
۱ | ۱ |
 گالاتاسرای
|
۱ | ۱ |
 پورث‌مادوگ
|
۱ | ۱ |
 ستاره سرخ
|
۱ | ۱ |
| منچستر سیتی
|
۱ | ۱ |
برندگان بر پایهٔ ملیت ویرایش
| ملیت | مجموع | بازیکن(ها) |
|---|---|---|
| پرتغال
|
۸ | ۳ |
| آرژانتین
|
۷ | ۲ |
| هلند
|
۴ | ۴ |
| اروگوئه
|
۴ | ۲ |
| بلغارستان
|
۳ | ۳ |
| رومانی
|
۳ | ۲ |
| برزیل
|
۳ | ۲ |
| اتریش
|
۲ | ۲ |
| ایتالیا
|
۲ | ۲ |
| ولز
|
۲ | ۲ |
.svg){kind=small} یوگسلاوی
|
۲ | ۲ |
| فرانسه
|
۲ | ۱ |
| آلمان
|
۲ | ۱ |
| اسکاتلند
|
۲ | ۱ |
 لهستان
|
۲ | ۱ |
| ارمنستان
|
۱ | ۱ |
 بلژیک
|
۱ | ۱ |
| قبرس
|
۱ | ۱ |
| انگلستان
|
۱ | ۱ |
| گرجستان
|
۱ | ۱ |
 یونان
|
۱ | ۱ |
 مکزیک
|
۱ | ۱ |
 سوئد
|
۱ | ۱ |
| ترکیه
|
۱ | ۱ |
برندگان بر پایهٔ لیگ ویرایش
| لیگ | مجموع | بازیکن(ها) |
|---|---|---|
| لا لیگا
|
۱۵ | ۷ |
| لیگ برتر
|
۷ | ۴ |
| لیگ برتر
|
۵ | ۴ |
| لیگ برتر
|
۴ | ۴ |
| بوندس‌لیگا
|
۴ | ۲ |
 لیگ دسته اول
|
۳ | ۳ |
| سری آ
|
۳ | ۳ |
| لیگ برتر
|
۳ | ۲ |
| لیگ دسته اول
|
۳ | ۲ |
| بوندس‌لیگا
|
۲ | ۲ |
| لیگ ۱
|
۱ | ۱ |
| لیگ دسته اول
|
۱ | ۱ |
| لیگ برتر
|
۱ | ۱ |
| سوپر لیگ
|
۱ | ۱ |
| لیگ دسته اول
|
۱ | ۱ |
| لیگ برتر
|
۱ | ۱ |
| لیگ برتر
|
۱ | ۱ |
| لیگ برتر
|
۱ | ۱ |
| لیگ دسته اول
|
۱ | ۱ |
منابع ویرایش
- ↑ "Golden Boot: The Quotients Decide It All". soccerphile.com. Retrieved 20 February 2008.
- ↑ "European Golden Shoe". European Sports Magazine. Archived from the original on 4 September 2019. Retrieved 19 June 2012.
- ↑ "Who will win the European Golden Shoe". FIFA. 13 March 2012. Archived from the original on 13 May 2012. Retrieved 19 June 2012.
- Arotaritei, Sorin; Di Maggio, Roberto; Stokkermans, Karel (30 November 2017). "Golden Boot ("Soulier d'Or") Awards". Rec. Sport. Soccer Statistics Foundation. Retrieved 26 April 2018.
پیوند به بیرون ویرایش
| در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کفش طلای اروپا موجود است. |
- Official website - European Golden Shoe
- List of winners since 1980–81 بایگانی‌شده در ۲۲ ژانویه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine
- ESM Golden Shoe at WorldSoccer.com
- eurotopteams.com بایگانی‌شده در ۲۸ نوامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine - Current standings