کلیسای بیت‌لحم

کلیسایی در شهر اصفهان
Map

کلیسای بیت لِحِم مقدس یا کلیسای بـِتقـِحـِم مقدس[۱] مربوط به دوره صفوی است و در شهرستان اصفهان، خیابانِ نظرِ میانی، میدان بزرگ جلفا واقع شده‌است. این اثر در سال ۱۶۲۸ میلادی بنا شده و در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۸۱ با شمارهٔ ثبت ۷۶۴۳ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.[۲]

کلیسای بیت‌لحم
کلیسای بیت‌لحم
Map
دین
وابستگیکلیسای حواری ارمنی
استاناستان اصفهان
وضعیت سازمانی یا کلیساییفعال
رهبریخلیفه‌گری ارامنه اصفهان
مکان
مکانخیابان نظر شرقی، میدان بزرگ جلفا
شهرداریشهرستان اصفهان
کلیسای بیت‌لحم در ایران واقع شده
کلیسای بیت‌لحم
موقعیت در ایران
مختصات۳۲°۳۸′۱۱٫۱″ شمالی ۵۱°۳۹′۲۸٫۳۵″ شرقی / ۳۲٫۶۳۶۴۱۷°شمالی ۵۱٫۶۵۷۸۷۵۰°شرقی / 32.636417; 51.6578750
معماری
گونهکلیسا بازیلیکا
سبکمعماری ارمنی
آغاز ساختدوره صفوی
پایان ساخت۱۶۲۷
ویژگی‌ها
بیشترین بلندی۲۶ متر
گنبد(ها)۲
Map
کشورایران
اطلاعات اثر
کاربریمذهبی
دورهٔ ساخت اثردوره صفوی
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۷۶۴۳
تاریخ ثبت ملی۱۷ اسفند ۱۳۸۱

کلیسای بیت لحم یکی از کلیساهای نسبتاً بزرگ اصفهان است. این کلیسا بسیار نزدیک به کلیسای هاکوپ و کلیسای مریم مقدس (آسدوادزادزین مقدس) و در شمال این دو کلیسا قرار دارد. بیت لحم در زمان حکومت صفویه و توسط شخصی به نام خواجه پطرس ولیجانیان بازرگان معروف دوران صفوی، بنا شده و مدفن وی و چند تن از اعضای خانواده اش نیز در حیاط کلیسا قرار دارد. خیابانی در محلهٔ جلفای اصفهان هم به نام خواجه‌پطرس نام‌گذاری شده‌است.

کلیسای بیت لحم را می‌توان هم از نظر نقاشی‌های زیبای داخلی و هم از نظر نمای خارجی، باشکوه‌ترین کلیسای اصفهان دانست. به خصوص اینکه دارای بزرگ‌ترین گنبد در میان کلیساهای جلفای اصفهان است. روزنامه دیلی تلگراف در مقاله‌ای که در نوامبر ۲۰۱۶ منتشر کرد، این کلیسا را در فهرست ۲۳ کلیسای زیبای جهان قرار داد.[۳]

معماری کلیسا ویرایش

پلان کلیسا از نوع تالارهای گنبددار مستطیل شکل است که در جهت شرقی-غربی قرار گرفته و دارای گنبدی دوجداره با هشت نورگیر در قسمت پایین گنبد است. بنا هیچ گونه تزیین خارجی ندارد و ارتفاع آن از سطح زمین ۲۵ و قطر آن ۱۱ متر است.

گنبد با چهار قوس به چهار ستون بزرگ متصل به دیوارهای شمالی و جنوبی بنا تکیه کرده. در سمت غربی کلیسا و در قسمت جلوی ورودی اصلی ایوانی دو طبقه قرار دارد و در بالای آن ناقوس خانهٔ کلیسا، که در سال ۱۸۹۷م بنا شده، قرار گرفته‌است.

مصالح به کار رفته در ساختمان عبارت‌اند از خشت و آجر. دیوارهای داخلی با گچ پوشانده شده‌اند و بر روی تمامی آنها نقاشی‌هایی با موضوعاتی برگرفته از کتاب مقدس نقش بسته. در قسمت پایین دیوارها نیز از کاشی‌های لعابدار به رنگ‌های نیلی و آبی برای تزیین استفاده شده‌است.

کتاب ویرایش

کتابی به نام نگارنامه و راهنمای کلیسای بیت لحم جلفای اصفهان دربارهٔ این کلیسا به چاپ رسیده‌است.[۴]

نگارخانه ویرایش

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۱ فوریه ۲۰۲۰.
  2. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  3. «The world's most beautiful churches». دیلی تلگراف. دریافت‌شده در ۲-۱۲-۲۰۱۶. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازدید= را بررسی کنید (کمک)
  4. هامازاسب آراکیان (۱۳۸۰نگارنامه و راهنمای کلیسای بیت لحم جلفای اصفهان، شابک شابک ۹۶۴-۶۴۷۹-۱۸-۹ مقدار |شابک= را بررسی کنید: invalid character (کمک)