کمان زنبورکی[نیازمند منبع] یا کمان پولادی یا کمان صلیبی یا زوبین (به انگلیسی: Crossbow) نوعی سلاح دوربرد است که در ابتدا اواخر سده سوم پیش از میلاد توسط چینی‌ها ابداع شد و به شکل گسترده پس از جنگ‌های صلیبی در قرون وسطی در اروپا[۱] و سپس در عثمانی و ارتش‌های اسلامی مورد استفاده قرار گرفت.

سربازی در حال کوک مکانیکی کمان
یکی از پادشاهان فرانسه با این کمان مورد سوءقصد قرار گرفته و کشته شد همین امر باعث شد تا پاپ آنرا سلاح شیطان نام نهد.
یکی از ساده‌ترین کمان‌های زنبورکی امروزی

کمان صلیبی گونه‌ای ابزار مکانیکی برای پرتاب تیرهای چوبی یا فلزی است که یک قنداق امکان نگاه داشتن سلاح در حالت بارگذاری‌شده بدون کشیدن و محکم نگاه داشتن زه را فراهم می‌آورد. این مسئله کمان صلیبی را قدرتمندتر از کمان پیشین می‌کند اما سرعت بارگذاری مجدد آن را کاهش می‌دهد.[۱] قدرت این کمان سبب اختراع تیرهایی با قدرت برای سوراخ کردن زره‌های شوالیه‌ها و پایان تسلط شوالیه‌ها بر جنگ‌ها شد.[نیازمند منبع]

کاربرد کمان صلیبی تا اواخر سده شانزدهم در میدان‌های نبرد از میان رفت.[۱] پس از فراگیرشدن سلاح‌های آتشین این سلاح برای شکار و تیراندازی به‌کار رفت. نمونه محدود مصرف نظامی آن را می‌توان در جنگ‌های پس از کشف قاره آمریکا (به علت محدودیت باروت) و جنگ جهانی اول (به عنوان سلاح بی‌صدا و به صورت بسیار محدودتر) دید.

امروزه کمان‌های زنبورکی نوین، در شکار و تیراندازی مورد مصرف قرار می‌گیرند.

انواع کمان زنبورکی‌ها ویرایش

به‌طور کلی کمان زنبورکی‌ها همانند کمان‌ها به دو دسته دوخم (recurve crossbow) و ترکیبی (compound crossbow) طبقه‌بندی می‌شوند. امروزه اکثر کمان زنبورکی‌هایی که تولید می‌شوند از نوع ترکیبیی می‌باشند. دلیل مقبولیت کمان زنبورکی‌های ترکیبی قدرت بسیار بیشتر آنها در مقایسه با نمونه‌های دوخم می‌باشد.

نگارخانه ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Ford & Gillbert 2006, p. 8.