کُنگُرِه، که گاه با سکونِ «گ» هم تلفظ می‌شود، بلندی‌های سرِ دیوار، حصار، قلعه و دیوارها است. گاه به آن شُرفی یا شُرفه هم بگویند.[۱]

کنگره‌های تخت جمشید
کنگره‌های ورودیِ کاروانسرای ساسانیِ دیر گچین
کنگره‌های ورودیِ کاروانسرای ساسانی دیر گچین

کنگره در اغلبِ ساختمان‌های باستانی ایران، به‌خصوص در تخت جمشید، فراوان یافت می‌شود.

کاربرد کنگره در دژهای کهن برای این بوده که دژبانان در میان دیوار محافظ جایی برای تیراندازی یا نیزه‌اندازی داشته‌باشند.

در ادبیات ایران بارها از واژهٔ کنگره استفاده شده‌است. خیام می‌گوید:

دیدیم که بر کنگره‌اش فاخته‌ایبنشسته همی‌گفت که کوکو کوکو

منابع ویرایش