سازند بختیاری

(تغییرمسیر از کنگلومرای بختیاری)

سازند بختیاری یکی از سازندهای زمین‌شناسی زاگرس با سن میوسن پسین (نئوژن) و احتمالاً تا کواترنری است[۱] که ویژگی رسوبات آبرفتی و کوهپایه‌ای حاصل از فرسایش ارتفاعات را دارد که بیش‌تر شامل کنگلومرا و ماسه‌سنگ آهکی است که گاهی به صورت هم‌شیب و گاهی دگرشیب بر روی سازندهای کهن‌تر نهشته شده‌است. برش الگوی این سازند در شمال مسجد سلیمان (گدارلندر) شامل ۵۵۰ متر کنگلومرا با قطعاتی به ابعاد خرسنگ، قلوه سنگ و ریگ به سن‌های گوناگون است که با کلسیت درشت دانه و رس سیمانی شده‌اند.[۲] سازند بختیاری جوان‌ترین سازند نهشته شده در زاگرس محسوب می‌شود. این سازند حاصل آخرین مرحله پسروی دریا و خشکی‌زایی وسیع در زاگرس است و از فرسایش سازندهای قدیمی تر موجود و نهشته شدن قطعات واریزه‌ای و آبرفتی ریز و درشت در حاشیه دریاچه‌های در حال پس‌رفت حاصل از دریای قدیمی تشکیل شده‌است. به همین دلیل در بیش‌تر مواقع، رخنمون این سازند را به صورت ناودیس می‌توان دید.

سازند بختیاری
سن: میوسن تا کواترنری
گونهسازند
ضخامت۵۵۰ متر در مقطع نمونه
سنگ‌شناسی
سنگ اصلیکنگلومرا و ماسه‌سنگ آهکی
موقعیت
منطقهزاگرس
کشورایران
مقطع نمونه
دلیل نام‌گذاری‌گدارلندر در مسجد سلیمان

منابع ویرایش

  1. همایون مطیعی (۲۰ بهمن ۱۳۸۳). «بازنگری در تعریف واحد سنگ چینه ای سازند کنگلومرای بختیاری». سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۵ آوریل ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۵ اردیبهشت ۱۴۰۲.
  2. زمین‌شناسی ایران، علی آقانباتی، ۱۳۸۵، ص ۴۱۰.