MUTYH

MUTYH (بخوانید: موت‌وای‌‌اچ) با نام کامل موت‌وای دی‌ان‌ای گلیکوزیلاز (انگلیسی: mutY DNA glycosylase) نام یک ژن در بدن انسان است که روز بازوی کوتاه کروموزوم ۱ قرار دارد. این ژن نوع خاصی از «دی‌ان‌ای گلیکوزیلاز» را کُدگذاری می‌کند که در ترمیم آسیب اکسیداتیو دی‌ان‌ای نقش دارد و بخشی از مسیر ترمیم برش‌های نابجای بازها محسوب می‌شود. این آنزیم، بازهای آدنین را از ستون اصلی مولکول دی‌ان‌ای در محل‌هایی که آدنین به‌طور نامناسبی با گوانین، سیتوزین یا ۸-اُکسو-۷٬۸-دی‌هیدروگوانین جفت شده، جدا می‌کند، که شکل رایج آسیب اکسیداتیو به این مولکول حیاتی بدن انسان است.

MUTYH
ساختارهای موجود PDB جستجوی هم‌ساخت‌شناسی: PDBe RCSB فهرست شناسه‌های PDB 1X51, 3N5N
معین‌کننده‌ها
نام‌های دیگر	MUTYH, MYH, mutY DNA glycosylase, mutY homolog (E. coli)
شناسه‌های بیرونی	OMIM: 604933 MGI: 1917853 HomoloGene: 8156 GeneCards: MUTYH
موقعیت ژن (موش) کروموزوم کروموزوم ۴ (موش) نوار 4|4 D1 شروع 116,664,920 bp پایان 116,676,637 bp
الگوی گسترش RNA More reference expression data
هستی‌شناسی ژن عملکرد ملکولی • MutSalpha complex binding • metal ion binding • hydrolase activity, acting on glycosyl bonds • hydrolase activity • catalytic activity • iron-sulfur cluster binding • MutLalpha complex binding • 4 iron, 4 sulfur cluster binding • MutLbeta complex binding • MutSbeta complex binding • GO:0001948، GO:0016582 پیوند پروتئینی • DNA N-glycosylase activity • DNA binding • purine-specific mismatch base pair DNA N-glycosylase activity • oxidized purine DNA binding • 8-oxo-7,8-dihydroguanine DNA N-glycosylase activity • adenine/guanine mispair binding ترکیبات سلولی • نوکلئوپلاسم • میتوکندری • هسته یاخته فرایند زیستی • GO:0100026 بازسازی دی‌ان‌ای • دگرگشت • depurination • cellular response to DNA damage stimulus • بازسازی نابرابر دی‌ان‌ای • base-excision repair منابع: آمیگو / کوئیک‌گو
هم‌ساخت‌شناسی
گونه‌ها	انسان	موش
Entrez	4595	70603
آنسامبل	ENSG00000132781	ENSMUSG00000028687
یونی‌پروت	Q9UIF7	Q99P21
RefSeq (mRNA)	NM_001048171، NM_001048172، NM_001048173، NM_001048174، NM_001128425، NM_001293190، NM_001293191، NM_001293192، NM_001293195، NM_001293196، NM_012222، XM_011541497، XM_011541498، XM_011541499، XM_011541500، XM_011541501، XM_011541502، XM_011541503، XM_011541504، XM_011541505، XM_011541506، XM_017001331، XM_017001332، XM_017001333، XM_017001334، XM_017001335، XM_017001336، XM_017001337، XR_001737190، XR_001737192، NM_001350650، NM_001350651، NR_146882، NR_146883، XM_024447244، XM_024447245، XM_024447248، XM_024447249، XM_024447250، XM_024447251، XR_002956643، XR_002956644 XR_946658، NM_001048171، NM_001048172، NM_001048173، NM_001048174، NM_001128425، NM_001293190، NM_001293191، NM_001293192، NM_001293195، NM_001293196، NM_012222، XM_011541497، XM_011541498، XM_011541499، XM_011541500، XM_011541501، XM_011541502، XM_011541503، XM_011541504، XM_011541505، XM_011541506، XM_017001331، XM_017001332، XM_017001333، XM_017001334، XM_017001335، XM_017001336، XM_017001337، XR_001737190، XR_001737192، NM_001350650، NM_001350651، NR_146882، NR_146883، XM_024447244، XM_024447245، XM_024447248، XM_024447249، XM_024447250، XM_024447251، XR_002956643، XR_002956644	NM_133250، XM_006503392، NM_001316747، XM_030253774، XM_030253775، XM_036164418، XM_036164419، XR_004941959، XR_004941960 NM_001159581، NM_133250، XM_006503392، NM_001316747، XM_030253774، XM_030253775، XM_036164418، XM_036164419، XR_004941959، XR_004941960
RefSeq (پروتئین)	NP_001041637، NP_001041638، NP_001041639، NP_001121897، NP_001280119، NP_001280120، NP_001280121، NP_001280124، NP_001280125، NP_036354، XP_011539799، XP_011539800، XP_011539801، XP_011539802، XP_011539803، XP_011539804، XP_011539805، XP_011539806، XP_011539807، XP_011539808، XP_016856820، XP_016856821، XP_016856822، XP_016856823، XP_016856824، XP_016856825، XP_016856826، NP_001337579، NP_001337580، XP_024303012، XP_024303013، XP_024303016، XP_024303017، XP_024303018، XP_024303019 NP_001041636، NP_001041637، NP_001041638، NP_001041639، NP_001121897، NP_001280119، NP_001280120، NP_001280121، NP_001280124، NP_001280125، NP_036354، XP_011539799، XP_011539800، XP_011539801، XP_011539802، XP_011539803، XP_011539804، XP_011539805، XP_011539806، XP_011539807، XP_011539808، XP_016856820، XP_016856821، XP_016856822، XP_016856823، XP_016856824، XP_016856825، XP_016856826، NP_001337579، NP_001337580، XP_024303012، XP_024303013، XP_024303016، XP_024303017، XP_024303018، XP_024303019 NP_001280125.1 NP_001280121.1، NP_001280125.1	NP_001303676، NP_573513، XP_006503455، XP_030109634، XP_030109635، XP_036020311، XP_036020312 NP_001153053، NP_001303676، NP_573513، XP_006503455، XP_030109634، XP_030109635، XP_036020311، XP_036020312
موقعیت (UCSC)	ن/م	Chr : 116.66 – 116.68 Mb
جستجوی PubMed
ویکی‌داده
مشاهده/ویرایش انسان مشاهده/ویرایش موش

پروتئین حاصل از این ژن در هسته و میتوکندری سلول جای دارد. جهش در این ژن منجر به استعداد ارثی فرد در ابتلا به چند سرطان به‌ویژه سرطان روده بزرگ و سرطان معده می‌شود. انواع رونوشت‌های متعددی از ژن که ایزوفرم‌های مختلف را کُدگذاری می‌کنند برای این ژن یافت شده است.

این ژن بر روی بازوی کوتاه کروموزوم ۱ از محل جفت‌باز شمارهٔ ۴۵٬۴۶۴٬۰۰۷ تا ۴۵٬۴۷۵٬۱۵۲ قرار گرفته و ۱۶ اگزون دارد و طولش به ۵۴۶ اسید آمینه می‌رسد. وزن این ژن حدود 7.1kb است. وجود پیوندهای عرضی دی سولفید باعث ایجاد ساختار بلوری پیچیده MUTY-DNA می‌شود.

باید توجه داشت که ترمیم آسیب اکسیداتیو دی‌ان‌ای حاصل همکاری MUTYH با ۲-هیدروکسی-دی‌ای‌تی‌پی دی‌فسفاتاز و اُکسوگوانین گلیکوزیلاز است. MUTYH بر روی آدنینی که به اشتباه به ۸-اُکسوگوانین متصل شده، عمل می‌کند و آنزیم اُکسوگوانین گلیکوزیلاز بر روی ۸-اُکسوگوانین اثر می‌گذارد و آن را برمی‌دارد. پروتئین تومور پی۵۳ از طریق رونویسی MUTYH را تنظیم می‌کند و ممکن است به‌طور بالقوه به عنوان یک تنظیم‌کننده پی۵۳ عمل کند.

جدول ارتباط ژن-فنوتیپ زیر، بیماری‌ها/اختلالاتی را که در اثر جهش ژن MUTYH پدید می‌آیند، خلاصه کرده است:

فنوتیپ/عارضه	نحوهٔ توارث
پولیپ‌های آدنوماتوز خانوادگی	اتوزومال مغلوب
پیلوماتریکوما	جهش سوماتیک
سرطان معده	جهش سوماتیک
سرطان آندومتر	جهش دو آللی در سلول‌های زایا

برای مطالعهٔ بیشتر

• Cheadle JP, Sampson JR (October 2003). "Exposing the MYtH about base excision repair and human inherited disease". Human Molecular Genetics. 12 Spec No 2 (90002): R159–65. doi:10.1093/hmg/ddg259. PMID 12915454.
• Croitoru ME, Cleary SP, Di Nicola N, Manno M, Selander T, Aronson M, Redston M, Cotterchio M, Knight J, Gryfe R, Gallinger S (November 2004). "Association between biallelic and monoallelic germline MYH gene mutations and colorectal cancer risk". Journal of the National Cancer Institute. 96 (21): 1631–4. doi:10.1093/jnci/djh288. PMID 15523092.
• Fleischmann C, Peto J, Cheadle J, Shah B, Sampson J, Houlston RS (April 2004). "Comprehensive analysis of the contribution of germline MYH variation to early-onset colorectal cancer". International Journal of Cancer. 109 (4): 554–8. doi:10.1002/ijc.20020. PMID 14991577.
• Jones S, Emmerson P, Maynard J, Best JM, Jordan S, Williams GT, Sampson JR, Cheadle JP (November 2002). "Biallelic germline mutations in MYH predispose to multiple colorectal adenoma and somatic G:C-->T:A mutations". Human Molecular Genetics. 11 (23): 2961–7. doi:10.1093/hmg/11.23.2961. PMID 12393807.
• Jones S, Lambert S, Williams GT, Best JM, Sampson JR, Cheadle JP (April 2004). "Increased frequency of the k-ras G12C mutation in MYH polyposis colorectal adenomas". British Journal of Cancer. 90 (8): 1591–3. doi:10.1038/sj.bjc.6601747. PMC 2410274. PMID 15083190.
• Kambara T, Whitehall VL, Spring KJ, Barker MA, Arnold S, Wynter CV, Matsubara N, Tanaka N, Young JP, Leggett BA, Jass JR (May 2004). "Role of inherited defects of MYH in the development of sporadic colorectal cancer". Genes, Chromosomes & Cancer. 40 (1): 1–9. doi:10.1002/gcc.20011. PMID 15034862. S2CID 10087815.
• Lipton L, Halford SE, Johnson V, Novelli MR, Jones A, Cummings C, Barclay E, Sieber O, Sadat A, Bisgaard ML, Hodgson SV, Aaltonen LA, Thomas HJ, Tomlinson IP (November 2003). "Carcinogenesis in MYH-associated polyposis follows a distinct genetic pathway". Cancer Research. 63 (22): 7595–9. PMID 14633673.
• Sampson JR, Dolwani S, Jones S, Eccles D, Ellis A, Evans DG, Frayling I, Jordan S, Maher ER, Mak T, Maynard J, Pigatto F, Shaw J, Cheadle JP (July 2003). "Autosomal recessive colorectal adenomatous polyposis due to inherited mutations of MYH". Lancet. 362 (9377): 39–41. doi:10.1016/S0140-6736(03)13805-6. PMID 12853198. S2CID 35336308.
• Sieber OM, Lipton L, Crabtree M, Heinimann K, Fidalgo P, Phillips RK, Bisgaard ML, Orntoft TF, Aaltonen LA, Hodgson SV, Thomas HJ, Tomlinson IP (February 2003). "Multiple colorectal adenomas, classic adenomatous polyposis, and germ-line mutations in MYH". The New England Journal of Medicine. 348 (9): 791–9. doi:10.1056/NEJMoa025283. PMID 12606733.
• Venesio T, Molatore S, Cattaneo F, Arrigoni A, Risio M, Ranzani GN (June 2004). "High frequency of MYH gene mutations in a subset of patients with familial adenomatous polyposis". Gastroenterology. 126 (7): 1681–5. doi:10.1053/j.gastro.2004.02.022. PMID 15188161.
• Wang L, Baudhuin LM, Boardman LA, Steenblock KJ, Petersen GM, Halling KC, French AJ, Johnson RA, Burgart LJ, Rabe K, Lindor NM, Thibodeau SN (July 2004). "MYH mutations in patients with attenuated and classic polyposis and with young-onset colorectal cancer without polyps". Gastroenterology. 127 (1): 9–16. doi:10.1053/j.gastro.2004.03.070. PMID 15236166.
• Nielsen, M.; Lynch, H.; Infante, E.; Brand, R.; Adam, M. P.; Ardinger, H. H.; Pagon, R. A.; Wallace, S. E.; Bean LJH; Stephens, K.; Amemiya, A. (2012). "MUTYH-Associated Polyposis". GeneReviews. PMID 23035301.
• Nielsen M, Morreau H, Vasen HF, Hes FJ (July 2011). "MUTYH-associated polyposis (MAP)". Critical Reviews in Oncology/Hematology. 79 (1): 1–16. doi:10.1016/j.critrevonc.2010.05.011. PMID 20663686.