آئروسپاسیال اس‌آ ۳۳۰ پوما

آئروسپاسیال اس‌آ ۳۳۰ پوما (به فرانسوی: Aérospatiale SA 330 Puma) بالگرد دوموتوره چندمنظوره و ترابری تاکتیکی فرانسوی است. این بال‌گرد در شرکت هوانوردی سود طراحی و تولید شده و پس از ادغام شرکت سود-اویاسیون و نورد و ایجاد شرکت آئروسپاسیال تولید آن در این شرکت ادامه یافت. پوما تحت لیسانس آئروسپاسیال در رومانی و با عنوان آی‌ای‌آر ۳۳۰ و بدون لیسانس در آفریقای جنوبی با نام‌های دنل رویوالک و Atlas Oryx تولید شده‌است. موفقیت تجاری پوما موجب شد تا مدل‌های ارتقا یافته‌ای از آن مانند سوپر پوما و آ۵۳۲ کوگار نیز از دهه ۱۹۹۰ تاکنون در شرکت ایرباس هلیکوپترز تولید شوند.

SA 330 Puma
پومای نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا در سال ۲۰۱۲
کاربری بالگرد چندمنظوره
کشور سازنده فرانسه
تولیدکننده سود-اویاسیون
آئروسپاسیال
نخستین پرواز ۱۵ آوریل ۱۹۶۵
معرفی‌شده در ۱۹۶۸
وضعیت در حال خدمت
کاربر اصلی نیروی زمینی فرانسه
نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا
نیروی هوایی رومانی
ارتش پاکستان
ساخته‌شده ۱۹۶۸-۱۹۸۷
تعداد ساخته‌شده ۶۹۷
گونه‌ها آی‌ای‌آر ۳۳۰
Atlas Oryx
توسعه‌یافته به Eurocopter AS332 Super Puma
Eurocopter AS532 Cougar
دنل رویوالک

تاریخچه

ویرایش

پوما در جنگ‌های متعددی از جمله جنگ داخلی لبنان، جنگ خلیج فارس، جنگ مرزی جنوب آفریقا، جنگ استعماری پرتغال، جنگ‌های یوگسلاو، جنگ عراق و جنگ فالکلند شرکت داشته‌است. مدل غیرنظامی این هلیکوپتر نیز تولید شده و مورد استفاده چندین کاربر غیرنظامی قرار گرفته‌است.

توسعه

ویرایش

پوما به همراه هلیکوپتر فرانسوی آئروسپاسیال غزال و هلیکوپتر انگلیسی لینکس یکی از سه هلیکوپتری بود که بر اساس قرارداد سال ۱۹۶۷ بریتانیا و فرانسه توافق شد توسط هر دو کشور تولید شده و مورد استفاده قرار گیرند. نخستین پیش‌نمونه پوما در سال ۱۹۶۵ پرواز کرده و آخرین نمونه‌های پیش از آغاز تولید انبوه در سال ۱۹۶۸ به پرواز درآمدند. نتیجه پروازهای آزمایشی رضایت بخش بود و حکایت از یک بال‌گرد سریع و چابک با اعتمادپذیری بالا داشت. در نتیجه تولید انبوه این هلیکوپتر در همان سال آغاز شد و در سال ۱۹۷۰ به‌طور رسمی وارد نیروهای مسلح فرانسه شد. پوما به یکی از بهترین طرح‌های هلیکوپتر تاریخ تبدیل شد و نیروهای مسلح دست‌کم ۴۰ کشور دنیا از این هلیکوپتر استفاده کرده‌اند. این هلیکوپتر که در ابتدا آلوئت ۴[۱] نام‌گذاری شده بود تا سال ۱۹۸۷ در خط تولید بود و در مجموع ۶۹۷ فروند از آن ساخته شد.[۲]

ویژگی‌ها

ویرایش

نیروی محرکه پوما را دو موتور توربوشفت هر یک به قدرت ۱۵۷۵ اسب بخار تأمین می‌کنند. حداکثر سرعت این هلیکوپتر ۲۷۳ کیلومتر بر ساعت و برد عملیاتی آن ۵۸۰ کیلومتر است. سرعت اوج‌گیری پوما ۷.۱ متر بر ثانیه و سقف پروازی آن هم ۴۸۰۰ متر از سطح دریاست.[۳] پروانه اصلی آن چهار پره و روتور دم آن پنج پره دارد. وزن خالی پوما ۳۵۳۶ کیلوگرم و بیشینه وزن برخاست آن ۷ تن می‌باشد. این هلیکوپتر سه خدمه پروازی داشته و ظرفیت حمل ۱۶ سرنشین را دارد. طول این هلیکوپتر ۱۸٫۱۵ متر و ارتفاع آن هم ۵٫۱۴ متر است.[۴]

منابع

ویرایش
  1. آلوئه به معنی گنجشک است. (Alouette IV
  2. . http://www.flightglobal.com/pdfarchive/view/1978/1978%20-%201123.html. تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |عنوان= یا |title= ناموجود یا خالی (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  3. «RAF - Puma». web.archive.org. ۲۰۱۳-۰۵-۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ مه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۱-۱۱.
  4. Sud Aviation / Aerospatiale SA 330 Puma Medium Transport Helicopter